TỔNG HỢP: ĐA TẠ TÌNH DÂN - KHÚC SẮN NGHĨA TÌNH

Tam Quan 1974

ký ức này ghi lại để  tri ân từ một câu chuyện thật trong đời 

*

Tôi xin đa tạ ngày nao súng phải thẹn thùng.
Ngày nao súng phải lạnh lùng

Nắng hạ vàng rưng rưng mây trắng...

(Anh Việt Thu) 

    Chiếc xe chạy suốt Phi Long đậu nối tiếp vào đoàn xe đang tắt nghẽn bên này cầu Tam Quan rồi tắt máy hẳn. Tiếng lao xao đầu nhỏ sau lớn dần:

      -Cầu sập rồi, mới hồi hôm?

     - Đ.M  dzậy là phải 'tăng po" (transport) rồi?

Ông tài xế xuống trước tiên:

      -Thôi chịu bà con à, mời bà con qua bên kia cầu có xe Phi Long chờ, ai giữ lấy vé và số ghế y cũ và nhớ lấy hành lý của mình nghe bà con?

Đa số khách đi là thường dân, họ thúc thủ bước xuống chấp nhận rủi ro. Chuyện cầu bị 'giải phóng' giật sập trong thời chiến này nghe như cơm bữa, họ chỉ mong qua được cầu có xe Phi Long tiếp chuyển bên kia. 

      -Có đò ngang dưới kia đưa bà con qua, nhớ xe đề Phi Long nghe bà con.

Người tài xế nhắc nhở hành khách trong xe mình một lần chót, mặt ông tài không biết buồn hay vui?  gần hết năm rồi gần qua năm mới đón tết tây 1975 nhưng làm ăn vẫn không yên theo chuyện cầu sập do mìn? 

Khách không dám phàn nàn, họ biết đang di chuyển qua vùng 'mất an ninh' nên phải coi chừng cái miệng?

một chiếc xe đò Nam Lộc 

Hành khách dù già trẻ gì đều là dân thường.  Phần nhiều đều nói giọng Quảng Nam hay Bình Định. Họ chú ý đến một ông lính thật trẻ: thời buổi này dám bận đồ nhà binh đi xe hàng? Điều đặc biệt trên cổ áo lại còn mang hai cái lon chuẩn uý?

      -Sao chuẩn uý lại bận đồ nhà binh dzậy?

Một người đàn ông bận cái vét trắng, ông quàng bên vai cái xắc đen, mang kính cận. Ông có vẻ là một nhà báo hay nghề nghiệp dân sự nào đó? ông ta hỏi ngay người sĩ quan trẻ đang bộ bận bồ đồ lính màu xanh ô liu kia.

      -Thưa ông, tôi mới có phép ngoài Quảng Trị vội vô ngay Đà Nẵng mua vé xe Phi Long đi ngay vô SG ông à.

      -Ôi! ôi! anh không biết vùng này mất an ninh lắm không? "Họ' vừa làm sập cầu hồi khuya, người dân đưa đò ngang dưới sông này là trong làng người "bên kia' cả đó anh biết không? 

Ông nói nhanh vừa ái ngại nhìn người chuẩn uý trẻ, anh ta dáng người ôm ốm lỏng khỏng, da mặt xanh xao có vẻ mới qua cơn bệnh nào đó, giờ nghe ông nói chợt xanh hơn.

Mấy bà già vài cô chú đi cạnh ông bận áo vét kia nghe vậy lắc đầu lo lắng giùm. Họ đi sát vào hai người cho màu áo lính của anh  được khuất vào giữa đám đông dân thường đang bước thấp bước cao xuống bờ sông.

        -Đi mau giữa chúng tôi, chuẩn uý... rùn người thấp xuống?

Ông bận áo vét nói xong, mấy ông già và đám nói trên không ai bảo ai đều áp sát vào anh lính trẻ cho anh đi giữa.

    -"Họ" đó, mấy người lái đò kia đều là 'du kích' cả tui biết mà.

Ông già có bộ râu bạc, nói nhỏ giọng đi cho anh lính và ông bận cái vét trắng vừa đủ nghe. Bộ râu trắng của ông rung rung không biết vì gió hay vì lo sợ?

Một chú trung niên dáng nông dân tiếp lời ông già:

      -Tuần trước một dzụ trong Cầu Bồng Sơn, công binh mới sửa cầu xong giờ cái này. Cũng may là cầu này nhỏ, sông qua bên kia chỉ chút xíu à!

Có khoảng năm con đò ngang rộn ràng đưa người qua lại. Con sông khá nhỏ, nước đục ngầu không biết do phù sa hay đò quậy nước nhiều. Những người bận quần đùi đội nón lá, nam có nữ có. Họ im lìm làm việc. Lạ một điều khách không lo chuyện tiền đò do lái xe lo liệu. Một điều rất lạ không thấy một bóng người lính nào giữ an ninh trên hai múi cầu vừa bị mìn hôm qua?

Người khách trên chuyến xe Phi Long này chẳng còn thì giờ hỏi han anh lính ngoài kia Quảng Trị mới vào đây. Anh chàng tuy mang áo lính nhưng trên khuôn mặt kia còn phảng phất nét non nớt thư sinh. Nghĩ cũng có lý, nếu không 'non nớt thư sinh" sao dám 'xâm mình' bận đồ lính đi xe đò thế này?

     -Hú hồn...

Bà con vẫn để anh đi giữa cho đến cửa xe chiếc Phi Long chờ bên kia sông. Khi anh lọt vào xe xong họ mới lo cho mình, lục đục bỏ đồ lại lên xe tìm số ghế...

Nghe giọng anh nói  bà con trong xe tin chắc anh "ngoài kia" mới vô. Bà con biết Quảng Trị nhất là từ năm kia sau cái vụ "Mùa Hè Đỏ Lửa" và "Đại Lộ Kinh Hoàng" người dân mấy tỉnh từ Quảng Nam cho đến Quảng Ngãi cho đến Bình Định ai mà không hay? Người Quảng Trị vô Đà Nẵng mấy năm này đông quá đi đâu họ cũng gặp cũng nghe cái giọng giống anh.

Thời chiến tranh, đường xe lửa dẹp từ khuya, chỉ còn mấy chiếc xe đò Nam Lộc, Phi Long còn 'gồng' mình chạy suốt Sài Gòn -Đà Nẵng. Chuyện "tăng po' xem như 'cơm bữa" chỉ mong ông trời phò hộ cho khỏi bị mìn du kích? Nhưng người dân chỉ còn một thứ phương tiện là xe hàng. Máy bay là chuyện hiếm hoi chẳng ai nghĩ đến?

một chiếc xe đò Tiến Lực bên múi cầu Truồi   1969

Bà con trên chuyến xe không ai bảo ai đều thương và muốn bảo vệ cho anh lính trẻ. Khi nhìn nét mặt trẻ măng kia có thể họ nghĩ tới hình ảnh con em họ: một thời chiến chinh, biết bao người phải "gác bút nghiên" đi vào cuộc chiến? 

Ông khách bận vét trắng giờ mới có thì giờ lau lại cặp kính. Là người Đà Nẵng, Ông không lạ gì người Quảng Trị mấy năm nay trú ngụ rất đông tại Hoà Khánh và Non Nước hai căn cứ quân đội và phi trường cũ. Con ông cũng vào lính, lâu lắm mới có chuyến phép về thăm nhà tại Đà Nẵng. 

Hai người nói chuyện qua lại với nhau. Anh lính trẻ cho ông khách đó hay, do mấy tháng bị sốt liên miên, anh được về nằm ngót hai tháng tại bệnh xá Tiểu Khu QT. Hết  sốt, cầm trên tay tờ phép thường niên mười lăm ngày đầu tiên trong đời anh vội đi ngay vào nam. Bà con anh đã vô hết Bình Tuy. Anh còn đi xa hơn:vô tới Sài Gòn để về Mỹ Tho do gia đình đã chạy giặc 1972, tá túc vô tận trong đó. 

Có thể anh lính này thuộc loại 'điếc không sợ súng", liều lĩnh?  Chẳng phải thế, di nơi anh phục vụ là tỉnh ngoài cùng, chẳng có phương tiện nào trong vấn đề quân vận để xin đi. Thật ra chẳng để phí mười lăm ngày phép chờ đợi và cuối cùng không quen biết ai để xin đi theo các chuyến bay quân vận trong Huế để vào nam cho nó an toàn? 

Chẳng ai hay và chỉ có anh biết, nằm bệnh xong, cầm tờ giấy phép của Tiểu Khu cấp trong tay anh chẳng có gì ngoài cái va lô trống rỗng và một bộ đồ lính trong người...

*

Tôi xin đa tạ dòng máu thắm đỏ ruộng cây
Dòng máu đã chảy miệt mài
Trên đồng sâu hay trên nương lúa
Xanh thăm thẳm mắt em thơ
Xin đa tạ mẹ quê nắng loã mù loà
Mẹ quê nước nở lệ nhoà
Nắng hạ vàng rơi phủ bờ vai
Lời ai ru gió hiu hiu buồn  (Đa Tạ / Anh Việt Thu) 

Một Mùa Hè Đỏ Lửa khi bà con, gia đình, tất cả đều ra đi. Một phương nam xa vời và hôm nay anh đang hướng về đó.  Một con đường quê hương đầy bom mìn và sụp đổ nhưng anh lính trẻ kia trong một ngày cuối năm Một-Chín-Bảy- Tư anh còn một may mắn trong đời: đó là lúc anh được  đi giữa lòng đồng bào và được chở che. Những lứa trai lần lượt ra đi trong thời loạn lạc. Những đợi mong, nhung nhớ từ người nhà đến những đứa con phải ra tiền tuyến, cách biệt với người thân nay là hình ảnh chân thành thể hiện trong cùng một chuyến xe.

   Thời gian phôi pha qua bao thăng trầm dân tộc, còn sống, còn hướng về quê hương người lính năm xưa vẫn nhớ mãi hình ảnh chuyến xe đò vô nam đầy ắp tình nghĩa đồng bào.  Những ngày dài chinh chiến trên đất mẹ thương yêu, vẫn còn bao tấm lòng rộng mở, những bàn tay nhân ái của những người mẹ người chị đáng cho anh lính trẻ Đa Tạ suốt đời./.

KÝ ỨC edit 

=================

 

KHÚC SẮN NGHĨA TÌNH 

 

NHỚ LÀM SAO BUỔI ĐÀO SÔNG KHƠI RỘNG DÒNG NƯỚC CHO THÔN TƯỜNG VÂN, TRIỆU PHONG QUẢNG TRỊ

 NHỮNG KHÚC SẮN 'ỐM O', NHỮNG THÙNG NƯỚC CHÈ TƯƠI  NHƯNG ẨN CHỨA  TÌNH THUƠNG CỦA NGƯỜI  LÀNG MỚI HỒI CƯ 

Chúng tôi được dịp khơi lại một đoạn sông của thôn TƯỜNG VÂN bị khô cạn, trơ đáy vào một hai dịp cuối tuần. Khúc sông hẹp này đựoc mấy đội tù làm ruộng muối chúng tôi vào làm giúp. Đó là một ngày thứ Bảy, chúng tôi vui và nhớ hoài do được gặp lại dân làng. Người làng mới hồi cư lại vùng này đang cần nước, khúc sông lại cạn cần khơi rộng ra. Tiếng là gặp lại dân nhưng chúng tôi chỉ thấy loáng thoáng thôi. 

Có một giờ giải lao nào đó, đội đoàn trong thôn có nhiệm vụ gánh sắn nấu ra 'bồi dưỡng' cho đám chúng tôi đang công tác XHCN cho họ. Những khúc sắn nhỏ bằng đầu ngón chân, vừa mới vươn lên từ nền đất cát trắng gần biển. Những thùng nước chè tươi, đựng trong hai thùng sắt vuông rỉ sét, được người dân trong thôn gánh ra. Hình ảnh một buổi 'giải lao' tràn đầy ý nghĩa trong đó làm chúng tôi nhớ mãi trong lòng.

Những khúc sắn 'nhỏ ốm tong teo' từng vươn lên trên nền đất cát bạc màu ven biển; nhưng giờ đây đối với người tù sao thơm và dẻo đến thế. Sự thật khó tránh né, do lúc đói cái gì mà chẳng ngon. Nước chè xanh đối với chúng tôi rất lâu mới thấy lại. Chúng tôi tìm cách uống thêm mấy lon nước chè cho thật thỏa vị giác và cái bụng. Sắn và nước chè tự tay người trong làng nấu cho. Không hẹn hay báo trước mà gặp; quá lâu mới thuởng thức những thứ trước đây quá tầm thường và gần gũi thế mà ai ở vào hoàn cảnh trong cuộc mới cảm nhận hay nói cho đủ ý là  'thấm thía' làm sao.

Có một anh "đội trưởng sản xuất" trong thôn. Anh vừa hồi cư về làng và chỉ là lính VNCH nên khỏi bị đưa đi 'học tập'. Anh có nhiệm vụ gánh nước chè tươi cùng thêm một chị khác gánh sắn nấu cho nhóm chúng tôi đang ngồi nghỉ giải lao bên triền cát cạnh bờ sông. Anh đó nhìn quanh quất  xong anh nói thật nhanh như sợ ai đó nghe được:

...Ăn, ăn đi mấy eng, ăn cho no nghe mấy eng ...
 
Làm sao chúng tôi quên được câu nói đầy nghĩa tình đó. Thật vậy, trong những hồi ức nhớ về TÌNH DÂN tôi không bao giờ quên câu nói trong buổi giải lao năm đó. Một câu nói của người làng vừa hồi cư trong thiếu thốn chật vật mọi bề nhưng không quên san sẻ một chút ân tình cho những người nay đà thua cuộc.

Hơn bốn mươi lăm năm qua rồi, tôi vẫn nhớ về Tường Vân Thôn. Có những buổi chiều tà, tôi ngồi ngồi bên bờ cát của nhánh sông nhỏ, nghe tiếng sóng lao xao vỗ vào bờ sông cạnh doi đất có một lán trại tù riêng lẻ. Thủy triều vẫn lên xuống hàng ngày, cánh đồng muối rộng mênh mông, chênh chếch hướng tây rặng Trường Sơn mờ dần theo ánh tà dương sắp lặn. Chỉ ngần ấy thời gian, mới ngày nào ra đơn vị, hè 1974 tôi còn đóng quân tại hai thôn Thanh Hội và Vĩnh Huề, cái hầm trú ẩn, đụn cát bên bờ biển vắng của Vĩnh Huề Thôn, tiếng tịch tè của máy truyền tin...biển vắng của một ngày hai năm trước và biển vắng của một ngày hai năm sau của số phận người tù về làm ruộng muối; hai số phận thoắt nhanh mà tôi tưởng như một giấc mơ.

Một ruộng muối mênh mông chắc chắn giờ đây không còn dấu vết nào. Một khúc sông nào đó cạnh Tường Vân Thôn- có bàn tay những người tù khơi rộng. Tường Vân thôn, nơi có những khúc sắn nghĩa tình và bát nước chè ân cần thuơng cho thân phận sa cơ thua cuộc, là chút gì an ủi cho chúng tôi trong ngày tàn cuộc chiến.

Tường Vân ơi! thôn xưa cày lên dòng nước mặn

Bạc áo vai người, kỉu -kịt hạt muối thấm mồ hôi

Thôn xóm quạnh hiu, dòng sông chờ người khơi mạch sống


Cơm áo chưa về, ngày tháng đó xa xăm


Sóng sánh miếng nước chè xanh anh- tôi chia đôi khúc sắn


Mặn nồng ơn nghĩa- dòng sông vắng làm nhân chứng tình dân.

NGÀY LÀM RUỘNG MUỐI TƯỜNG VÂN 1976 

TỔNG HỢP- CON CHUỘT TRONG TRẠI TÙ

CÓ THỂ BẠN ĐỌC không phải là TÙ CẢI TẠO chỉ nghe chứ chưa tường tận đời sống những người Tù Binh sau 1975 ra sao , chuyện kể có thực của ĐhL -người trong cuộc- sẽ đưa bạn hình dung thực tế hơn

trân trọng

ĐHL

***

 CON CHUỘT hay là 'TÊN ĂN TRỘM'

    Tiếng sột soạt làm tôi tỉnh thức lúc nửa đêm. Những người bạn tù nằm cạnh tôi đều ngủ say sau một ngày chặt rừng don rẫy. Đúng là nó; con chuột mấy đêm nay thường ‘tấn công’ cái bao cát đựng đồ ‘tư trang’ của tôi móc phía trên đầu. Con chuột tinh khôn và thật nhạy bén. Đêm trước tôi đã vùng dậy chụp lấy cái bao quyết bắt nó trả thù nhưng hắn nhanh quá chun ra vọt mất.

Cơn giận lúc nửa đêm chợt bùng lên như ‘sóng cuộn’ trong lòng tôi. Con chuột nó đánh hơi trong cái bao cát treo tòn ten trên đầu nằm tôi có mùi khoai luộc? Đó là mấy lát khoai cuối cùng còn lại  từ món quà thăm nuôi mạ tôi trong nam ra thăm con tại Ái Tử. Khoai luộc, chúng tôi đặt cho cái tên khá ‘đẹp’ là “sâm Cao Ly”. Sao mà không là 'Sâm"? Những lúc nào thật cần thiết tôi mới đem ra nhai một lát...nhai từ từ thôi để thưởng thức chất ngọt của nó hòa trong một cảm giác dẻo dai của lát khoai. Nhưng có sợ hết chi thì giờ nó cũng gần hết. Có cái gì tồn tại lâu dài được với cái bụng tù ‘ngày đêm đòi hỏi’ đâu? Đói! Vâng đúng vậy. Một cảm giác khó lòng diễn tả sao cho đúng khi bạn chưa bao giờ có dịp cảm nhận một lần với đời tù cải tạo.

Thế mà con chuột 'khốn khiếp' này dám tấn công ‘kho báu’ của tôi!?

Tiếng động nói trên càng dồn dập, khó chịu xen lẫn trong  nhiều  tiếng ngáy đều đều của gần cả trăm con người đang say ngủ trong đêm.

Cái lán tù dài có hai dãy sạp nằm đan bằng tre nứa.  Bề rộng chỗ nằm của chúng tôi, một người chỉ khoảng tám tấc bề ngang. Tôi rón rén ngồi dậy; gắng làm sao không làm cho người nằm hai bên thức giấc. Lòng mong muốn trả thù làm tôi tinh tế và cẩn thận hơn bao giờ hết. Nó đã ăn khoai của tôi và thứ hai là đã cắn rách cái bao cát làm ba lô một lỗ quá lớn!  khó đào ra bao cát lúc này, Căn cứ Ái Tử đã bị đào xới không biết bao nhiêu lần?

Khi cái khom mình của tôi vươn thẳng lên một độ cao cần thiết, bao nhiêu sức lực của tôi tập trung vào hai bàn tay và chỉ một lần này:

Phụp!

Hai tay tôi đã chụp đích xác, ép chặt khăng vào cái bao cát không dám rời, Một khối động vật nào đó nhúc nhích bên trong cho tôi biết được chắc chắn tôi đã tóm được nó. Sự tức giận của tôi mấy đêm nay chỉ tung ra vào giây phút này. Hai bàn tay tôi càng lúc càng xiết mạnh vào cái khối nhúc nhích kia. Răng tôi nghiến chặt, những luồng thần kinh đi từ lòng căm hận xuống bắp thịt của hai cánh tay truyền xuống hai bàn tay...những động tác mạnh bạo từ những nhát rìu, búa, rựa giờ nó biến thành cái xiết kinh hồn của mười ngón tay...một sức mạnh đi từ sự thèm thuồng chất ngọt của mấy lát khoai từ miền nam thân yêu ra đến nơi này...

Khối thịt nhúc nhích, âm ấm bên trong cái bao giờ im hẳn. Nó đã tê liệt. Tôi phải chắc chắn con chuột đã chết.

 những dãy nhà này trông khá  giống TRẠI 3 BÌNH ĐIỀN TÂY NAM HUẾ 

Mấy người bạn đang ngủ ngon nghe động, thức giấc. Biết chuyện, họ nằm xuống ngủ tiếp.

Tôi vẫn để xác chuột nằm bên trong cái bao cát đó, sau khi cuốn cái bao lại vài vòng cho "chắc ăn". Giờ nó là ‘chiến lợi phẩm’ của tôi, con chuột phải trả cho tôi những gì đã mất!

Ngày mai tôi sẽ có món THỊT CHUỘT!

TRẠI Z30D giam tù chính trị và SQ VNCH địa điểm dưới chân núi Mây Tào -ranh giới Hàm Tân Long Khánh nơi CSVN giam giữ sĩ quan VNCH và tù nhân chính trị (hình này từ tài liệu của Eugene Garcia báo Register )

Lán trại tù đâu phải dễ dàng cho bạn ‘cải thiện’ món ăn đâu? Những giờ còn lại trong đêm trường tôi suy nghĩ về cách làm sao để ăn được con chuột này. 

Cái lon sữa bò cũ, đã rỉ sét, tôi còn dấu kỹ bao lâu nay dưới gầm sạp. Trước khi đi làm tôi đem xác con chuột ra và dấu gửi cho chú Dật, người rất mến tôi. Chú Dật thuộc đội nấu bếp nên  ở nhà. Giúp tôi nấu con chuột này là chuyện quá dễ dàng do chú làm bếp và bếp tập thể thì tha hồ củi lửa. Chúng tôi toán làm ngoài chiếu tối mới về làm sao 'cải thiện linh tinh'?

----------------------

Người viết thiết nghĩ cũng cần giải thích lại bốn chữ 'cải  thiện linh tinh' đó là điều nghiêm cấm của cán bộ trại tù. Cải thiện linh tinh là tự tìm tòi nấu nướng kiếm thêm cái ăn, hành động không được trại cho phép người tù cải tạo làm. Tù phải 'chấp hành nội quy' của trại trong đó không được 'cải thiện linh tinh' là một điều luật trong trại.

-----------------------

Chiều đó tôi hân hoan khi Chú Dật (*) nháy mắt và ra dấu cho tôi con chuột đã nấu xong vẫn trong cái lon tt sữa bò; chú treo dưới gầm sạp cho tôi. Chỉ vào thời điểm đó hoàn cảnh đó tôi mới nói được sự chính xác của niềm vui của tôi khi được một người bạn tốt giúp nấu xong một con chuột. Vâng tạm gọi là ‘nấu’ đi khi chú Dật đã chặt đầu lột da đặt xác chuột vào cái lon sét rỉ của tôi cùng thêm nước và một ít muối sống. Nguồn khó khăn nhất là LỬA. Nó là sức nóng sự chín tới và cuối cùng là sự sống cho kiếp tù nhưng từng bị ngăn cấm ngoại trừ số nấu nướng trực tiếp tại bếp lò.

---------------------------- 

(*) chú Dật- trung đội trưởng nghĩa quân người Huế. Trại 3 Bình Điền hay trại 4 Ái Tử trước đó đều có nhiều trung đội trưởng nghĩa quân- họ đa số đều lớn tuổi  hơn các trung đội trưởng tốt nghiệp SQTB sau này. Đó là lý do người viết kêu là chú Dật. Chú Dật qua Mỹ muộn màng, sau năm 2000 người viết mới gặp lại tại San Jose. Các trung đội trưởng nghĩa quân ra trại tại Huế đa số đều đi Mỹ theo diện HO con cái đi theo nay chắc chắn đã thành đạt nhưng các chú đã xấp xỉ 80 cả rồi

-------------------------------- 

Đơn giản là thế. Bỏ chuột vào một vật chứa đựng được xác nó và cho nó lên LỬA. Chú đã giúp tôi được như thế. Bao nhiêu than hồng kéo ra từ miệng lò bếp 'anh nuôi' dưới kia.  Cám ơn chú biết chừng nào.

Chia phần ăn chiều xong tôi rón rén lấy lon thịt dưới gầm ra. Những khúc sắn đắng phần tối của tôi chiều đó lại thay đổi hẳn do tôi đang có một khối thịt nấu chín...

Chợt miệng tôi ngưng hẳn! một sự ngưng trệ quá ngỡ ngàng do hoàn toàn không lường được?

 Bao nhiêu ước muốn, mô phỏng,  thèm thuồng chợt tan hẳn nó vỡ tan như cái bọt xà phòng? Mùi tanh của khối thịt lợn cợn trong miếng nước muối nguội lạnh nhưng ác hại thay lại cộng vào mùi SẮT RỈ của cái lon sữa bò đã qua nhiều lần chịu lửa? Có thể vậy lắm chính nó làm tôi nôn ọe...

Dù đang đói nhưng tôi không thể nuốt được một tổng hợp của  tanh tưởi này? Cái bao tử đang trống nhưng lại cuồn cuộn muốn tuôn ra những gì nếu trong đó nó còn.  Acid hay nước bọt tích chứa bao ngày trong cái bụng khốn khổ của tôi?

Tôi đã không đưa vào miệng được?!

Thôi tôi đã thua cuộc, mũi và miệng tôi hoàn toàn thất bại. Mặc dù thèm thịt nhưng tôi không thể nào thắng được một mùi tanh khó chịu như thế.

Mới đêm qua, tôi vừa THẮNG khi tóm được con chuột đáng ghét, thế mà giờ đây tôi thực sự THUA CUỘC.  Đó là một sự thua cuộc cay đắng giữa thèm khát và một mùi vị tanh tưởi đến rợn người./.

edition  4.11.2023 

nhớ Trại 3 Tù Cải Tạo BÌNH ĐIỀN HUẾ 1980

========================= 

 

Một Mùa Giáng Sinh và Rừng Hạt Dẻ Mất Mùa

 

*

Bà Xã tôi vừa đi chợ về liền vội vàng cất các thứ vào tủ lạnh. Tôi đang chế ấm trà cạnh bên liền chận tay vợ lại...

    - Ô khoan đã,  để anh chụp cái hình bao hạt dẻ ni chơi!

Bà xã thắc mắc "chụp làm chi rứa" tôi ậm ừ cho qua chuyện chưa nói rõ để post vào bài viết hôm nay. Bụng bảo dạ, tôi viết bài xong mới đưa cho vợ xem.

Túi hạt dẻ, hạt no- căng -mẩy láng vỏ. Hôm nay giá lại rẻ chỉ $2.99 một pound. Tôi nghĩ rằng Mùa Giáng Sinh năm nay Cali hạt dẻ được mùa nên rẻ hơn so với giá cũ.

Chụp hình túi hạt dẻ này nhưng trong tâm tư tôi hiển hiện hình ảnh những ngày lầm lũi trong rừng Thanh Hóa kiếm ‘cái ăn’ từ ơn rừng mang lại. Những cây dẻ rừng của rừng Như Xuân Thanh Hóa chúng mọc chen với lim nứa. Giáng Sinh 1977 chúng tôi có mặt chặt hạ cây rừng ở đây để xây dựng Lòng Hồ Sông Mực đem nước cho Huyện Diễn Châu. Những kỷ niệm khó quên cho gần một ngàn người từ Ái Tử ra đây.

Khó quên làm sao những bó môn thục, măng nứa những tổ ong cây cam thảo rừng và quý nhất là hạt dẻ rừng như người viết vừa nói đoạn trên.

Rủi làm sao năm đó dẻ trong rừng này “Mất Mùa”.

Lạ thế? Cây rừng sao gọi là “mất mùa”?

Người viết xin thưa với bạn đọc ‘mất mùa’ ở đây là hạt dẻ năm này chỉ toàn là cái vỏ trống không bên trong không có gì chỉ là cái lỗ ‘trống rỗng vô tích sự’ chẳng giúp gì cho cái bụng trống rỗng của chúng tôi lúc này ?

Từng đám vẹt rừng bu lại? Chúng cũng tức giận nôn nóng chẳng khác gì đàm tù chúng tôi. Lũ keo tha hồ sục sạo trên cao. Dẻ càng rớt nhiều xuống gốc cây từng đống. Chúng tôi dưới này tha hồ tung hoành bơi móc ...Chán nản, não nề làm sao? vài ba trăm hột chỉ có một hột dẻ đặc ruột thôi; lúc này cái hột có ruột này thật quý ‘hơn vàng’.

Được cái hột dẻ có ruột xem như là “trúng số’’. Nướng nó lên trong đống lửa rừng, phần nhân bên trong vừa nổ tách ra trắng hếu thơm phưng phức ngon đến rợn người. Chính lúc này mới là lúc người tù được hạt thưởng thức thứ hương vị ngon thơm thật sự của hạt dẻ nướng. Nhớ làm sao thứ cảm giác ngon lành khó lòng diễn tả? Có thể tôi không cường điệu do phải lần mò trong đống hạt trống rỗng kia cả buổi mới có được hai ba cái hạt cỏn con. Không có sự so sánh chính xác nào nếu cái bụng của bạn chưa hề lép xẹp như những người chiến bại năm xưa? Bạn cũng có thể chưa tận hưởng được cái cảm giác nào gọi là 'NGON' nếu bụng bạn lúc nào cũng no tròn và quá đủ chất?

Những hàng lim ngả gục. Gỗ lim cứng như ‘thép nguội’ thế mà chúng tôi chặt sạch. Cả ngàn người tù tung hê sức lực non hai năm trời. Bao nhiêu sức lực thời son trẻ nằm lại trên đám rừng này?

Đói rét tủi nhục. Chết vì ăn nhằm gan cóc. Có người phải thắt cổ, cái xác tòn ten trong một đêm vắng lặng giữa rừng thiêng.

Và sau hết cái Lòng Hồ Sông Mực nên thơ kia thành hình như hình ảnh ngày nay ngoài những cái bản huyện Như xuân Thanh Hóa ngày xưa...hôm nay là làng xã ven hồ những nơi du lịch...

Còn ai nhớ lại hình ảnh buồn bã năm xưa? Những bóng tù lầm lũi xăm xoi tìm cái ăn. Trong ngày Giáng Sinh có vài hạt dẻ no tròn trong muôn ngàn hạt dẻ trống rỗng vô hồn như tâm trạng của những người thất trận năm xưa.

Cái lạ lùng và trái ngược bây giờ một tâm lí rất thật cho tôi khi nhìn túi hạt dẻ bây giờ tôi chẳng thèm muốn chẳng cần đụng đến nó: luộc hay nướng tôi bất cần thế mới lạ?

Tâm hồn tôi cứ lãng đãng trôi về một đám rừng Thanh Hóa ...những đống vỏ hạt dẻ trống rỗng, vô dụng, cùng tiếng đàn vẹt rúc réo trên cao. Bầy vẹt, hình như chúng đang tức giận do rừng hạt dẻ mất mùa ./.

ĐHL
Nhớ Rừng Thanh Hóa Giáng Sinh 1977 

(Công Trường Giải Phóng Lòng Hồ Sông Mực Huyện Như xuân Thanh Hóa)

TÀI LIỆU GIẢI MẬT BẠCH ỐC (DECLASSIFIED DOCUMENTS) CÁI CHẾT CỦA TT NGÔ ĐÌNH DIỆM

...

https://www.documentcloud.org/documents/4145577-DOCID-32423482.html

Ngày 26/10/2017, TT Donald Trump cho phép GIẢI MẬT HỒ SƠ VỤ ÁN KENNEDY nhưng vào GIỜ CHÓT TT TRUMP CHO GIỮ LẠI MỘT SỐ VÌ AN NINH QUỐC GIA

 CÓ MỘT SỐ TRANG LIÊN QUAN CÁI CHẾT  TT DIỆM cũng được đăng tải trong ngày 26/10/2017 

Tưởng cũng nên biết, thông thường những hồ sơ quá 40 năm đều được Luật Hoa Kỳ cho phép giải mật công khai hóa (declassified)

Ngẫu nhiên, TT Trump ra lệnh ngày hôm nay 26/10 giải mã (declassified) hồ sơ cái chết của TT Kennedy lại TRÙNG VÀO NGÀY QUỐC KHÁNH CUẢ ĐỆ NHẤT CỘNG HOÀ CUẢ TT DIỆM 26/10

NHÂN TIỆN VỤ GIẢI MẬT THEO LỆNH TT  DONALD TRUMP CHỈ GIÚP VÀI CHI TIẾT CHO SỰ KIỆN TT NGÔ ĐÌNH DIỆM

CIA -LUCEIN CONEIN  (1919-1989)

Tóm tắt nội dung buổi điều trần (testified) hữu thệ của cựu CIA Lucein Conein

Trung Tá Lucein Conein là nhân vật CIA quan trọng từng phục vụ dưới quyền của Đại Sứ Cabot Lodge và giữ vai trò quan trọng trong cái chết của TT Diệm . Đây là 116 trang tài liệu giải mật hôm 26/10/2017 bao gồm lời cung khai với Thượng Viện Mỹ vào ngày 20 /6/1975 do TNS John Tower triệu tập

Conein quốc tịch Mỹ và Pháp sau này rời CIA vào năm 1968 được Tt Nixon cho giữ chức vụ Giám Đốc Chống Ma Tuý vào năm 1972

Lòi khai với Thượng Viện vào năm 1975 rất dài trong đó Conein đẵ đề cập rất nhiều tình tiết chính sự của VN trong giai đoạn 1963 ra sao? Các tướng tá VNCH dính líu đảo chính ra sao? sự liên hệ Mỹ và họ cùng sư sãi ra sao? cái chết của 2 anh em tt Diệm ra sao cũng trong hồ sơ này

Hoạt động trong ngành Tình Báo Mỹ từ Thế Chiến Hai, Âu sang Á và nhất là Đông Dương, Trung Tá Conein nhân vật có mặt từ miền Bắc cho đến 1954 mới vào Sài Gòn dưới thời Đệ Nhất Cộng Hoà.

Ông nắm nhiều chi tiết trong vụ Đảo Chánh 1/11/1963 nhất là nguyên nhân ai muốn giết TT Diệm.

Trong lời khai (testimony) trước Thượng Viện vào 20 tháng Sáu 1975 ông đã nêu lên những yếu tố về cái chết của ông Diệm và Nhu là Ngoài Ý Muốn của Mỹ mà là sự đổi ý bất ngờ của Big Minh tức là Đại Tướng Dương Văn  MINH.

Trong hồ sơ giải mật ngày 26/10/2017 này là hồ sơ liên quan đến cái chết của TT Kennedy nhưng có 116 trang liên quan đến vụ Đảo Chánh 1/11/63 của VNCH giải mật lời khai của cựu điệp viên CIA Conein ông cho rằng:

-Theo Conein sự tấn công của chính phủ vào Phật giáo tại Huế và Sài Gòn đã đẩy lực lượng PHật Giáo vào thế Đối Kháng Chính Trị mà trước đây chưa có

-Mỹ đồng ý loại ông Diệm nhưng cho ông ra nước ngoài chứ không ủng hộ giết chết TT Diệm và sẽ có máy bay chở ra tới Guam và từ đó mới có máy bay bay xa hơn tới Pháp. Sang ngày 2/11/1963 ông trở lại Bộ TTM và hỏi do lệnh của chính phủ Hoa Kỳ phải tìm cho ra TT Diệm. Tại Bộ Tổng Tham mưu Conein nói với Big Minh Hoa Kỳ muốn biết rõ TT Diệm hiện ở đâu? và Big Minh nói rằng hai anh em đã TỰ SÁT? Conein mô tả cái chết của TT Diệm và Nhu không phải là tự sát ...

--------------------------- 

hình: Tổng thống Dwight D. Eisenhower chào mừng Tổng thống Ngô Đình Diệm sang thăm Hoa Kỳ trong tháng Năm 1957

...

cố vấn Ngô đình Nhu bắt tay với Phó TT Lyndon B Johnson vào năm 1961 

...

-TT Diệm bị bắn vào đầu tay còn bị trói
-Cố Vấn Nhu bị đánh bầm dập máu me trước khi bị giết

- Theo Conein Đại Tá Lắm và Mai hữu Xuân tới nhà thờ tại Chơ Lớn áp giải 2 anh em tt Diệm vào thiết vận xa ông Nhu đã chống đối kịch liệt cách thức vô lễ đối với TT Diệm nhưng vẫn bị tống vào xe M 113 và khi Big Minh biết chắc 2 anh em đã là tù nhân trong xe rồi thì ra lệnh cho Đại úy Nhung giết ông Diệm và Ông Nhu trong xe M 113 và đưa tới Bộ TTM luôn

-Chương trình của Đại Sứ Cabot Lodge tại SG tin tưởng các tướng đảo chánh sẽ tời Nhà thờ Chợ Lớn đưa ông Diệm về Bộ TTM và nơi đây là dự trù ông Diệm trong thời gian bị giữ tại Bộ TTM để đợi máy bay sẽ giao quyền lại cho Phó TT Thơ
Nhưng Big Minh đã thay đổi ý định vào phút chót ra lệnh cho Đại Úy Nhung thi hành lệnh giết chết TT Diệm và Ông Nhu

Conein lập tức báo về Hoa Thịnh Đốn (và không tin hai anh em TT Diệm tự sát)

-Thay đổi ý này là thay đổi của Big Minh do Minh không muốn Mỹ định đoạt hết mọi chuyện

-sự bất nhất của nhóm đảo chánh bao gồm Big Minh, Minh, Đôn, Đính, Khiêm , Kim và nhiều người khác

***

 Trích Đoạn cái chết của TT Diệm và cố Vân Nhu theo lời khai của điệp viên Lucien Conein tùng sự tại toà Đại SỨ Sài GÒn 1963 trong hồ sơ giải mật vụ Kennedy của Toà Bạch Ốc nGày 26/10/2017

 116 trang HỒ SƠ JFK GIẢI MẬT VỤ ÁM SÁT KENNEDY VÀ CÁI CHẾT CUẢ TT NGÔ ĐÌNH DIỆM

 

dịch thuật  by ĐHL
....

TRANG 4

Uỷ Ban Điều Tra Nghiên Cứu Hoạt Động Chính PHủ
Thượng Viện Hoa Kỳ 
Ngày thứ Sáu 20/6/1975 
2 giờ 15 chiều
Phòng S 407

TNS John Tower Chủ toạ 
Đồng hiện diện các TNS : Hard of Michigan, Hudleston, Mondale. Morgan, Tower , Martiar, Baker, Schweiker 

Cùng nhiều nghị sĩ khác ...

TRANG 63- 64

Lucein Conein thời gian liên lạc với nhóm đảo chánh 1963

CONEIN: có một số khác biệt so với những báo cáo về những gì xảy ra tại nhà thờ ở Chợ Lớn

 nhà thờ Cha Tam tại Chợ Lớn

Mai hữu Xuân báo cáo với TT và mời ông vào thiết vận xa. Ông Ngô Đình Nhu phản kháng đòi hỏi phải có phải có một chiếc xe Huê Kỳ đàng hoàng (sedan) và sau đó cả hai bị xô vào xe theo lệnh của Đại Tá Lắm người chỉ huy vụ này cho rằng dùng thiết vận xa để bảo vệ hai người

TNS Tower: có phải đại Tá Lắm sau này chỉ huy Quân Đoàn I (ICORPS)

CONEIN: Thưa không, Dương Ngọc Lắm người mập to, có râu mép, chỉ huy lực lượng dân sự sau này được phong tướng nhưng nay đã qua đời rồi Rồi sau đó họ bị áp giải theo toán quân này. Toán này giữ liên lạc vô tuyến với BiG Minh. Khi Big Minh biết chắc hai anh em TT đã là tù binh trong xe rồi, Big Minh ra lệnh cho đàn em-đại Uý Nhung giết hai người TRONG XE thiết vận xa đó. Hai xác chết được đưa thẳng tới Bộ Tổng Tham Mưu , khoảng xế trưa thì được đưa tới Bệnh Viện Saint Paul

TNS Tower: Hai anh em bị giết ngay khi mới vào trong xe thiết vận kia?

CONEIN: Chưa hẳn lúc ấy thưa Nghị Sĩ, trên đường đi tới Bộ TTM Big Minh chận toán xe lại nói với Đại Uý Nhung gì đó, sau đó Nhung mới bước vào trong xe ...

Những ai làm ra những vết thương thì tôi không chắc nhưng tôi tin chắc Đại uý Nhung là người ra tay giết hai người .

Tôi đã báo cáo báo cáo kia đã gửi tới đây cũng giống y như vậy...

GIẢI MẬT HỒ SƠ TT KENNEDY VÀ NGÔ ĐÌNH DIỆM Tiếp theo

TRANG 64 -65-66

CONEIN : tất cả câu chuyện là vậy thưa nghị sĩ.

TNS Hudleston: ông có chắc biết Big Minh ra lệnh giết TT Diệm hay không ?

Connein: Thưa, tôi chắc chắn tin này vi liên lạc mật thiết với nhóm đảo chính cho tới ngày Hoa Kỳ công nhận chính phủ mới. Có vài nước công nhận chính phủ đó. Tôi là nhân viên liên lạc giữa Toà Đại Sứ Mỹ và nhóm Đảo chính cho tới hai tuần lễ trong thời gian chuyển tiếp này thưa nghị sĩ

TNS Hudleston: Có phải Big Minh và nhóm tướng này đã cho một cái hẹn chắc chắn tới Dinh Gia Long và thời gian nào TT Diệm chính thức đầu hàng?

Connein: Không, Big Minh không cho cái hẹn nào cho các tướng cùng tới Dinh Độc Lập.

TNS Hudleston: Sao ông Minh không cùng các tướng tới tìm ông DIệm?

Conein: Không, ông Minh tự mình đi do Big Minh có Phạm ngọc Thảo và Thiếu Tá Bang (B A N G) người rành rọt trong dinh Độc Lập Tôi biết thiếu tá Bang từ 1945 tại Hà Nội . Tôi hỏi ông BANG ông nhận lệnh ra sao? ông ta nói nhận lệnh không được nổ súng trừ phi bị bắn. Tôi có hỏi họ có đi tìm ông Diệm chưa? họ nói chưa có lệnh lùng sục nhưng hiện tại chưa biết họ ở đâu?

TNS Hudleston: Họ nghi anh em TT Diệm còn trong Dinh Pallace ư?

Conein: Vâng tôi cũng tin như vậy

TNS Hudleston: Theo nhận xét của ông , thời điểm này nhóm đảo chánh sẽ tìm ông Diệm một cách hoà bình hay không ?

Connein: Vâng tôi tin vậy

TNS Hudleston: Và sẽ đưa ông Diệm ra khỏi nước một cách hoà bình ư ?

Connein: Vâng, ông Minh sẽ đưa ông Diệm tới Bộ Tổng Tham Mưu vào cái bàn xanh để làm thủ tục bàn giao lại cho PTT Nguyễn ngọc Thơ rồi sẽ bị giữ lại đó cho tới khi chúng tôi cấp cho họ máy bay và ông Diệm sẽ đi và ông Thơ sẽ lên đài phát thanh tuyên bố chính phủ mới Còn ông Diệm sẽ tìm nước chứa chấp ông ta.

TNS Hudleston: thế thì lý do nào sau này ông tin ông Diệm trốn ra khỏi Dinh một cách bí mật?

Conein: CHo đến xế trưa vẫn không tìm ra ông Diệm, Có nguồn tin có một đường hầm từ Dinh đi ra ngoài...

đường hầm này giúp Ông Diệm và tuỳ viên trốn ra ngoài và có xe đợi chở tới nhà Mai Tuyền tại Chợ Lớn

Theo nguồn tin báo cáo khác của chúng tôi đây thì Big Minh tin rằng ông Diệm hứa chắc chắn tới đó sẽ có ông và nhóm ông Diệm sẽ đầu hàng một cách êm thắm trong cái hẹn chắc chắn và như ông mô tả là nhóm đảo chính sẽ cùng xe thiết vận xa cùng xe du lịch tới đón sự đầu hàng của ông Diệm và cho đường ông ra ngoại quốc một cách êm thắm và toán ông Minh tới đó sẽ tin rằng y như đã hứa ?

TNS Hudleston: và khi nhóm đảo chính tới thì không tìm ra ai cả?

Connein : vâng đúng vậy

TNS Hudleston: theo tôi nghĩ khi tới thì do không có ai cả nên làm nhóm tướng lĩnh này tức giận và sau này giết họ chăng?

COnnein: TNS nghĩ đúng và tôi cũng vậy có thể chính xác tâm lý nguời Á Đông như tướng mặt Ông Minh là người rất tự ái . Khi ông đem đầy đủ xe cộ tới nơi thấy không có ai ông sẽ nổi giận hay tự ái và ra lệnh đột ngột vào giờ chót

TNS Hudleston: theo ông nghĩ nếu tình huống đúng y dự thảo và hẹn hò có thể mọi sự đều khác và sau khi bặt được Tt Diệm sẽ có cuộc họp báo công khai chăng ?

COnnein: Có thể như thế, mọi sự đúng hẹn trước anh em TT Diệm bị bắt ra ngoài và có đông người chứng kiến thì Big Minh sẽ cho thực hiện mọi chuyện như đã bàn thảo

Trang 69 -70-71-72

trung tướng Dương văn Minh và trung tướng Trần văn Đôn trong ngày đảo chính 1/11/1963 

-TNS Hudleston: Nếu Big Minh gặp được họ tại Phủ TT (Palace) và đúng như cuộc hẹn vào giờ chót và nơi này họ gặp hai anh em ông Diệm rất có nhiều người thì có thể bây giờ hai anh em họ còn sống, ông có cho như vậy chăng?

CONEIN: Vâng có thể hai anh em họ còn sống. TÔi cũng thích nói thêm 3 ngày sau đó tôi là người hướng dẫn cách giúp con ông Nhu chạy thoát ra nước ngoài nữa

TNS Tower: TNS Hart ông có thêm hay tiếp gì nữa không?

TNS Hart : Tôi cho điểm này được hiểu rõ ràng rồi.

TNS Schweiker: Thưa TNS chủ Toạ?

TNS Tower: Ông schwieker có điều gì muốn nói thêm?

TNS Hart : Ông Connein, theo điều ông biết thì có điều gì bàn tán về cái chết của hai anh em TT Diệm lúc đó không?

Conein: Thưa không, Tôi có hỏi chuyện và biết rằng các tướng lãnh không ai chịu nỗi ông Nhu và bà Nhu họ cho đây là ý muốn của dân. Họ cũng mong ông Diệm sống và Họ lại mong muốn quốc tế công nhận chính phủ đảo chánh này

TNS Tower: Đến phiên TNS Schweiker ?

TNS Schweiker: Ông Connein , có điều tôi thắc mắc ông có nói có phải đây là cuộc đảo chánh của ông Diệm tự làm ra không?

Conein: thật là phức tạp tôi không hiểu được tâm trí của người Á Đông ra sao? Tôi ở đó lâu năm mà chưa hiểu nổi họ.

Vai trò của Tướng Tôn Thất Đính vừa làm một cuộc đảo chánh giả để giúp ông Nhu và Diệm lại là đóng vai trò Quân Trấn Thủ Đô Sài GÒn của phía đảo chánh nữa, tôi không biết ông này tâm trí rất khác thường có khi buồn cười khó đoán.

TNS Schweiker: Vai trò gián điệp nhị trùng tức là hai mang đó phải không?

Connein: đúng vậy thưa nghị sĩ có thể còn hơn cả nhị trùng là tam trùng nữa (Triple)

TNS Schweiker: Giờ ông Đính ở đâu còn không?

Conein: Tôi không rõ, không biết ông có thoát được không ? ông ấy thời gian cuối cùng (1975) là nghị sĩ quốc hội ..

TNS: Hudleston: Điều này giải thích rõ tại sao ông Đính làm gián điệp Nhị trùng và tam trùng

Connein: Ông Đính vừa là Thượng Nghị Sĩ vừa là Chủ Tịch Uỷ ban Quân vụ Thượng Viện của VNCH sau này.

TNS Mondale: Ông có nhớ và đã đem theo số tiền mặt tới Bộ Tổng Tham Mưu phải không?

Connein: Tuy tôi không nhớ là đem chính xác qua Bộ TTM bao nhiêu, nhưng tướng Đôn là người ký nhận TÔi xin thưa thật với TNS rằng khoảng 3.5 triệu đồng VN hay 5 triệu đồng VN trong khoảng đó. Tôi phải có kế hoạch bảo vệ cho tôi và gia đình vợ con tôi ở Sài GÒn Tôi lo sợ cho gia đình tôi nếu chính phủ Diệm biết được tôi có chân trong vụ đảo chánh này thì họ có thể giết tôi và gia đình và đổ thừa cho VC thôi. Tôi đặt điều kiện với nhóm quân nhân đảo chánh cho lực lượng đặc biệt bảo vệ gia đình tôi khi cuộc đảo chánh nổ ra
Tôi còn ...

TNS Mondale: Gia đình của ông ở với ông lúc đó tại SG?

Connein: Vâng đúng tôi có một con gái mới sinh vài tháng trước đó Tôi không muốn gia đinh tôi trả giá cho việc làm của tôi nên phải có một lực lượng đặc biệt gác tại nhà tôi khi đảo chánh nổ ra
....

TRANG 81 -82

,,,
TNS Morgan : Ô conein có nghĩ về trục trặc máy bay do Toà Đại sứ cung cấp cho ông Diệm không ?

Conein: Thưa không, tôi cho rằng máy bay từ Guam tới phải nhận lệnh rõ ràng và thêm một điều này, thời gian đó không có máy bay nào được tới và đi trừ phi có phép đặc biệt

TNS Morgan: máy bay có tới được Tân Sơn Nhất chăng ?

Conein: Thưa TNS có

TNS Morgan: Tôi chưa hiểu điều ông nói với TNS kia không biết Big Minh có biết máy bay phải cần loại bay 24 giờ liền không? và ông có nói với Big Minh vậy chăng ?

Conein: Tôi có nói với tướng Đôn vậy nhưng tôi không nhớ chắc chắn mọi thứ, và không chắc tướng Minh có biết vậy hay không ?
Nhưg TNS biết đó mọi thứ đã qua rồi

TNS Morgan: Ý chính là theo ý tôi là có chậm trễ nào quá đáng cho chuyện máy bay chăng?

Conein: Thưa không

TNS Tower: Theo buổi khai sáng này thì gần như rõ ràng , vấn đề là máy bay đường dài KC 135 cần phải có để bay thẳng tới nước chứa chấp ông Diệm chứ không dừng lại bất cứ nước nào khác Như thế ông không thể dùng C 47 được

TNS Morgan: Sao loại này chưa có ở Đài Loan (KC 135)?

Conein: Chỉ có Hawaii và Guam mới có loại này vào thời gian đó, sau này ở Subic và căn cứ Clark Phi mới được cấp thêm

TNS Morgan: Nhưng ai đặt ra điều kiện phải cần loại máy bay liên tục như thế không dừng ở nước thứ ba nào ?

Conein: Thưa tôi không được biết chắc từ Toà Đại Sứ Từ Bạch Ốc hay từ THượng Viện , có điều chính người ta chỉ cho chung là ý nghĩ từ phía toà Đại Sứ của chúng ta mà thôi.

Vào lúc này nếu như Phi luât Tân chấp thuận chứa ông Diệm thi chúng tôi dùng C 130 nhưng không hi vọng chuyện này, tôi cho rằng Toà Đại Sứ đã nghĩ đến Nhật Bản thì còn hi vọng, chúng tôi không muốn máy bay hạ cánh Đài Loan

TNS Schwarser: Đó là vấn đề đã định trước ?

COnein: Vâng đã định liệu trước thưa Nghị Sĩ

TNS Baker: Uỷ ban hôm nay có gì hỏi thêm không ? tôi cho buổi điều trần hôm nay tạm dừng

Conein: cám ơn quý Nghị Sĩ

TNS Tower: Cám ơn ông Conein về buổi điều trần hôm nay Sau này nếu TNS Baker cần cung khai thêm sẽ triệu tập ông lần nữa ?

Conein: Tôi sẵn sàng theo yêu cầu của Uỷ Ban

...

HẾT TRÍCH DỊCH

ĐHL   edition  

nguồn 

https://www.documentcloud.org/documents/4145577-DOCID-32423482.html