50 NĂM RỒI - QUẢNG TRỊ ƠI MÙA HÈ CHIA LY

 

CON THƠ ƠI ! NĂM MƯƠI NĂM RỒI CON Ở PHƯƠNG NAO ?

1972 MÙA HÈ ĐỎ LỬA 

Có ai qua vùng hỏa tuyến
Nhắn cho tôi một vài lời
Mái tranh thân yêu còn đâu
Lũy tre xanh tươi còn đâu
Đổi thay giờ đây lửa máu (Thương Vùng Hỏa Tuyến / Lê minh Bằng)

NGƯỜI QUẢNG TRỊ PHẢI RA ĐI

Chuyện ra đi của người dân Quảng Trị đó là chuyện của 'ngày xưa' có nghĩa là xưa lắm rồi. Thế mà lạ thay, dù "xưa lắm rồi," nhưng người Quảng Trị ai mà chẳng một hướng tâm tư về kỷ niệm mà ngậm ngùi, cảm thương cho số phận người dân quê mình.

Trong hoàn cảnh chiến tranh thì đành chấp nhận. Nhưng thương là thương cho người dân Giới Tuyến sao cứ mãi ra đi. 

Ai ly hương mà không nhớ không buồn, ai từng lâm vào cảnh hai vai mang gánh nặng "tản cư" thì làm sao quên được mùa hè chinh chiến đó?

Qua cầu ngó lại phía sau lòng đau như cắt. Bên kia sông Hiếu Giang cầu Đông Hà đổ sụp, tạ từ làng xưa, thôn cũ, mái lá tiêu điều phất phơ theo ngọn lửa điêu tàn.

Thôi đành phải ra đi!

    Người Cam Lộ, Gio Linh, Đông Hà ngoái nhìn chiếc cầu lần cuối. Từng đoàn người hốt hoảng. Phương tiện chỉ còn là hai bàn chân và đôi triêng gióng. phải đi, phải liều mình qua vòng lửa đạn, hướng về nam là chốn dung thân hay con đường sống. Những đứa trẻ thơ ngồi trong hai đầu thúng. Dặm trường xa mẹ oằn lưng gánh nặng; phải chăng người mẹ quê gắng hết sức mình mang cả đất nước lên vai?

Trung Lương ơi !
Đây vùng phi chiến
Nay thành khu chiến
Từ khi giặc tràn về
Bao người dân trắng tay
Mà vui ước hẹn đi theo lời thề
Toàn dân thương Trung Lương
Toàn quốc thương Gio Linh
Thương Bến Hải, thương cầu Hiền Lương...(Thương Vùng Hỏa Tuyến)

    Người Phố Quảng dang tay đón đoàn người chạy loạn, qua cầu Thạch Hãn tạm yên được bao ngày rồi cũng phải ra đi? Bao xác người để lại bên đường, mắt chưa nhắm khi hồn còn vương về chốn cũ.

Huế dang tay nhân ái, đón chờ người chạy nạn. Chốn cố đô ì- ầm đạn pháo chẳng nào yên. Những phận người nơm nớp canh nhau giấc ngủ, khó lòng bình an khi Quảng Trị và Huế khoảng đường ngắn quá làm gì tránh được âu lo.

Vài ngày ở tạm Huế, rồi lại tiếp tục gánh gồng, người Quảng Trị vẫn còn đi mãi. Đôi vai nặng tiếp bước đường thiên lý. Hải Vân Sơn chớm chở đám mây ngàn. Dặm đường thiên lý trải dài, trên đỉnh Hải Vân tay người chiến nạn tưởng như với đưoc mây trời?


Đà Nẵng tiếp tục mở vòng tay nồng ấm chở che cho người chiến nạn. Hòa Khánh, Hòa Cầm, Non Nước bao trại tạm cư tiếp tục dựng lên cho người quê mình che mưa đụt nắng. Những ký gạo, từng ổ mỳ đắp đổi qua ngày cho người Quảng Trị đợi chờ một tia sáng nào đó trên con đường chạy nan. Biết bao kỷ niệm qua hai năm tỵ nạn, ngụ cư. Người Đà Nẵng chia sẻ ngọt bùi với lưu dân Quảng Trị. Hai, ba năm trời không quá ngắn mà chẳng quá dài nhưng nói lên tấm lòng bao dung chia sớt, người Quảng Trị mãi mãi trân trọng, biết ơn.

Xin cám ơn Huế, cám ơn Đà Nẵng xin cám ơn bao tấm lòng nặng tình ân nghĩa người Quảng Trị phải tiếp tục ra đi. Chiến tranh hay kiếp phiêu bồng, lìa xa quê nhà ai mà không đứt từng khúc ruột.

học trò chiến nạn Quảng Trị tại Đà Nẵng 1973

 Phương nam xa xôi, ai ngờ lại đến? Tình luyến lưu giữa người Đà Nẵng và lưu dân Quảng Trị vừa chớm nồng thì đã vội chia tay. Người QT tiếp tục tha hương vào tận phương nam. Vùng đất lạ chào đón buớc chân người 'giới tuyến'. Mồ hôi lại đổ trên bao cánh rừng xa lạ, trên những bãi biển hoang sơ, những vùng đất cát trắng bạc màu hay đất đỏ phì nhiêu hoặc ruộng lúa bao la nơi miền lục tỉnh. Tất cả đều đón người Quảng Trị trong tình cảm chân thành, bao dung. Xin cám ơn bao tấm lòng vàng, người ra đi nhớ biết bao những vòng tay rộng mở.

50 năm rồi con ơi nay ở phương nao?

Có ai qua vùng hỏa tuyến
Nhắn cho tôi một vài lời
Oán xâm lăng gây lửa khói
Để cho bao nhiêu lệ rơi
Để cho sầu héo lòng tôi 

    

    Trời phương nam, người Quảng Trị có nhiều lúc chạnh lòng nhớ về quê cũ. Nhớ hình ảnh người thân yêu thất lạc hay bỏ mình nằm lại bên truông cát bơ vơ. Bao năm rồi tấm lòng tha hương  đau đáu thương bờ tre đám ruộng. Cánh chim chiều lẻ bạn nhớ kẻ đi xa. Kẻ thị thành nhớ con phố cũ, từng con hẻm  thân quen. Người học trò nhớ thầy, thương bạn, hình ảnh mái trường ấp ủ biết mấy mộng mơ, hoài bão... Nói sao cho hết đoạn trường cho người Quảng Trị?

Người đi có thêm kỷ niệm chắt chiu tháng ngày trên vùng đất mới. Quê hương thứ hai: miền nam mưa nắng hai mùa, truớc lạ sau quen, đã trở thành mối nợ ân tình. Người nam phương chân chất hào hiệp, tình cảm dần hồi càng trở thành thâm sâu gắn bó. Đó là những gì an ủi cho người Quảng Trị ly hương nhưng chẳng hẹn ngày về.

Kiếp nhân sinh như phù ảnh, thập niên nối tiếp thập niên trôi mau về quá khứ. Hai chữ ra đi như một định mệnh an bài, là dấu ấn, chợt chuyển mình vươn lên chẳng khác gì huyền thoại? Bao khốn khổ, đau thương nay vụt trở thành sức mạnh cùng nghị lực phi thường. Người ra đi quên đi mặc cảm, tủi hờn, vươn lên phía trước tìm sức sống mới, niềm tin mới nơi phương trời xa lạ.

                            NGƯỜI QT RA ĐI KHẨN HOANG LẬP ẤP BÌNH TUY 1973

Những thanh âm, tiếng nói, người ra đi mang theo hoà nhập với cuộc sống nơi quê hương thứ hai. Lạ thật? người Quảng Trị vẫn giữ được những phong cách cùng bản ngữ nghe sao tình tự quê nhà. Xa tận chân trời góc bể góc hai kẻ xa lạ chợt nhận ra nhau thoáng nghe qua giọng nói. Ấm nồng quê hương tìm lại, bất chợt trong phút giây qua một thoáng âm thanh, tuy ‘trọ trẹ’ thế mà tình cảm khó rời.

Đứa bé năm xưa, mẹ gánh con trên thúng trong cơn chạy nạn thất thần và hoảng hốt. Làn hơi thở của người mẹ trong run sợ mệt nhọc, tưởng chừng muốn đứt? Mẹ gắng gánh con đi cho qua vòng vây đạn pháo.

Rồi hôm nay con đã lớn khôn nhưng bóng mẹ xa rồi!

Con ơi! có lần nào con về thăm Quảng Trị, đó khác chi một chuyến 'hành hương' về quê cha, đất tổ. Trên con đường thênh thang, trải dài về chốn quê nhà, con hãy lắng lòng tưởng niệm cho một khoảng đường hay một chặng đời của ba mẹ hay bà con xứ Quảng. Ngày đó mẹ gánh con đi qua vòng vây đạn pháo. Một chặng đường nhưng biết bao nhiêu người đành nằm lại? Trời phương nam trong một tầm tay nhưng vĩnh viễn chẳng bao giờ với được. Những đôi mắt chưa hề nhắm hết. Bà con mình nằm lại đây, vĩnh viễn nằm lại đây, trong tức tưởi oan khiên do không hiểu tại sao mình phải chết? Con hãy về trong một chuyến hành hương, hãy thắp lên một nén nhang lòng để tưởng niệm bao oan hồn u uẩn. Chỉ một chặng đường sao quá đau thương trong máu và nước mắt người dân mình ngày đó? Giờ đây mẹ cho rằng: phố xá, dinh thự có thể đã xoá nhoà cái truông cát dài oan nghiệt kia, một chặng đường mang bốn chữ "Đại Lộ Kinh Hoàng", chặng đường của khổ đau năm cũ.

Thế hệ tiếp nối tiếp thế hệ, nơi quê hương mới cháu con Quảng Trị luôn mang trong người ước muốn tiếp nối hoài bão của mẹ cha. Mẹ kể cho con chuyện những ngày giáp hạt- quê hương mình phần phật mưa bay, bao cơn lụt hàng năm nay trở thành định mệnh. Chính đó là sức bật nhiệm mầu cho con vươn vai trên xứ lạ quê người, cho lớp người Quảng Trị ra đi trong đau thương nhưng lòng hẹn lòng sẽ không bao giờ thất bại.

Người quê mình tuy ly hương sẽ không bao giờ quên những vòng tay nặng nghĩa ân tình tháng ngày che chở. Hãy cùng nhau xem phương nam như một vùng "đất hứa" vì nó từng xây lại cuộc đời cho bao kẻ mất quê. Cát bụi thời gian phôi pha ngày tháng cũ nhưng hồn xưa bỗng sống dậy khôn nguôi, những u hoài cho ai ra đi không hẹn ngày về.

Quảng Trị ơi! bao đau xót cho một lần đi ./.

ĐHL  EDIT  6/3/2025 San Jose USA

CHIẾN TRANH DRONES: ÁC MỘNG QUÂN SỰ TRÊN TOÀN THẾ GIỚI

chiến binh Ukraine và một drone quân sự

GIÁ CẢ  PHI CƠ CHIẾN ĐẤU QUÁ CAO SO VỚI DRONES -CHUYỆN ĐAU ĐẦU TRONG HƠN THUA QUÂN SỰ 

Phi cơ không người lái -drones- giá thành quá hạ so với bất cứ loại phi cơ chiến đấu nào của các phe hiện tại. Rõ ràng sự bất cân xứng này lại trở thành một thực tế hiển nhiên không ai bàn cãi. Thế nhưng các cuộc tấn công của drones vừa rẻ tiền và hiệu quả đang tạo lợi thế cho các phe, kể cả các tổ chức không phải chính phủ hay quốc gia nào như các nhóm khủng bố, phản loạn ...

    Bạn đọc hãy tưởng tượng hình ảnh ấn tượng nhất đó là một hỏa tiễn giá trị hàng triệu USD phóng vút lên không nghênh chiến để đánh chận (intercept) một drone giá rẻ mạt thì quá phí phạm khi một drone chỉ có giá trị vài ngàn USD mà thôi. Thật thế, đó là những gì chúng ta thấy trên TV trong ba năm nay ví dụ các  cuộc giao tranh tại Ukraine, Israel, Gaza và Hồng Hải.

    Trong chiến tranh và chiến thuật đánh phá và chống đỡ mặc dù luôn có sự mất cân xứng bao lâu nay. Vấn đề từ lúc có drones quân sự ra đời thế giới phải nghiêm túc đối diện với nhiều câu hỏi rất CHIẾN LƯỢC ĐÓ LÀ KẺ TẤN CÔNG THÌ CHI PHÍ RẺ THẬM CHÍ RẤT RẺ TRONG LÚC KẺ PHÒNG THỦ LẠI QUÁ TỐN KÉM. Vừa qua Do Thái, kể cả Ukraine đã phí phạm hay lỡ tay không đáng khi đã phóng các hỏa tiễn phòng thủ chiến lược chống lại hỏa tiễn đạn đạo trong lúc kẻ địch bay tới chỉ là một vài DRONES GIÁ RẺ MẠT? 

    Chính phần mở đầu này lại xoáy vào hệ thống phòng thủ hỏa tiễn của không quân Mỹ, Châu Âu và Do Thái khi sự tinh xảo kỹ thuật từ các hệ thống phòng thủ nói trên lại đi kèm với phí tổn quá cao. Hôm nay, sự ra đời của drone thương mại giá rẻ khi được địch thủ mua và thay đổi làm nhiệm vụ tấn công thì bất cân xứng giá cả đang làm đau đầu, lo ngại cho các nước mạnh.

    Khi sử dụng drones, phe tấn công trước hết là muốn làm suy yếu các hệ thống phòng thủ tinh xảo và đắt tiền. Drones từng gây lộn xộn  nhầm lẫn trong hình ảnh báo động của phe phòng thủ. Drones còn có khả năng đốt cháy các kho hỏa tiễn loại đánh chặn đắt tiền của phe phòng thủ và buộc các nhóm phòng không đắt tiển kia phải lộ diện khi chiếu sáng radar hoặc bắn lên đánh chận. Như thế cái hậu quả đưa đến là phe phòng thủ phải đối mặt với các cuộc tấn công của drones tiếp theo hoặc phải di chuyển do đã bị lộ, tạo ra khoảng trống cho phe tấn công thực hiện các đợt tiếp theo. Chúng ta đi đến vấn đề các mối đe dọa như vậy càng tạo ra áp lực tài chính lên các cường quốc. Hoa Kỳ và Châu Âu đã vật vã trong 2 năm do lo tăng tốc sản xuất hệ thống phòng không và hỏa tiễn sau ba thập kỷ ít đầu tư vào các cơ sở sản xuất cung ứng cho vấn đề nói trên.

NHỮNG CUỘC "NÉM TIỀN QUA CỬA SỔ"  KHI CHỐNG LẠI DRONES TẤN CÔNG 

Tháng 1/ 2025 năm nay Hải quân Mỹ cho biết họ đã phóng 200 hỏa tiễn nhằm tiêu diệt các drones cùng hỏa tiễn của phe Houthi tấn công vào các tàu tại Hồng Hải. Kể từ tháng 11/2023 chi phí của Mỹ đã mất hàng trăm triệu USD. 

Phía Mỹ đã tốn kém do họ đã bắn lên :

-120 hỏa tiễn SM-2 có giá 2.1 triệu USD mỗi chiếc.

-80 hỏa tiễn SM-6 có giá 3.9 triệu USD mỗi chiếc

- 20 hỏa tiễn Evolved Sea Sparrow và SM-3 có giá khoảng từ 9.6 triệu USD đến 27.9 triệu USD mỗi hỏa tiễn 

Chưa kể đạn pháo bắn lên từ hải quân Mỹ loại 5 inches

CÁC PHE THI ĐUA SẢN XUẤT DRONES

Từ lúc Nga xâm lăng Ukraine vào năm 2022 tới nay đã có sự mở rộng sản xuất drones từ các phe. Ukraine cho hay nước này đã chế tạo ra 2.2 triệu drones góc nhìn hẹp nhỏ và 100 ngàn drones tầm xa hơn vào năm 2024. Nga thì cho hay họ đã chế tạo 1.4 triệu drones

Phía NATO chưa sẵn sàng cho cuộc chiến drones đó là sự thật ngay bây giờ. 

TIẾN HÓA CHIẾN TRƯỜNG RA SAO

Chiến thuật Nga:

Các cuộc tấn công phía Nga, thường có hơn một trăm drones, nay đã trở thành hiện tượng thường xuyên tấn công kinh hoàng vào Ukraine.

Bầy drones Nga này là sự kết hợp giữa drone Shahed do Iran thiết kế gồm các mô hình mồi nhử thô sơ, rẻ tiền nhằm cho Ukraine cạn kiệt kho hỏa tiễn phòng không hạn chế, lệ thuộc vào Mỹ cùng NATO 

Chiến thuật của Ukraine:

Biết vậy nên Ukraine sử dụng xe bán tải gắn súng máy kèm theo phi cơ chiến đấu hiện nay đang có F 16 để bắn hạ drones Nga hiệu quả hơn.  Kyiv đang nghiên cứu các phương án khác như dùng drones  đánh chặn FPV và vũ khí tia laser (hình dưới)

 Ukraine đã bắn hạ thành công drones có cánh cố định trong quá trình thử nghiệm bằng vũ khí tia laser. Hiện Kiev cho hay họ đã sử dụng các drone MẸ để mang các FPV xa tới 70 km trước khi bấm nút thả chúng rời ra và drones mẹ đó tiếp tục liên lạc điều khiển chúng.

TỪNG BẦY  DRONES  TRONG NAY MAI-  ÁC MỘNG CỦA CHIẾN TRANH

 

    Chúng ta nhớ lại vào ngày 29 tháng 10, 2022 một hạm đội của Nga trên Hắc Hải gần Sevastopol đã bị tấn công bởi 16 DRONES –gồm  9 chiếc drones bay và 7 chiếc drones nước (marine drone). Người ta cho là do Ukraine phóng đi để tiêu diệt chiến hạm Nga. Tuy không ai biết mức độ thiệt hại, nhưng video trên drone quay cho thấy các chiến hạm đó đã có một số bị drones Ukraine đánh trúng.  Nga đã trả đũa bằng nhiều hỏa tiễn HÀNH TRÌNH và drones có tên là Shahed-136 do Iran chế tạo đánh vào cơ sở hạ tầng gồm hệ thống điện và nước trên khắp Ukraine. Cuộc chiến càng kéo dài càng có sự lâm trận của drones từ hai phía.

A previously unreported drone boat, known as a USV (uncrewed surface vessel), appears to have slipped past Russian Navy patrols. The device was found on a beach close to the major Russian Navy base of Sevastopol in Crimea

DRONE BƠI (USV) CỦA UKRAINE ĐÃ QUA MẶT HẢI QUÂN NGA 

    Các drones của Nga hình tam giác dùng cánh quạt bay thấp dễ tiêu diệt. Tuy Ukraine ước tính bắn hạ được 70% drones của Nga nhưng số còn lại cũng gây thiệt hại đáng kể cho Ukraine nhất là những quả sót kia làm hư hại lưới điện quốc gia làm Ukraine mất điện có lúc rất trầm trọng.

drone của IRAN SHAHED 136

    Từ lúc hạm đội Hắc Hải của Nga bị drones tấn công cho đến nay, phía Nga đã có tới 400 drones do Iran sản xuất. Mặc dù đó là con số nhỏ so với hàng nghìn hỏa tiễn tốn kém từ Nga bắn đi oanh tạc Ukraine nhưng việc đánh chặn từng nhóm drones của Nga bay thành chùm càng khó khăn hơn cho phòng không Ukraine. Drones chi phí quá rẻ, làm mau và số lượng của Nga làm từ Iran càng lúc càng nhiều. Điều đáng chú ý là phòng không Ukraine có nguy cơ cạn kiệt hỏa tiễn phòng không bắn hạ drones.

    Phó thủ tướng Ukraine là Mykhailo Fedorov vào tháng 11/ 2022 đã nhìn ra vấn đề khi ông cho rằng vai trò drones trong cuộc chiến tương lai sẽ giảm thiểu con người nhưng số lượng máy bay không người lái sẽ gia tăng cao.

    Tương lai của cuộc chiến dùng drones từ hai phía như thế nào? Trong nhiều năm nay các chiến lược gia quân sự thế giới đã dự đoán sự xuất hiện ồ ạt các đoàn drones bay từng bầy, thậm chí biết bơi, lặn...đó là những cỗ robot sát thủ tí hon nhỏ như đồ chơi nhưng nó báo hiệu một thời đại chiến tranh ứng dụng Trí Thông Minh Nhân Tạo (AI) hơn là xô đẩy xác thân con người lâm trận. Đó là hàng bầy phi cơ robot bé nhỏ chỉ to hơn con chim sáo như thế chẳng khác gì là vô hình khi dàn rộng ra, nhưng những đám robot AI này có lệnh tụm lại sẽ tạo một CỤM MÂY HẮC ÁM đen xoáy bay đi như cơn lốc với tiếng rì rầm. AI sẽ điều khiển nó, đám mây chết chóc này sẽ di chuyển theo tín hiệu điện tử. Samuel Bendett- chuyên gia và cố vấn nghiên cứu chiến lược và khảo cứu về vũ khí Nga cho biết:

-Một bầy robot drones như vậy nó sẽ là một cơ chế thông minh, chẳng khác gì bầy côn trùng, bầy chim, đàn cá nhưng những drones này tự suy nghĩ liên lạc với các drones khác và chia sẻ thông tin của nó về vị trí của nó trong bầy đặc biệt khi thay đổi đội hình…

Các loại vũ khí cả hai phía triễn khai tại Ukraine vẫn còn lâu mới thành cơn ác mộng toàn diện. Hai phía sẽ sử dụng AI để điều khiển drones hoạt động riêng lẻ hay từng đàn chịu chung một trí tuệ tập thể. Việc này làm người ta nhớ tới vào năm 2015, trong cuốn sách của David Hambling có tựa là “Swarm Troopers” tạm dịch “Những Bầy Chiến Binh”

Giới thiệu trong cuốn sách này ông có ý tưởng rằng

 

-Làm thế nào máy bay không người lái nhỏ như thế có thể chinh phục thế giới trong nay mai:

switchblade drone USA

Máy bay không người lái chiến thuật như các loại drone sát thương Raven và Switchblade đã có tác động trên chiến trường Ukraine mà ta đã thấy. Ngay cả Hồi Giáo ISIS bây giờ cũng có drones phóng bằng tay. Chẳng còn bao lâu nữa, chiến tranh thế giới sẽ biến đổi do từng bầy drone nhỏ, rẻ tiền và có thể hoạt động cùng nhau như một thực thể duy nhất. Tất cả đến từ kỹ thuật từng cung ứng cho con người điện thoại thông minh, drones rẻ và nhiều nên vũ khí hiện tại không sức nào phá hết

 Trong Swarm Trooper David  cho hay các kỹ sư nhu liệu đã mô phỏng và lập trình drones với 3 hướng dẫn đơn giản: tách biệt hay giữ khoảng cách tối thiểu- sắp xếp và đi cùng hướng- giữ mức độ gắn kết cùng nhau. Như thế từng bầy drones sẽ hoạt động như một thực thể. Lúc đầu phân tán rộng ra do nó quá nhỏ nên radar không chú ý. Cho đến lúc gần mục tiêu mới hội tụ lại ngay lập tức vào phút giây cuối cùng. AI sẽ tự phối trí can thiệp điều khiển bầy drone này mà không cần sự can thiệp của con người từ hậu phương. AI sẽ điều phối lấy trong bầy về thay đổi hướng đi, vận tốc và độ cao, bay quanh các vùng được bảo vệ nghiêm ngặt và khi hứng chịu những tổn thất lớn AI vẫn điều khiển các drone còn lại để hoàn thành mục tiêu lập trình sẵn. AI không biết nản chí và quay đầu lại như con người.

`Chuyên gia Samuel Bendett ca tụng cho phát triển drones là “chuyện mầu nhiệm”, là những gì mọi người đang hướng tới. Theo Samuel các quốc gia tiên tiến và lực lượng quân sự tiên tiến hy vọng sử dụng các công nghệ bầy đàn drone như thế. Và danh sách các nước phát triển drone càng lúc càng dài, đó là Hoa Kỳ, Israel,Trung Cộng, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và có lẽ là một số quốc gia khác như Ấn Độ và Hàn Quốc…

Các chương trình nghiên cứu drones tuy gọi là giữ bí mật, nhưng nhiều phân tích gia quân sự cho rằng chúng sẽ xuất hiện trong tương lai không xa nữa. MIT là Đại Học Công Nghệ Massachussettes  đã thiết lập một  đàn drone gồm 103  chiếc siêu nhỏ. Một con drone này chỉ có sải cánh dài chưa đến một foot (30.48 cm) được Hoa Kỳ phóng thành công vào năm 2016. Đây là một dự án do Bộ Quốc phòng tài trợ. Các nhóm quay phim CBS đã khó quay được phim và máy ảnh tốc độ cao cũng khó chụp do các drone này bay quá nhanh.

Khi chúng ta cho rằng từng bầy drone có thể dễ dàng có hàng ngàn chiếc do giá thành quá thấp nếu như  chúng ta so sánh với giá trị của một F-35 hay một hỏa tiễn địa không... thì rõ ràng các nước bất hảo hay các nhóm khủng bố sẽ nghiêng về chọn lựa drone hơn. Quân khủng bố hay các nước hung hãn sẽ dễ dàng có được các phương tiện như drone để tiến hành các cuộc chiến tranh, tấn công khủng bố, ám sát tàn khốc ở bất cứ đâu trên thế giới.

     Kể từ cuộc Chiến tranh Nam Bắc Triều Tiên, các lực lượng Hoa Kỳ đã có thời gian hàng thập kỷ để kiểm soát bầu trời ở bất cứ nơi nào Hoa Kỳ tham chiến. Do giá tốn phí cho không lực không có nước nào sánh với Hoa Kỳ từ chi phí, kỹ thuật, kinh nghiệm cho tới quy mô đào tạo phi công. Giờ đây qua AI và  công nghệ drone, khi từng bầy đàn drone xuất hiện với giá thành hạ chính đây là thời điểm thống trị bầu trời của Hoa Kỳ bắt đầu bị chiếm đoạt.

Các nhà nghiên cứu, giới viết tiểu thuyết viễn tưởng họ từng ngồi mô phỏng và tưởng tượng về hình ảnh một ĐÀN DRONE hoàn hảo. Kim Stanley Robinson một tác giả viễn tưởng từng viết trong cuốn The Minister of The Future là một cuốn tiểu thuyết về tương lai gần, về hậu quả của hành tinh chúng ta nóng lên cùng cách loài người thực hiện để giảm thiểu hâm nóng địa cầu. Trong đó có đoạn tác giả tưởng tượng về một đàn máy bay không người lái hoàn hảo…

-Chúng mạnh hơn bom nguyên tử, theo nghĩa rất đặc biệt: bạn có thể sử dụng chúng. Chúng không thể bị chặn lại... Chúng nhỏ quá và được phóng từ các bệ phóng cơ động. Drone này bay đến từ mọi hướng trong trận tấn công phối hợp. Cuối cùng chúng chỉ có nhiệm vụ là TẬP TRUNG VÀO MỤC TIÊU TRONG VÀI GIÂY CUỐI CỦA CHUYẾN ĐI…

    Tác giả Robinson tưởng tượng và hình dung bầy drones đưa chúng ta đến kỷ nguyên chiến tranh giữa các đội quân robot chiến đấu với nhau,  mặc dù ngày nay Putin đang sử dụng các nhóm máy bay không người lái để tấn công giết chóc các mục tiêu dân sự Ukraine.

drone Harpy của Do Thái

• Length: 2.7 m (8 ft 10 in)
• Wingspan: 2.1 m (6 ft 11 in)
• Gross weight: 135 kg (298 lb)
• Powerplant: 1 × UEL AR731 Wankel rotary engine, 28 kW (38 h
• (WIKIPEDIA)
• 
  

Trí thông minh nhân tạo hay AI đã được khai triển kvới sự kết hợp cùng kỹ thuật drone — điển hình như máy bay không người lái Harpy của Israel, bay lượn trên không và tự lập trình sau khi thu thập thông tin xong rồi tiêu diệt mục tiêu. Mặc dù sức công phá của drone không thấm vào đâu khi so với sức mạnh hủy diệt của bom hạt nhân trong Thế Chiến hay cuộc chiến toàn diện nhưng một bầy drone sẽ được sử dụng trong chiến tranh quy ước do nó không phải là vũ khí thảm khốc tiêu diệt toàn bộ nhân loại mà drones chỉ nhắm mục tiêu nhất định.

     Nhà văn viễn tưởng  Robinson cho rằng bầy drone như thế mới hữu dụng. Tuy sức công phá của drone ít, nó lại rẻ tiền là không đáng kể gì khi ta so với bom và hỏa tiễn quy ước thông thường, nhưng drone tấn công mục tiêu chính xác hơn nhiều. Dùng drone một là đủ để giết một người như đối thủ mong muốn. Mục tiêu quá chính xác thậm chí chỉ dùng để phá một cơ phận nào đó trên một chiến hạm phòng thủ hiện đại. Chúng ta có thể thí dụ một drone hay bầy drone sau khi phá hoại một hàng không mẫu hạm như làm hư hại cơ phận cảm biến radar nào đó khiến chiếc mẫu hạm đó trở thành “mồi ngon” cho hỏa tiễn lớn hơn dễ dàng bay tới.

Sự xuất hiện của bầy đàn drones sẽ mở ra một kỷ nguyên mới về CHIẾN TRANH VỀ AI (trí thông minh nhân tạo) do nó quyết định nhanh hơn quyết định và phản ứng của con người

Như Kai-Fu Lee Khoa học gia Vi Tính của Đài Loan đã viết trên tạp chí The Atlantic vào năm 2022, “Sức mạnh của vũ khí tự động chủ yếu đến từ tốc độ và độ chính xác đạt được khi không có con người điều khiển. Như thế không có quốc gia nào muốn thất bại hay nhượng bộ trong cuộc chạy đua vũ trang…”. Và một khi một đàn drone đang bay, nếu chúng ta muốn HẠ GỤC TỪNG CHIẾC SẼ  đòi hỏi tốc độ và độ chính xác của tia laser được dẫn đường bởi một siêu máy tính. Cuộc chiến toàn diện với AI như thế đã trở thành một chủ đề trong khoa học viễn tưởng từ lâu những điều từng mô tả trong phim khoa học viễn tưởng Kẻ Hủy Diệt (The Terminator).

Ukraine đã  thử nghiệm trên chiến trường hệ thống phòng thủ gọi là  SkyWiper do quốc gia Litva thiết kế nhằm ngăn cản các drone đang bay bằng cách gây nhiễu không cho chúng liên lạc với nhau. Theo tờ The New York Times, bộ QP Litva đã cử 50 chuyên viên tới Ukraine sau khi nước này bị Nga xâm lược và coi Ukraine là “một trong những ưu tiên hàng đầu”.

Nhưng quân Ukraine hiện nay phải dùng súng liên thanh để tiêu diệt drone Shahed của Iran. Nhờ vào tiếng kêu cánh quạt chong chóng của Shahed quá lớn dễ dàng cảnh báo cho lực lượng Ukraine dưới mặt đất kịp bắn lên. Tuy nhiên, Ukraine hiện đang dùng chiến đấu cơ và hỏa tiễn để bắn drone thì quả là một việc quá sức hao phí  không cân xứng do drone của Iran quá rẻ!?

 Quốc hội Hoa kỳ đã chỉ đạo Ngũ Giác Đài phát triển một lực lượng đối phó chống lại với hệ thống drone siêu nhỏ có tên là ( Unmanned Aircraft System-UAS) cùng ngân sách chi ra gần 750 triệu đô la. Giám đốc v mới được thành lập, Thiếu tướng quân đội Sean Gainey là tân giám đốc cho rằng khi Ukraine phụ thuộc vào máy bay không người lái đã làm cho sứ mệnh của ông càng cấp bách

                    vũ khí laser của lục quân Mỹ

Riêng về Quân đội Hoa Kỳ, họ đang thử nghiệm một phương án chống bầy đàn drone trong cuộc chiến tương lai bằng các luồng không khí khổng lồ mạnh bạo, hay dùng xung điện từ để chống lại từng bầy drone bay tới. Vũ khí Laser năng lượng cao của Hải quân Hoa Kỳ và những hệ thống đang được phát triển bởi các nhà thầu quốc phòng lớn—Raytheon, Lockheed Martin —cũng sử dụng AI để nhắm mục tiêu rất nhanh cùng tiêu diệt từng chiếc drone đang lao tới. AI và Laser đủ khả năng để vô hiệu hóa cả một bầy drone. Vũ khí laser sẽ hữu ích trên biển hay trên một chiến trường rộng lớn dễ  hơn các thành phố do lưu thông hàng không qua các thành phố lớn quá bận rộn, phức tạp làm khó khăn cho việc xác định chính xác drone nhỏ bé đang xâm nhập và không được gây nguy hại cho mục tiêu bay dân sự khác  quả là điều khó khăn

                                                          vũ khí laser của Hải Quân Hoa Kỳ 

Một cách chống lại bầy đàn drone là hack vào bộ não AI của bầy đàn này. Người ta (Do thái) đã hack vào software hướng dẫn bầy drone nhỏ và chuyển hướng nó đi lệch về phía vô hại. Software chỉ là mã và code mà mã code thì có thể bị HACK. Lạ thay trong các tiểu thuyết khoa học viễn tưởng đã viết điều này trước rồi.

     Các điều vừa trình bày trên cho thế giới biết trước một công nghệ chiến tranh rẻ tiền nhưng lại đắc dụng và hiện nay có thể là ác mộng các cuộc đối đầu của nhân loại. Sự phát triển của TRÍ THÔNG MINH NHÂN TẠO khi ứng dụng cho kỹ nghệ robot quân sự biết bay (cùng biết bơi) như các thế hệ drone không và thủy (air and sea) hiện nay quả là mối ưu tư hàng đầu cho các quốc gia trên thế giới.  Chiến tranh drone sẽ trở thành phổ biến hơn do drones vừa rẻ tiền vừa nhỏ bé vừa khó trị do nó ứng dụng AI là trí thông minh nhân tạo thay cho con người. 

Chiến tranh drones có thể nói đây là NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ đang thay đổi cục diện chiến tranh toàn cầu hiện tại. Với sự chạy đua phát triển trí thông minh nhân tạo (AI) drones trên không, trên mặt biển, dưới nước chắc chắn là hiểm họa thực sự cho đối phương hai bên. Chi phí quá rẻ dễ làm và sản xuất ồ ạt của các phe đang làm cho các siêu cường quân sự càng lúc càng bận tâm nghiên cứu, thay đổi chiến lược gấp rút. Sự thật này không thể phủ nhận nếu một nhà quân sự hay nhà làm chính sách suy nghĩ đúng đắn hơn. Điều đáng mừng chiến tranh drones có thể dùng thay cho Chiến Tranh Hạt nhân do Chiến tranh hạt nhân cuộc chiến toàn diện cho nhân loại nhưng CUỘC CHIẾN HẠT NHÂN chỉ có MỘT LẦN THÌ SỰ TỒN TẠI CON NGƯỜI CÓ THỂ CÁO CHUNG.

Nhưng vượt lên tất cả, con người vẫn quyết định được và sự quyết định của con người vẫn nằm trên thông minh nhân tạo -AI Chúng ta trước sau gì cũng nên đồng quan niệm rằng bất kỳ công nghệ nào xuất hiện hiện nay hay trong tương lai việc sử dụng nó là thảm họa hay tốt đẹp đều do chúng ta quyết định lấy số mạng chúng ta mà thôi./.

 

ĐINH HOA LƯ 

các nguồn tham cứu thêm

NATO armies unprepared for drone wars, Ukraine commander warns | Reuters

David vs Goliath: Cost Asymmetry In Warfare - The National Interest

HOA CHẠC CHÌU

 

Chào bạn đọc

    Người viết đoan chắc sẽ có nhiều bạn đọc cảm thấy lạ với tựa đề của bài viết. Hoa Chạc Chìu là loại cây gì? Nghe sao lạ thế? Nhưng đây là chút tâm tình của tác giả về hương thơm một loài hoa mà chỉ có những người tù binh VNCH sau ngày "gãy súng" mới nhớ, để mô tả lại sau Năm Mươi Năm ngày tàn cuộc chiến. 

    Cây chạc chìu là loài cây leo hoang dại, mọc nhiều ở những đồi càn trung du nối tiếp với vùng núi. Xen kẽ trong những vùng đồi càn hay rừng sim, cây chạc chìu mọc tốt ở nhiều bộng mối, thân leo bò ra xa hay vắt vẻo trong nhiều lùm thấp. Người dân vùng trung du, họ lạ gì với những loài hoa dại, nhưng cuộc sống bình dị, có ai để ý hay nhớ về một loài hoa và hương thơm của nó.

    Những bó cây, gánh củi người tù ngày đó cần dây cột. Tìm dây chạc chìu sẽ có những lúc người viết may mắn gặp mùa hoa chạc chìu nở. Bạn sẽ tin tôi, không quá lời khi may mắn ngửi được hương hoa của nó. Dĩ nhiên ở chốn hoang vu mới có và một thoáng hạnh phúc cho riêng mình khi nhận ra hương thơm hiếm hoi từ một loài hoa dại ít ai biết được. 

hoa chạc chìu 

    Giữa đồi càn hoang vu, tôi may mắn có giây phút quên đi thân phận. Cứ tự cho ta với trời thênh thang hay "ta với trời bơ vơ" trong bản nhạc nào đó. Thế nào chăng nữa tôi vẫn có một cảm nhận rất riêng về hương hoa chạc chìu, rồi nhớ mãi trong lòng. Thật lòng, tôi chẳng hề cường điệu, ca tụng một hương thơm giữa trời đất hoang vu ngày đó. Lần đầu tiên một người tù dưới mây trời lộng gió, xong hai mớ củi rồi đi tìm dây cột. Khi đang phăng thân dây chạc chìu, tôi tình cờ ngửi được một hương thơm lúc Chìu ra hoa. Người viết tự ví von hay khen ngợi mùi thơm Chìu  "quý phái" làm sao. 

    Hương hoa chìu có thể mang mùi thơm của phấn hương đắt tiền ngày trước. Người thành phố những lần đi đám cưới hay trang điểm của phụ nữ. Một loài hoa giữa đồi vắng hoang vu, một hương thơm như lạc lõng giữa không gian thanh vắng. Có những loài hoa dại, hương thơm thanh thoát, nhẹ nhàng, mộc mạc không đượm gắt như hương thơm ngọc lan thành phố. Hương ngọc lan, người viết cũng từng thưởng thức cho đến giờ thiên hạ cũng sắm sanh với giá đắt tiền. Cảm nhận của người viết, hương thơm ngọc lan quá nồng nàn, đậm khiến cho người thưởng thức bị choáng ngợp trong cảm giác dư thừa. Hương thơm chạc chìu, đậm đà nhưng lại "thanh thoát", không thoáng nhẹ như hương lài ta, nhưng lại người cảm nhận lại có một cảm giác vừa choáng ngợp vừa thích thú với một gặp gỡ bất ngờ. 

May mắn thay, hôm nay người viết bất ngờ đọc được một bài thơ trên tờ báo mạng Quảng Bình. Bài thơ vô tình minh chứng cho tác giả lúc nhắc lại cùng ca ngợi hương hoa chạc chìu...

Hoa Chạc Chìu

• 14:23 | Thứ Hai, 19/06/2023

 
• 
 
• 
 
• 

(QBĐT) - 

Quê hương tôi có cây chạc chìu

hoa chạc chìu

Những trưa hè vào rừng hái củi

Hương chạc chìu thầm thơm bên vai

 

Cây chạc chìu

hoa chạc chìu

Như người gái quê tôi

Thơm rất nhẹ mà hương rất lâu

Cánh bé nhỏ mà duyên rất bền

Nâng bước chân trưa hè

 

Nửa đời người tôi về phố thị

Mãi quen hoa lan hoa huệ hoa hồng

Quên mất mồ hôi những trưa hè

Quên mất mùi hương những cánh chạc chìu

 

Cây chạc chìu

hoa chạc chìu

Như người gái quê xưa

Chịu khó chịu thương mộc mạc

Bây giờ nơi quê hương còn không

 Hà Nhật

Cám ơn nhà thơ Hà Nhật đã giúp tôi tô đậm thêm lời khen ngợi về Hương Chạc Chìu. Thưa bạn đọc, té ra tác giả bài thơ này đã viết quá đúng về những gì người viết mô tả về HƯƠNG CHÌU. Thành thật cám ơn nhà thơ Hà Nhật ở xứ Quảng Bình, một nơi chẳng xa những đồi trung du Ái Tử bao nhiêu.

SUY ĐOÁN RA SAO VỀ HAI TIẾNG CHẠC CHÌU ?

Những ngày trong trại, người tù binh như chúng tôi thường dùng thân dây chạc chìu để cột những bó củi từ các đồi càn trung du về trại. Lên rừng đốn cây, dây leo trên rừng nhiều thứ nên chúng tôi ít dùng dây chạc chìu do có quá nhiều giăng mắc tha hồ lựa chọn. Thật ra, cây chạc chìu không thích hợp với rừng, chúng mọc nhiều ở các đồi càn ít cây, nhất là các bộng mối, chạc chìu mọc tốt, rậm rạp.

Suy đoán về hai chữ CHẠC và CHÌU 

Theo thiển ý người viết, có thể chữ CHẠC miền trung do có nghĩa là DÂY (hay SỢI ví dụ chạc địu là sợi thun)

Còn chữ CHÌU là gì thế ? có thể là CHÚN  thân dây, nương theo đúng một Chiều, dây chìu tơi ra, mềm và dai. Kinh nghiệm cột- bó dây Chạc Chìu sau khi đã CHÚN làm cho thân tơi và mềm ra, nhưng phải xoắn theo một hướng nhất định thì dây chìu mới khỏi gãy, lúc bó.

Thân chạc chìu nào to quá, ngón tay CHÚN không được, chúng tôi dùng cán rựa đập cho mềm thân ra trước khi CHÚN. "Kỹ thuật" CHÚN thân dây Chạc Chìu quan trọng ở vòng GÚT (thắt) cuối cùng lúc bó cây, nếu không nó sẽ bị gãy nữa chừng. 

Khổ làm sao khi người tù gánh củi về trại, sợi dây đang bó bị đứt giữa đường. Kinh nghiệm nên chúng tôi lúc nào cũng kiếm thêm một vài vòng Chạc Chìu "dự phòng" móc vào gánh củi.

***

    Một hương thơm của loài hoa hoang dại, nhưng đó là một kỷ niệm "dấu yêu" vào những năm tù tội. Cùng với hoa sim, hoa mua, bướm bạc... đẹp làm sao hình ảnh những đồi sim chín rộ.  Đó là lúc người tù binh có những mớ sim chín mọng giúp qua cơn đói trong lòng.

    Chạc Chìu giúp tù bó củi, hương chạc chìu như an ủi phận tù. Chút nào khoan khoái quên đời  trong phút chốc nào đó, ngày xưa.

    Màu tím hoa sim đẹp làm sao. Hoa sim không hương nhưng có sắc. Có điều người tù không quên bao trái sim chín mọng, qua cơn đói lòng. Còn nhiều thứ nữa, tù nhớ lắm chứ ...thế  mà đã 50 năm qua.

    Hôm nay tôi viết cho người, tôi viết cho tôi. Quá khứ đúng nửa thế kỷ qua đi chẳng khác gì giấc mộng, nhưng mà sự thật. Cõi trần gian lắm chuyện bon chen hay thay đổi "biển dâu" đến não lòng. Chút hương xưa từng an ủi bao người thua cuộc, ngày tháng đó xa rồi./.

Đinh hoa Lư  4/3/2025 San Jose USA

50 NĂM THÁNG TƯ ĐEN: QUAN ĐIỂM CHÍNH TRỊ CỦA MỘT KỸ SƯ HOA KỲ GỐC VIỆT

THẠC SĨ  ĐINH TRỌNG VIỄN DƯƠNG

SINH  1991 HÀM TÂN VN

QUÊ NGOẠI  NẠI CỬU, TRIỆU PHONG, QUẢNG TRỊ

 QUÊ NỘI  TRUỒI, PHÚ LỘC, THỪA THIÊN

NHẬP CƯ HOA KỲ THEO GIA ĐÌNH THEO DIỆN H.O. NĂM 1995

TỐT NGHIỆP 

-THẠC SĨ KHOA HỌC ĐIỆN TOÁN (COMPUTER SCIENCE) / STANFORD UNIVERSITY

-THỦ KHOA  (SUMA CUM LAUDE) TRƯỜNG TRUNG HỌC PIEDMONT HILLS HIGH SCHOOL, SAN JOSE USA

VIỆC LÀM: LINKEDIN CORPORATION , SUNNYVALE CALIFORNIA

BÀI VIẾT

HAI CUỘC CÁCH MẠNG TO LỚN HAI MIỀN VIỆT NAM 

    Câu chuyện lịch sử của Việt Nam đáng kể nhất bao gồm HAI CUỘC CÁCH MẠNG: một tại miền Bắc và một ở miền Nam. Cuộc cách mạng của miền Bắc đã tạo nên chiến thắng cuối cùng vào ngày 30 tháng Tư năm 1975 với sự sụp đổ của Thủ Đô Sài Gòn. Di sản cuối cùng của cuộc cách mạng thứ Nhất đó chính là hình ảnh của một nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, một đất nước theo Tổ Chức Nhân Quyền Quốc Tế cho rằng "thảm khốc trong mọi lĩnh vực" , và theo Tổ Chức Phóng Viên Không Biên Giới đất nước đó là quốc gia "đứng hàng thứ Ba trên thế giới về con số bỏ tù các phóng viên". Hôm nay, đất nước này nơi tất cả mọi người giống như tôi, cha tôi, chẳng hề có tiếng nói. Đó là một nơi, mai mỉa thay, những đồng đô la và ngay cả hộ chiếu nước Mỹ có thể cho tôi một đặc quyền nhưng dòng máu Việt Nam trong người tôi vẫn còn thôi thúc chống lại tôi về điều đó.

     Còn một cuộc cách mạng khác của miền nam đã bị đánh bại vào năm 1975. Một cuộc cách mạng giống y của Nam Hàn của Đài Loan từng thành công vào năm 1987, cuộc cách mạng này từng kỳ vọng xây nên một quốc gia Độc Lập và Dân Chủ, chẳng hề bị định nghĩa từ giáo điều toàn trị Marxist Leninist, hay bị cai trị bởi chủ nghĩa độc tài đảng trị, nhưng thay vào đó bởi một nền chính trị đa nguyên, hiện đại hợp với tinh thần độc đáo của người Việt Nam.

    Bất hạnh thay cuộc cách mạng thứ Hai đã chết. Cuộc cách mạng cuối cùng đã bị bỏ đói và hành hạ trong các trại "Cải Tạo" của Cộng Sản dành cho hơn một TRIỆU chiến sĩ, chính khách, nhà văn trí thức nhà giáo Việt Nam. Toàn bộ nền âm nhạc, văn chương nghệ thuật của thế hệ miền nam VN theo đó đều bị thiêu hủy. Trong học đường cuộc cách mạng đó đã bị bêu rếu xóa bỏ và toàn bộ bị thay thế bằng TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH. Cuộc cách mạng mà người dân miền nam,  đã bị liệt vào công dân hạng hai, bị đày ải chết đói tới những nơi hoang vu không phát triển với cái tên là Khu Kinh Tế Mới. Cuộc cách mạng cuối cùng phải vượt biển ra khơi, chịu đựng đói, khát, chết đuối, hải tặc hãm hiếp, cướp bóc cùng với 2.5 triệu người VN tỵ nạn khác. 

    Một cuộc cách mạng từng chịu đựng sự trêu chọc và đánh đập từ những đứa trẻ nhập cư khác trong sân trường phía nam San Jose. Những đứa trẻ nhập cư khác cũng nghèo như vậy nhưng to lớn gấp đôi. Cuộc cách mạng đó từng nhẫn nại, đi lượm lon, ngồi đánh móng tay cho khách hàng trong các tiệm làm móng hay rửa bát dĩa trong các quán phở tại Little Saigon. Cuộc cách mạng từng bị sĩ nhục trong cuộc Bạo Loạn ngày 6 tháng 1 tại Thủ Đô Hoa Kỳ khi người ta dùng lá cờ của họ vẫy lên tại đó. Cuối cùng cuộc cách mạng nói trên lại dần dà biến mất trong phòng khách của những gia đình người Mỹ gốc Việt, nơi những đứa con trai và gái dần dần quên đi ngôn ngữ chính của mình và quên luôn bao nhiêu câu chuyện được cha mẹ chúng kể lại.

    

    Năm nay, vào ngày 30 tháng 4 sẽ đánh dấu 50 năm ngày Thủ Đô Sài Gòn thất thủ, một ngày gọi là 'THỐNG NHẤT' đất nước về quan niệm chính trị nhưng đó là ngày qua phân dân Việt về mặt tinh thần. Qua nhiều thập niên lịch sử phần lớn phai nhạt dần hồi trong tâm trí thế hệ trẻ VN trong và ngoài nước. Tại Việt Nam, thế hệ trẻ được dạy là phải thờ ơ cùng chịu đựng chứng "MẤT TRÍ TẬP THỂ" do nhà nước CSVN áp đặt. Trong số nhiều người Việt hải ngoại, phần nhiều bị gạt bên lề và bị đồng hóa văn hóa nước ngoài cũng chịu hệ quả tương tự. Trong 50 năm tới, người viết hi vọng vào một Việt Nam - không phải là một thực thể chính trị, mà sẽ là cùng Một Dân Tộc- sẽ tìm lại sự THỐNG NHẤT, KHÔNG PHẢI BẰNG CHIẾN TRANH MÀ THỐNG NHẤT TRONG SỰ THẬT. Tác giả bài nay còn hi vọng vào một tương lai VN KHÔNG HỀ ĐỊNH NGHĨA BẰNG BẠO LỰC CÙNG TÀN ÁC THÂM HIỂM CỦA CHA ÔNG TRONG QUÁ KHỨ, CŨNG KHÔNG PHẢI BẰNG SỰ THỜ Ơ LẠNH LÙNG VÔ CẢM HIỆN TẠI MÀ LÀ MỘT THẾ HỆ TƯƠNG LAI CÓ DŨNG KHÍ VÀ CAN ĐẢM ĐỂ ĐÒI CHO ĐƯỢC CÁC CUỘC ĐỐI THOẠI KHÓ KHĂN HAY CỞI MỞ, TÌM KIẾM HÒA GIẢI THAY VÌ THÙ HẬN NHAU, NHẰM KHAI QUẬT CHO ĐƯỢC NHIỀU TIẾNG NÓI CÙNG NHIỀU CÂU CHUYỆN MÀ LỊCH SỬ ĐÃ CỐ Ý CHÔN VÙI. 

LỊCH SỬ VIỆT NAM CÓ THỂ ĐƯỢC VIẾT BỞI KẺ CHIẾN THẮNG, NHƯNG VĂN CHƯƠNG VÀ CHUYỆN KỂ  CHO THẾ HỆ MAI SAU BẤT KỲ NHỮNG AI QUAN TÂM ĐỀU VIẾT LÊN ĐƯỢC./.

San Jose USA MARCH 4, 2025

VIEN DUONG DINH 

ĐHL dịch 

==========================

ORIGINAL SOURCE

 The story of Vietnam is the story of 2 revolutions: one of the North and one of the South. The revolution of the North triumphed on April 30th, 1975 with the Fall of Saigon. The legacy of this revolution is the Socialist Republic of Vietnam, a country that today is assessed by Human Rights Watch as having a human rights record “dire in virtually all areas”, and by Reporters Without Borders as “the world's third largest jailer of journalists.” Today, this is a country where people like me, or my father, still do not have a voice. It is where ironically my American dollars and passport now give me privilege, but my Vietnamese blood still counts against me.

Vietnam’s other revolution was defeated in 1975. Like what South Korea and Taiwan both achieved in 1987, this revolution hoped to build an independent, democratic nation, not defined by Marxist-Leninist collective ideology, and one-party authoritarianism, but by a politically diverse, modern, and uniquely Vietnamese spirit.

This revolution unfortunately died. It was starved and abused in a communist “re-education” camp along with 1 million South Vietnamese soldiers, politicians, writers, intellectuals and professors. It went up in flames along with an entire generation of South Vietnam’s liberal music, literature, and art. It was denigrated and then erased in Vietnamese classrooms, where critical thinking and philosophy were replaced by Ho Chi Minh Thought. It was branded as a second class citizen, banished to starve in undeveloped wildernesses called New Economic Zones. It fled across the sea, where it suffered thirst, drowning, rape, and robbery, along with 2.5 million Vietnamese refugees. It was teased and beaten up in south San Jose school yards, by other immigrant kids who were just as poor, but twice its size. It was humbled, picking cans, polishing people’s nails in nail salons, and washing dishes in phở shops in Little Saigon. It was dishonored, in the violence of the January 6th Insurrection at the United States Capital, where its banner was waved. Finally, it faded away in the living rooms of Vietnamese-American households, where sons and daughters slowly forgot the language and stories of their mothers and fathers.

This year, the 30th of April will mark the 50th anniversary of the fall of Saigon, a date that reunified the country of Vietnam politically, but split the Vietnamese people spiritually. After so many years, history has largely faded away in the minds of the younger generations both inside the country and abroad; within Vietnam, the younger generation are conditioned to be indifferent and suffer a state-imposed collective amnesia; among the Vietnamese abroad, cultural marginalization and assimilation have a similar effect. In the next 50 years, I hope for a Vietnam--not as a political entity, but as a people--that will find unity, not in war, but in truth. I hope for a Vietnamese future not defined by the violence and cruelty of its past, nor by the cold indifference of its present, but by a future generation brave enough to demand difficult and open conversations, to seek reconciliation over resentment, to unearth the voices and stories that history tried to bury. History is written by the victors, but literature and stories can still be written by anyone that cares. 

VIEN DUONG DINH