Sunday, April 2, 2023

NÓI VỚI NHỮNG NGƯỜI HÈN TRONG ĐẢNG CỘNG HÒA

 

XIN ĐỪNG CÓ DONALD TRUMP THÊM  LẦN NỮA

(Hay NÓI VỚI NHỮNG ĐỨA HÈN TRONG  ĐẢNG CỘNG HÒA)

By  DAVID FORUM

The  ATLANTIC


ĐHL dịch

David Frum là một biên tập viên của tờ The Atlantic. Một nhà biên khảo và luận thuyết gia.

Ông tốt nghiệp BA, MA tại Đại Học Yale và TS luật (JD) tại Đại Học Harvard 

ông có song tịch Canada và Hoa Kỳ



Ông là tác giả của 10 cuốn sách, mới nhất là Trumpocracy (2018) và Trumpocalypse (2020). Năm 2001 và 2002, David là người viết diễn văn cho Tổng thống George W. Bush. Từ năm 2014 đến 2017, ông chủ trì tổ chức tư vấn chính sách trung hữu nổi tiếng cho Vương quốc Anh. Đối với tờ The Atlantic, David Forum viết nhiều về các chủ đề bao gồm chính trị, chính sách, nghệ thuật, văn học và lịch sử

***


    Mọi thứ xem chừng không êm ả đối với thống đốc Florida Ron DeSantis ngay cả trước khi cựu tổng thống Donald Trump bị truy tố. So với ông Trump trong cuộc thăm dò ý kiến ​​trước khi có cáo trạng cuối cùng của các đảng viên Cộng hòa và những người nghiêng về đảng Cộng hòa, thống đốc DeSantis lại thua  ông Trump tới 30%. Trong lúc so với thời gian giữa tháng Hai 2023, một cuộc thăm dò lớn đã cho thấy DeSantis có số điểm  gần bằng Trump trong một cuộc tranh cử sơ bộ giả định.




Bạn đọc thể  dự đoán  lý do tại sao thống đốc Florida DeSantis sa sút thảm hại như thế. Ông ta trốn tránh và đảo ngược sự thật về cuộc chiến của Nga ở Ukraine? Trump đánh trúng tâm điểm của dư luận bất mãn thống đốc  DeSantis do ông  chống lại trợ cấp hưu trí. Và chúng ta phải lưu ý số tiền lên tới cao điểm 7 con số của một siêu PAC (Political Action committee- Ủy ban Hành động Chính Trị) của Trump trong chiến dịch quảng cáo chống DeSantis?  Có một nhân tố X  nào đó của tính cách con người  hoặc sự lôi cuốn của dư luận —Hay dư luận đang nhìn sai hướng? Có thể không phải DeSantis đã hết hơi mà là Trump, người đã gặp thời trỗi dậy — kích động dư luận qua những tin tức  ông Trump báo trước về bản cáo trạng sắp xảy ra của Trump. Dù lý do là gì chăng nữa, chúng ta nhận ra sự quan tâm của Đảng Cộng hòa đối với ‘con gà’ DeSantis đang giảm.

Chính trị của đảng Cộng hòa trong thời đại Trump là một bài tập huấn hay một tấm gương về lãnh đạo đất nước. Donald Trump từng hành xử như một người hay ưa bắt nạt lạm dụng. Các đối thủ tiềm năng ngoan ngoãn phục tùng. Ông ta trông giống một thủ lĩnh của bầy đàn; và bầy đàn dưới tay Trump chẳng khác chi là những con người yếu đuối.

DeSantis  từng tìm cách thể hiện mình là một người cứng rắn không sợ hãi ai. Ví dụ trong quảng cáo tái tranh cử này từ năm 2022, có cái chủ đề “ Chính phủ Ưu Việt”. De Santis trong  bộ đồ phi công cùng một loạt chiến đấu cơ phản lực, DeSantis từng thề: “Không bao giờ, không bao giờ lùi bước trước cuộc chiến.”

Thế mà khi Donald Trump bắt đầu gây sự với vị thống đốc này, DeSantis luôn lùi bước. Khi Donald Trump quảng cáo và cáo buộc DeSantis chuốc rượu các cô gái tuổi teen, DeSantis hầu như im lìm chẳng hề chống chế. Khi  ông Trump tố cáo một trong những dự luật Bail Out của các công ty được vị thống đốc này chuộng nhất, thì DeSantis chẳng dám hề hé môi bảo vệ biện pháp của mình trước tấn công của ông Trump.


NIỀM TIN GIẢ DỐI CHO NHỮNG ĐỨA HÈN


    Chiến dịch DeSantis  được xây dựng trên mâu thuẫn không đáng có. Thông điệp của ông thống đốc này với đảng CH là nên tin vào phong cách của Trump dù bê bối nào có tồi tệ vừa qua. Nhưng khi có vụ  bê bối mới nào của Donald Trump nổ ra trước công luận,  DeSantis ngay lập tức phủ nhận hoặc bảo vệ cho Trump.

    Cú sốc đầu tiên về cuộc tấn công vào Quốc hội vào ngày 6 tháng 1, DeSantis đã từng lên án bạo lực – nhưng DeSantis  cẩn thận tránh nhắc đến tên Donald Trump- nhân vật chính đã kích động bạo loạn. Tuy nhiên, đến ngày kỷ niệm một năm ngày Bạo Loạn Capitol DeSantis đã thay đổi quan điểm.  Ông ta nói trong một cuộc họp báo: “Họ sẽ lấy chuyện đó và tận dụng chuyện đó cho bất cứ giá nào để cố bôi nhọ bất kỳ ai từng ủng hộ Donald Trump…Khi họ cố gắng hành động giống như vụ 11 tháng 9,  đó là một sự xúc phạm đối với những ai từng phục vụ trong tòa nhà QH. Đó là một sự xúc phạm đối khi nói đó là một 'cuộc nổi dậy' và sau đó một năm, không ai bị buộc tội về chuyện nổi dậy đó."


   Tiếp theo, sau vụ FBI đột kích Tư Dinh Trump là  Mar-a-Lago  vào tháng 8 năm 2022 vừa qua để thu lại toàn bộ các tài liệu của Chính Phủ, DeSantis lại ‘tố cáo’ hành động  thi hành pháp luật của FBI tại một cuộc biểu tình ở Arizona, cùng với hai ứng cử viên cực đoan nhất của năm 2022, Kari Lake và Blake Masters: “ DeSantis cho rằng các cơ quan đó đã ‘VŨ KHÍ HÓA’ vấn đề để đó nhằm chống lại những người mà chính phủ của Biden không thích.”

    Giờ chuyện mới nhất là BẢN CÁO TRẠNG, DeSantis một lần nữa ĐỨNG về phía Trump. ÔNG ta xem bản cáo trạng là ‘Không Phải Là Mỹ’(unamerican) và lặp lại ngôn ngữ ‘vũ khí hóa’ thêm lần nữa? Nhưng nếu tất cả những điều này là đúng, thì trường hợp tranh cử với Donald Trump sẽ ra sao?

    Trường hợp duy nhất đối với DeSantis — là có sự thay thế hay điền chỗ mà người xứng đáng thay DeSantis có thể cựu đại sứ Mỹ tại LHQ là Nikki Haley hoặc thống đốc Virginia là Glenn Youngkin hoặc cựu Bộ Trưởng Ngoại Giao Mike Pompeo hoặc cựu Phó TT Mike Pence  khi tổng thống tiền nhiệm bị buộc tội hình sự; hay khi DeSantis phải thừa nhận rằng Donald Trump không phải là nạn nhân, mà rắc rối pháp lý này chính là do tự Trump gây ra.

    Nhiều đảng viên Cộng Hòa (CH) nổi tiếng rất muốn Trump ra đi. Nhưng số này bị mắc vào cái bẫy của chính họ là SỰ THIẾU NHUỆ CHÍ. Trong lòng số đảng viên CH này muốn các công tố viên làm thay họ công việc mà do họ quá sợ hãi và suy sụp tinh thần để có thể tự làm. Nhưng số chính khách này do thứ lợi ích chính trị  tầm thường của mình nên ngoài mặt  giả vờ đứng về phía  Donald Trump trong quá trình truy tố — trong khi lòng họ thực ra lại yêu thích CỔ VŨ CÁC CÔNG TỐ VIÊN.

NIỀM TIN GIẢ DỐI là phương pháp của kẻ hèn nhát và những đảng viên Cộng hòa có đức tin XẤU XA đó chỉ mong kiếm được phần thưởng còn lại cho kẻ hèn nhát. Số chính khách đó  hy vọng hệ thống pháp luật sẽ giải cứu họ khỏi sự khuất phục nhục nhã của chính họ, nhưng họ lại hành động để trao đề cử của Đảng Cộng hòa cho Trump lần thứ ba. Nếu Donald Trump giành được đề cử lần này, họ sẽ bám víu vào niềm tin giả dối kia thêm lần nữa.

    Vào thời gian Donald Trump tranh cử tổng thống năm 2016, ít nhất ông Trump cũng nói suông về các vấn đề cử tri Đảng Cộng hòa quan tâm như nhập cư, nghiện thuốc phiện, chênh lệch thương mại, v.v. Tất nhiên, nạn tham nhũng, độc đoán và kích động bạo lực đã xuất hiện ngay lúc đó. Vào năm 2020, ABC News đã tính được 54 trường hợp trong đó những người thực hiện hay có âm mưu bạo lực đã dựa vào lời nói của Donald Trump từ đó làm động cơ hoặc sự biện minh hành động cực đoan của họ.

    Tuy nhiên lần này, Donald Trump không không còn cơ hội chính thống để phóng ra những thuyết âm mưu qua cửa miệng. Trên mạng xã hội của Trump và trong bài phát biểu khai mạc cuộc biểu tình ủng hộ Trump tại Waco, Texas, vào ngày 25 tháng 3, 2023 vừa qua Trump đã chào mừng và biện minh cho bạo loạn chết chóc vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Trên mạng Truth Social, ông ta đã dự tính và đe dọa rằng nước Mỹ sẽ đầy 'chết chóc và hủy diệt'  nếu truy tố ông ta.

    Những người CH lại gật đầu đồng ý khi Paul Ryan, cựu chủ tịch Hạ viện CH dám đoan quyết với Jake Tapper của CNN rằng Trump đang tự mình hại mình. Họ cảm thấy an ủi khi Tỷ Phú chủ đài Fox Corp Rupert Murdoch ban hành “lệnh tẩy chay mềm” đối với Trump trên đài truyền hình của ông, thay vào đó mạng này lại ca ngợi DeSantis là lãnh đạo mới của đảng.

    Tất cả điều đó đang tính sai. Trump đang chiến thắng  trong tư cách là con người cầm đầu nổi dậy do ông ta  không bị trừng phạt do hành vi vi phạm pháp luật của chính Trump và sự lạm dụng quyền ân xá của tổng thống dành cho những người từng ủng hộ Trump.

    Những ai là Cộng Hòa từng chống Donald Trump trong nội tâm, họ tự trấn an rằng Trump sẽ không thể nào đắc cử tổng thống một lần nữa. Có thể số người này sẽ phải cắn răng chịu đựng Trump thêm vài tháng nữa—nhưng dù sao tháng 11 năm 2024 sẽ đến nhanh thôi, và sau đó nhóm người chống Trump sẽ coi chuyện Trump là xong. Thật ra, đây quả là sự thoải mái giả tạo. Nếu Trump giành được đề cử của Đảng Cộng hòa trong kỳ này, tất nhiên ông ấy có thể thắng cử. Có thể do thành tích tệ hại và cái tôi đáng ghét của ông Trump sẽ mất đi một chút so với cơ hội 50–50 thắng cử thông thường, nhưng không ít hơn nhiều.

     Tổng thống đương nhiệm (Joe Biden)  và phó tổng thống cũng có những lỗ hổng bầu cử. Và có thể có những cú sốc đối với người đương nhiệm — suy thoái kinh tế, thảm họa thiên nhiên, khủng hoảng biên giới — từ nay đến Ngày bầu cử 2024. Có thể Trump không thể chiến thắng bằng chính năng lực của mình, nhưng Biden có thể trở thành nạn nhân của các sự kiện.


    Chris Christie là cựu thống đốc bang New Jersey hiện mô tả sự ủng hộ trong quá khứ của ông dành cho Donald Trump là một “sai lầm chiến lược”... Chúng ta giả sử rằng vào năm 2016 chúng tacó đủ số đảng viên Cộng hòa để bỏ rơi Trump và đã biến sự thiếu hụt số phiếu phổ thông của Trump thành một thất bại trong Đại cử tri đoàn. Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Hillary Clinton lẽ ra đã thắng cử tổng thống, và tất nhiên những người Cộng hòa sẽ không thích điều đó. Nhưng sẽ có Hạ viện và Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát để từ đó khống chế lại bà Hillary — Lợi Thế chắc chắn sẽ tăng lên trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018. Đảng Cộng hòa cũng sẽ đạt được những thành tựu quan trọng của bang trong năm đó. Sau đó, đại dịch coronavirus sẽ xảy ra và cuộc bầu cử năm 2020 có thể sẽ dẫn đến một cuộc đổ bộ phủ đầu của  GOP thực sự rồi.

    Những trở ngại trong việc sửa chữa sai lầm chiến lược  năm 2016 còn gây khó khăn cho những chính khách CH uy tín. Chúng ta phải nói lại những ai bất đồng chính kiến chống Donald Trump trong giới tinh hoa của đảng CH không phải tất cả đều là những người có tư cách chính trị. Tuy nhiên, cái giá của việc lặp lại sai lầm sẽ rất nặng nề - nặng nề đối với các đảng viên Cộng hòa nếu Trump một lần nữa khiến họ mất cái ghế tổng thống của đảng CH, hay nặng nề bi thảm nhất đối với Hoa Kỳ và ngay cả thế giới nếu Trump bằng cách nào đó giành chiến thắng lần thứ hai trong năm 2024.


    Có một câu tục ngữ nói rằng “con giun xéo lắm cũng quằn”(even a worm will turn) . Giới tinh hoa kiểm soát trong Đảng Cộng hòa đã từ chối “Không bao giờ có Trump” vào năm 2016. Giờ đây, họ có cơ hội thứ hai để đặt đất nước lên trước đảng: “Không bao giờ là Trump lần nữa”. Hãy để cờ Hoa Kỳ trịnh trọng lên ve áo cho nó thực sự có ý nghĩa gì đó. Xin quý vị đừng bỏ cuộc. Hãy trở lại tìm một giải pháp thay thế Donald Trump và giành chiến thắng nếu quý vị có thể. Nhưng nếu quý vị không thể giành chiến thắng với ứng cử viên của mình, hãy tiếp tục chiến đấu với Trump. Lần này, không đầu hàng./.


David Forum

The Atlantic 2.4.2-23

dịch thuật by Đinh Hoa Lư

Never Again Trump (msn.com)

AI ĂN TRỨNG LỘN!!!

 

                     cái trứng lộn độ ngon nhất


KÝ ỨC về ăn hàng trứng lộn tui đăng hoài nhiều lần. THế mà lạ cứ nhớ QT là nhớ đến thúng trứng lộn ngày xưa o bán hàng hàng đêm đi dọc theo con đường Lê V Duyệt . Có bạn nào còn ở đường Lê văn Duyệt nay là Phan Đình Phùng chăng...có thể đêm về chờ lúc thanh vắng khi không còn chiếc xe hơi hào nhoáng nào vút qua nữa, mặt hồ vẫn còn dưới ánh trăng lên bạn đọc của ĐHL sẽ tưởng tượng ra hình ảnh O Bán trứng Lộn một cái thúng nách bên hông một cây đèn dầu lù mù đi dưới ánh trăng

Ảo huyền nhân ảnh, hình ảnh đó hơn nửa thế kỷ rồi với trí tưởng tượng phong phú nào đó mong bạn thả hồn về với ... TIỀN NHÂN

        Nói về chuyện ăn hàng vặt cái thuở xa xưa đó, chúng ta hay nhớ nhiều triêng hàng của mấy o bán vào ban ngày như bún xáo, bánh canh, bánh bèo, đậu hũ... về đêm, đặc biệt lại có chè gánh như người viết đã kể cùng bạn đọc. Trong các thứ hàng ban đêm đó, có một loại hàng mấy o Quảng Trị quê mình chỉ mang một bên nách thôi. Thứ hàng đó không nhiều đến nổi o phải gánh, đó là TRỨNG LỘN. Thật thế, tuy là cái thúng nách một bên hông, nhưng loại hàng đó không phải là thứ rẻ tiền

    Những năm sau này vào nam tôi mới có dịp nghe cái tên “hột vịt lôn” nói cho đúng âm thì là “hột zịch lộn”.  Người QT mình hồi đó cứ kêu là trứng lộn thế thôi vì không ai làm nghề bán trứng gà lộn cả. Thời này trong nam có cả cút lộn, gà lộn tùy theo nhu cầu thị trường. Ngày xưa rất khác. Món ăn truyền thống thì bà con mình hay giữ gìn, ít hề pha trộn cải biến lung tung.

    Nghề ấp trứng lộn tại quê mình ngày đó chỉ làm theo kiểu thủ công, gia đình. Làc đác đâu đó tôi mới thấy vài bầy vịt nuôi rong trên mấy cánh đồng giáp giới Trí Bưu về hướng gần cầu Ba Bến. Trong Diên sanh thì có mấy bầy ở đồng Cu Hoan hay gần cua Hà Lộc giáp giới Mỹ chánh. Đất ruộng QT hiếm hoi làm sao bì được trong nam nơi ruộng đồng cò bay thẳng cánh, bởi vậy vịt bầy ở QT hiếm là đúng.

vịt chạy đồng (vịt bầy) cắt lúa xong chủ ruộng cho vịt chạy đồng này ăn với một số tiền nào đó

    Nhưng bù lại, trứng lộn QT mình thật ngon. Có lẽ do làm thủ công, ít ỏi nên trứng lộn được chăm sóc kỹ lưỡng từng cái một, nên trứng  mới ngon như thế. Tôi lại suy rằng: bầy vịt QT ăn kham khổ hơn nên trứng và thịt nó mới đậm đà chăng? Một điều quan trọng nữa, nghề ấp trứng lộn họ dấu kỹ lắm, chỉ “cha truyền con nối” mà thôi. Ấp trứng lộn không có bí quyết thì chỉ ra trứng hư, mà trứng hư rồi thì khách làm sao ăn?
Thôi, người viết xin trở về chuyện “Đồ Nghề” của o bán trứng lộn hơn là chuyện ấp trứng. Nói thì đồ nghề; nhưng có gì đâu?  Những thứ cần cho một đêm đi bán của o nhìn gọn gàng hơn o bán chè gánh nhiều. Trứng luộc xong, o bỏ hết vào trong một cái thúng có đựng trấu (hay trú tức là vỏ lúa xay xong.). Vỏ trấu có công dụng rất hay là giữ trứng được nóng lâu. Lại thêm một cái ‘trẹt’ (hay mẹt) nhỏ đậy vừa vặn chiếc thúng.  O chỉ đem theo đơn giản cái chai muối tiêu, thêm vài ba cái dĩa đất nhỏ cùng một mớ rau răm được vình trong lá chuối.

 Màn đêm vừa buông xuống; từ mấy xóm trong thôn Hạnh Hoa hay Trí Bưu hay dọc theo đường Duy Tân Thạch Hãn, mấy o bán trứng một bên nách thúng còn tay kia cầm chiếc đèn dầu treohướng về mấy con đường phố quanh Thành Cổ:

     -Ai… trớn (trứng) lộn !?
Có khách, O ngồi xuống một bên đường.
-Trớn mấy một cấy (cái)  ri.. O…?
-Ba cấy mười đồng.

  Khách ăn trứng lộn cũng ngồi xuống bên lề đường. Cái trẹt nhỏ bây giờ trở thành cái mâm. O nhẹ nhàng đặt 3 quả trứng xuống cái dĩa nhỏ, một dĩa kia o đặt môt nhúm rau răm và tiêu muối.
   Ông khách chưa vội ăn ngay. Một tay cầm cái trứng, tay kia ông che che nheo mắt soi cái trứng lên ngọn đèn điện đường

    - Răng trớn ..tra (già) ri o !?
    

   -Trớn rứa mà eng chê tra tề...

     Nói rứa nhưng o cũng chiều lòng khách. O săm soi, lựa sâu trong lớp trấu cho đến khi có được cái trứng nào vừa ý khách mới thôi.

    Sau khi húp hết nước của cái trứng, ông khách chỉ bóp một cái là cả cái trứng tuôn "tuốt tuồn tuột " vào miệng ,chỉ còn lại cái vỏ đã bẹp dí trên tay. Ông khách vừa nhai nhồm- nhoàm,  ghém thêm một nhúm rau răm, cùng một tí muối tiêu vào miệng, thế là xong ! Tôi là một thằng bé đứng gần đó, thán phục tài ăn của ông khách lắm. Tôi thì ăn vài lần mới hết cái trứng. Cứ nhớ mãi, có khi tôi bắt chước cách ăn của ông ...bóp một lần... rủi thay! miệng tôi thì nhỏ, trứng bên trong còn nóng hổi, nhổ ra thì tiếc của, báo hại thân tôi nước mắt ràn rụa,  chút nữa là phỏng cả miệng!

      Cũng có lúc, khách mua trứng mang về nhà. Vài cái trứng o ưu tiên bỏ vào cái túi nylon. Lúc này o kèm muối tiêu gói sẵn trong mấy gói giấy nhỏ xíu, còn nhúm rau răm thì được đựng trong một miếng lá chuối, thế thôi đơn giản lắm. Công bằng mà nói, trong mấy thứ hàng ban đêm, thúng trứng lộn của o xem thế mà thuộc loại đắt tiền khi so với đời sống của người dân bình thường hay so với giá trị đồng bạc cùng thời.

 trứng lộn trong nam ăn kèm lỉnh kỉnh đủ thứ  rau chua ớt tỏi 


    Những năm di cư vô nam rồi, người viết mới thấy cách ăn trứng lộn trong nam khác hẳn tại quê mình. Có dịp ăn trứng lộn tại Phan Thiết hay Sài Gòn về đêm, tôi thấy khách ăn trứng họ đặt lên cái tách nhỏ cho khỏi nóng tay. Xong, họ lại dùng cái muỗng nhỏ từ từ múc trứng ra ăn. Đó là chưa kể vài thứ lỉnh kỉnh kèm theo... nào rau nào đồ chua nào ớt tỏi. Khách ăn trong nam hay có thêm xị rượu hay bia bán kèm nữa chứ. Trong nam, chẳng có khi nào tôi thấy trứng lộn người ta đi bán trong cái thúng nách một bên hông giống Quảng Trị ngày đó cả. 
    Đồng ruộng hiếm hoi như đã nói đoạn trên thì cái trứng vịt QT ngày đó cũng có cái giá trị của nó huống gì trứng lộn? Dù mang tiếng là ‘thằng nhỏ ăn hàng’ nhưng trong lòng người viết sau này lại cảm thấy vui vui khi có dịp kể lể chuyện trò so sánh trứng quê mình quê người...

    Bao tiếng rao hàng khi màn đêm buông xuống nơi vùng ngoại ô tỉnh Quảng. Những cái nghề sinh nhai giúp cho đời sống của người lao động ngày xưa trong thời bom nổ đạn reo. Giờ đây chúng ta ngồi thương nhớ về xóm cũ phố xưa mà kể lại cho nhau nghe qua vài món hàng ăn dân dã. Một ngày nào có ai đó ngồi ăn hàng bên con phổ lạ, chợt chạnh lòng nhớ lại một chút gì đó tạm gọi là  HƯƠNG XƯA./.

 

 edition 

ĐHL  2/4/2023

 

 

Saturday, April 1, 2023

KHÁC NHAU GIỮA BOM A VÀ BOM H

quả bom H do Mỹ thử nghiệm đầu tiên vào ngày 1.11.1952 tại quần đảo vắng Marshall cách phía tây của Hạ uy Di 3000 dặm 
2 năm sau Hoa kỳ cũng thử nghiệm thêm 1 lần H bom nữa tại đây cho đến nay đã 70 năm qua nhưng ở đây vẫn không thể ở được ?


Chào bạn đọc,

Thế chiến Thứ Hai kết thúc bằng hai quả BOM NGUYÊN TỬ (Atomic Bombs) thả xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki khiến chính phủ quân phiệt Nhật phải đầu hàng đồng minh. Đó là lúc thế giới bắt đầu nghe đến Bom Nguyên Tử hay A- Bomb hay vũ khí nguyên tử. (Atomic Weapons)

  Nhưng từ lúc Hoa Kỳ  thí nghiệm thành công Bom H còn gọi là H Bomb hay bom khinh khí thì cái từ Bom Nguyên tử không còn dùng nữa mà là Bom Hạt Nhân hay Nuclear Bomb


KHOA HỌC VẬT LÝ PHÂN BIỆT SỰ KHÁC NHAU TỪ A BOMB VÀ NUCLEAR BOMB 


A-BOMB hay bom nguyên tử chỉ ứng dụng một phản ứng duy nhất là PHẢN ỨNG HẠCH TÂM (fission) hay nói cách khác bắn phá một nguyên tử thành nhiều nguyên tử khác nhỏ hơn

Phản ứng Hạch Tâm LÀ PHẢN ỨNG DÙNG TRONG BOM NGUYÊN TỬ -A- BOMB nguyên tố chính là URANIUM 


NUCLEAR BOMB THÌ KHÁC DO NÓ CÓ THỂ LÀ BOM A HAY BOM H. CÓ NGHĨA VŨ KHÍ NÀY CÓ THỂ ỨNG DỤNG PHẢN ỨNG HẠCH TÂM NHƯ A BOMB VÀ PHẢN ỨNG TỔNG HỢP HẠT NHÂN (fusion)  NHƯ H- BOMB

I- FISSION REACTION TRONG BOM NGUYÊN TỬ (A BOM)
Nhân (nuclei) của những đồng vị của những nguyên tố nặng như Uranium và Plutonium có thể bị bắn phá ra làm 2 (split) khi bị bắn bởi từ một trung hoà tử (neutron). Sự bắn phá ra 2 này (splitting) gọi là phản ứng phân hạch nguyên tử NUCLEAR FISSION hay còn gọi là phản ứng HẠCH TÂM





  Cứ mỗi trung hòa tử (neutron) bắn phá một nhân U 235 (nuclei) thành 2, kèm các neutrons khác + năng lượng và phóng xạ và mỗi neutron mới này lại bắn phá một nhân U 235 khác và tiếp tục mãi...

   Trong phản ứng phân hạch nó sẽ phóng thích ra một năng lượng khổng lồ nhiệt năng (heat) và phóng xạ (radiation). 

Tiếp tục như thế nó tách ly được các trung hòa tử của một nhân và các trung hoà tử này lại bắn vào các nhân khác với một tốc độ 9000 km/ giây; rồi các nhân khác cũng bị tách đôi (splitting) và đồng thời tiếp tục phóng thích ra năng lượng khổng lồ khác và tiếp tục như thế mãi... cho đến khi không còn nguyên liệu Uranium nữaPhản ứng dây chuyền này gọi là fission chain reaction.


II-   FUSION REACTION --PHẢN ỨNG TỔNG HỢP HẠT NHÂN TRONG BOM H (H BOMB)

 Phản ứng tổng hợp hạt nhân (nuclear fusion) khác với phản ứng phân hạch (nuclear fission).

[IMG]
sơ đồ phản ứng tổng hợp hạt nhân:
 2H  + 3H     =   4+ năng lượng hạt nhân

Trong phản ứng tổng hợp hạt nhân, tạo ra từ sự tổng hợp (fussion) bởi 2 đồng vị (isotope) nhẹ hơn của hydrogen là Deuteron 
2và Triton 3H

 và tạo ra một nguyên tố nặng hơn là Helium 4H

 cùng phân ly 1 Neutron kèm năng lượng. Cũng từ chuyện cần một nhiệt độ cực kỳ lớn (hàng chục triệu độ C ) có được từ phản ứng phân hạch bên trong (A Bomb) để đủ năng lượng hàng chục triệu độ nhằm kích hoạt  cho phản ứng tổng hợp này nên phản ứng này còn gọi là phản ứng NHIỆT HẠCH  (thermonuclear  reaction)


CHÚNG TA CÓ THỂ TÓM TẮT NHƯ SAU 

- Hydro Bom (H Bomb) hay bom khinh khí là sự nâng cấp của Bom Nguyên Tử  (A Bomb)
-A Bomb tạo nổ từ phản ứng phân hạch hạt nhân (nuclear fission) trong khi H Bomb tạo nổ từ phản ứng tổng hợp hạt nhân (nuclear fusion)
- H Bomb có chứa một  (hay hai) A Bomb bên trong, mục đích khởi đầu một vụ nổ Nguyên Tử bên trong nhằm tạo năng lượng khởi động gồm nhiệt độ hàng chục triệu độ C mới gây ra phản ứng tiếp theo là phản ứng TỔNG HỢP HẠT NHÂN (fusion reaction)  mới tạo thành vụ nổ H-bomb

quả bom H do Mỹ thử nghiệm đầu tiên vào ngày 1.11.1952 tại quần đảo vắng Marshall cách phía tây của Hạ uy Di 3000 dặm 
2 năm sau Hoa kỳ cũng thử nghiệm thêm 1 lần H bom nữa tại đây cho đến nay đã 70 năm qua nhưng ở đây vẫn không thể ở được ?

-Sức mạnh của H Bomb gấp hơn 1000 lần sức mạnh của A Bomb

Đối với 2 quả bom Nguyên Tử lần đầu tiên thả xuống Nagasaki và Hiroshima chỉ có sức mạnh tương đương 10 tới 15 kiloton TNT tấn TNT nhưng sức mạnh của H Bom ví dụ quả H bom thử nghiệm của Hoa Kỳ vào 1.11.1952 có sức mạnh tới  10 NGÀN kiloton TNT 
    Theo một số chuyên gia hạt nhân, một quả bom H có khả năng mạnh gấp 1.000 lần so với bom nguyên tử. Mỹ đã chứng kiến sức mạnh của một quả bom khinh khí khi thử nghiệm một quả trong nước vào năm 1952.

 Edward Morse, là một giáo sư kỹ thuật hạt nhân tại Đại học UC, Berkeley ông cho rằng bom khinh khí gây ra vụ nổ lớn hơn, nghĩa là sóng xung kích, vụ nổ, nhiệt và bức xạ đều có tầm quá lớn so với bom nguyên tử (A bomb).

Kể từ Thế Chiến HAI mặc dù chưa có quốc gia nào dám sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt như vậy, nhưng các thế giới hiện ý thức rằng H bomb sẽ còn QUÁ thảm khốc hơn nếu nó dùng H Bom thay cho A bomb

Theo GS Morse, quả A bom thả xuống NAGASAKI đã giết hết mọi người trong bán kính một dặm, nhưng bom H sẽ giết hết con người trong bán kính từ 5 tới 10 dặm, một thảm họa ghê khiếp…

Hall, là giám đốc Viện An Ninh Hạt Nhân của Đại học Tennessee, gọi H bom là “sát thủ đô thị” do nó sẽ hủy diệt số ngưới gấp 100 hay 1.000 lần so với  A bom.

./.

Đinh hoa Lư biên soạn 




PUTIN KHÔNG CÓ QUYỀN TỰ MÌNH BẤM NÚT CHIẾN TRANH HẠT NHÂN


năm 1999 nhậm chức tổng thống, Putin được bàn giao va li hạt nhân 

Chào bạn đọc,


 Có một cuộc tranh luận nào đó tại Moscow về vai trò của 

vũ khí hạt nhân trong cuộc chiến tại Ukraine trong lúc này hay không? 

 Putin có tranh luận nào đó hay y chỉ cần ‘ra lệnh” trong tình thế

 bị động và cô lập hết sức như hiện tại.

Các lãnh đạo tây phương nhất là Hoa Kỳ luôn cho rằng khi Nga 

đưa ra tín hiệu vũ khí hạt nhân trong cuộc khủng hoảng tại mặt trận

 Ukraine đó là một sự liều lĩnh nếu không muốn nói là ‘nói bừa’ để

 đe dọa.

Sự thật, Putin không phải là người quyết định duy nhất 

cho LỆNH KHAI HỎA  hay bấm nút vũ khí hạt nhân.

 Nói như vậy, chúng ta cũng không NÊN vứt bỏ đi tình huống này,

 nhưng dù sao  kịch  bản "bấm nút hạt nhân"  phải qua ít nhất 

3 nhân vật chứ không phải một mình Putin mà hỏa tiễn mang đầu đạn nguyên tử  hay còn gọi phi đạn hạt nhân rời bệ phóng.




Nga có ba chiếc cặp chứa đựng yếu tố khai hỏa hạt nhân

-1  PUTIN

-2  BỘ TRƯỞNG QUỐC PHÒNG SHOIGU

-3  TỔNG THAM MƯU TRƯỞNG GERASIMOV


Ít nhất là 2 trong 3 người đồng lòng mới  TẠO LỆNH khai hỏa được vũ khí hạt nhân của Nga. Người ta có thể nghĩ đến Bộ Trưởng QP và Tổng Tham Mưu Trưởng chống lại các ý nghĩ điên rồ này hơn là cúc cung tuân lệnh Putin mọi thứ. Cả hai ông Shoigu và Gerasimov thừa hiểu rằng cuộc chiến Ukraine không phải là nguy cơ TIÊU DIỆT NƯỚC NGA mà là tổng hợp các chiến thuật từ một trận đánh do Nga chủ xướng đánh vào nội địa Ukraine không hơn không kém. Bộ Trưởng QP Shoigu là một khuôn mặt được giới tinh hoa Nga chú ý khi cân nhắc khả năng một cú đảo chính bên trong Kremlin.

hình: Bộ Trưởng Quốc Phòng Nga Sergey Shoigu (ngoài trái) đứng nhìn tt Nga bắt tay Tổng Tham Mưu Trưởng Valery Gerasimov nhậm chức vụ  (theo Sputnik)

Russian Defence Minister Sergey Shoigu, left, looks on as Russian President Vladimir Putin shakes hands with Chief of the Russian General Staff Valery Gerasimov [File: Alexei Nikolsky/Sputnik via EPA-EFE]


BÊN TRONG MỘT TRONG 3 CÁI VALI HẠT NHÂN CỦA NGA



TRONG TRƯỜNG HỢP PUTIN CHO DÙNG VŨ KHÍ HẠT NHÂN CHIẾN THUẬT (TACTICAL NUCLEAR WEAPONS)

Thực trạng cuộc chiến Ukraine/ Nga hiện nay Nga đang bị thụt lùi trên nhiều phòng tuyến tinh thần sụt giảm nhanh, Ukraine đang ở thế công tinh thần chiến đấu lên cao.

Tốc độ rút lui của Nga quá nhanh, có nhiều đơn vị còn nguyên đồ đạc vũ khí, binh lính Nga cải trang chạy bộ thoát thân

Dù tình huống nào, diễn biến mặt trận Ukraine là diễn tiến trong Chiến Thuật và nhờ vào sự viện trợ vũ khí chiến thuật đúng lúc đúng nơi của Hoa Kỳ. Tầm mức vũ khí của chính phủ Hoa Kỳ đang làm gia tăng tinh thần chiến đấu của quân dân Ukraine lên cao chưa từng thấy.

Theo đà này, TT Ukraine không ngần ngại lộ tỏ ý định chiếm lại đất đai của Ukraine bị Nga sáp nhập kể cả Crimea và trước mối nguy đó 4 vùng Donetsk, Kherson, Luhansk và Zaporizhzhia đang hấp tấp tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý về việc sáp nhập vào Nga từ ngày Thứ Sáu, 23 tháng 9 năm 2022. Hiện tình Moscow đang dần mất lợi thế quân sự, cần phải có các cuộc tấn công vũ bão hơn nhưng xem chừng đã mất thế khi Nga đã bước qua năm thứ 2?
Các chiến xa tối tân cùng vũ khí hoàn hảo của phương Tây đang tiếp tục đổ vào Ukraine. Các đội quân Ukraine đang được huấn luyện cấp tốc để sử dụng dòng vũ khí phương Tây.

Nga đã sa lầy vào cuộc chiến đúng ra là "tốc chiến tốc thắng" giờ đây bị giam chân tại các điểm nóng mà Bakhmut là trận địa điển hình cho sự SA LẦY này. Hiện thế giới đang nghĩ đến con người tàn độc của Putin sẽ dùng đến vũ khí hạt nhân chiến thuật khi Belarus đã cúc cung tận tụy cúi đầu dùng đất nước mình làm 'sân chơi' cho Putin.


Putin và   Alyaksandr Lukashenka TT của Belarus, tay đôi đang thách thức thế giới Tây Phương tại phòng Tình Huống của Nga: THEO DÕI CUỘC THAO DƯỢT CHIẾN TRANH NGUYÊN TỬ CHIẾN THUẬT NGÀY  19/2/ 2022 trước khi cho quân xâm lăng Ukraine


Hạt nhân chiến thuật là gì?
Theo quốc tế định nghĩa: Vũ khí hạt nhân chiến thuật, còn được gọi là vũ khí hạt nhân phi chiến lược, thường được thiết kế để sử dụng trên chiến trường và có tầm bắn ngắn hơn so với vũ khí hạt nhân chiến lược hoặc tầm xa, được thiết kế để tấn công trực tiếp lên đất đai kẻ thù.

sức công phá của nó khoảng bằng 1/10 quả bom nguyên tử Mỹ thả lên Hiroshima Nagasaki vào năm 1945.


OTR-21 hạt nhân chiến thuật Nga mang đầu nổ hạt nhân có sức mạnh 100 kiloton TNT tầm xa 185km so sánh bằng hay nhỏ hơn 1/10 sức mạnh quả bom nguyên tử dội xuống Hiroshima vào tháng 8.1945 trong Thế Chiến Hai 


Nếu Putin dùng Vũ Khí Hạt Nhân chiến thuật sẽ thay đổi cục diện chiến trường ngay lập tức nhưng toàn bộ nước Nga sẽ đối đầu với cuộc chiến tranh Nguyên Tử mà Putin đã châm ngòi

Thế giới sẽ đứng ngay về một phía tập trung sức lực quyết tử với nước Nga và toàn bộ nước Nga đầu tiên sẽ bị hủy diệt khi cuộc chiến lan rộng trong nháy mắt

Diễn tiến chiến trường Ukraine là cuộc chiến tranh quy ước và chiến thuật, vũ khí Hạt nhân Chiến Thuật của Putin không thể cho Nga có lý do chính đáng nào để cột tay NATO phản ứng được

Cho đến lúc này làn sóng phóng xạ lan tỏa qua NATO và NATO xem như là bị Nga tuyên chiến

Và Hoa Kỳ đương nhiên VÀO CUỘC

BẮC KINH sẽ rút chân ra ngay do không muốn bị HỌA LÂY VÀO CUỘC CHIẾN TRANH NGUYÊN TỬ

Quân NGa sẽ không trám vào các vùng bị phóng xạ, các nhà máy điện hạt nhân cũng bị nổ tung do không còn ai điều khiển mối họa hạt nhân tiếp tục cộng hưởng và lan rộng
Ukraine trở thành một vùng đất chết chóc ảnh hưởng lập tức cho NGa và cả NATO
Châm ngòi cuộc chiến Hạt nhân rõ ràng Nga chọn lựa sự tự sát đầu tiên.
Và các tướng lĩnh tại Nga thành phần đối lập với Putin số người chống đối càng lúc càng tăng, họ có để yên cho Putin tự sát hay chăng?

Câu hỏi này là một thách thức rất lớn cho sự tồn tại của Nga

*

Cuộc chiến Ukraine dù muốn dù không cũng là một cuộc chiến cục bộ khi cuộc chiến đó theo đuổi một mục tiêu chính trị quân sự hạn chế và diễn ra trong biên giới hai quốc gia đang tham chiến.

Nga đang dự trữ  số vũ khí hỏa tiễn dẫn đường cao cấp hơn để dành cho cuộc chiến bảo vệ nước Nga hơn là chỉ dùng trong cuộc đối đầu hiện tại. Nhưng xem chừng Nga đang cạn kiệt vũ khí và các dấu hiệu dùng vũ khí kể cả Iran , Bắc Hàn ...đang chứng minh cho sự cạn kiệt đó.

Sự đe dọa nhiều lần về sử dụng vũ khí hạt nhân nhằm cảnh báo NATO chớ leo thang trong cuộc chiến cục bộ đang xảy ra giữa Nga/Ukraine lên một cấp độ tiếp theo là NATO nhảy vào vòng chiến và cuộc chiến Nga/Ukraine lại trở thành cuộc chiến tranh KHU VỰC nói rõ ra là lan ra các nước cạnh Ukraine. 

Trường hợp thứ hai, sự đe dọa dùng vũ khí hạt nhân của Putin nhằm hâm nóng hay nâng cao tính cách sẵn sàng của lực lượng này.  



NGA THỰC SỰ CÓ 1588 VŨ KHÍ HẠT NHÂN CHIẾN LƯỢC SẴN SÀNG HOẠT ĐỘNG (
(Al Jazeera))


Sâu sắc nhất sự răn đe hạt nhân như thế nhằm cứu vớt các binh đoàn chiến thuật của Nga đang hoảng loạn và mất hết ý chí chiến đấu hiện nay. Khi các lực lượng quân sự thông thường của Nga đang rơi vào tình trạng quá căng thẳng sự ra hiệu cho lực lượng hạt nhân của Nga không gì khác hơn là làm chậm bước tiến của Ukraine và phần nào đó lấy lại tinh thần cho binh sĩ Nga hiện tại.

Dù sao chăng nữa, lệnh động viên TRONG NĂM 2022 tới 300,000 quân VÀ HIỆN TẠI SẮP CÓ THÊM 150,000 thanh niên Nga bị ép ra chiến trận để Putin ném vào "lò xay thịt" Ukraine, rõ ràng cho thế giới thấy Putin đang "tháu cáy" và thực tế hơn nữa Chiến Dịch Quân SỰ của Putin thất bại hoàn toàn.

3 cái Vali Hạt Nhân sự thật này đang cấy vào 3 đầu óc chỉ huy quân sự của Nga. Hơn ai hết các lãnh đạo Liên Xô trước đây họ từng hiểu trước Putin rằng cuộc 


CUỘC CHIẾN TRANH HẠT NHÂN LÀ CUỘC TỰ SÁT TOÀN DIỆN CỦA THẾ GIỚI 

Những hiệp ước hạt nhân giữa Liên Xô Và Mỹ hay Nga và Mỹ hiện tại đều tập trung vào một ý nghĩa NHẤT QUÁN rằng chỉ bấm nút vũ khí nguyên tử khi đối phương bấm nút nguyện tử và cuộc chiến hạt nhân chỉ xảy ra nhằm để bảo vệ sự sống còn của một trong hai nước.

Lỗi lầm TO LỚN nhất của cố tt Nga, Boris Yeltsin đã trao quyền lãnh đạo Nước Nga cho Vladimir Putin một tên độc tài hiếu chiến. Cho đến khi cái mặt nạ kia lộ nguyên hình thì quyền bính của Nga đều tập trung vào tên độc tài này. Sai lầm Nguyên Tắc trong việc Úng Dụng sức Mạnh Hạt Nhân khi Putin đã không ngần ngại đem cái kho Vũ Khí Hạt nhân của NGa đi đe dọa và mở đường xâm lăng nước khác. Bước đầu tiên là đè bẹp Ukraine bé nhỏ hơn nhiều lần...

Với bản chất hiếu chiến tàn độc của Putin với núi vũ khí hạt nhân hàng đầu của thế giới là một sự đe dọa đến sự tồn vong của nhân loại

Dù muốn dù không câu hỏi cuối cùng cho toàn dân tộc Nga liệu cả nước Nga có sẵn sàng hi sinh và tự tiêu diệt hết cho bản chất hiếu chiến cùng  tham vọng của nhà Độc Tài là Vladimir Putin hay không ?


ĐHL edit 

1/4/2023 San Jose USA


Thursday, March 30, 2023

XE MỲ PHỐ XƯA

 Em có về Quảng Trị với anh không?

Trong bão táp nghe gió Lào quạt lửa
Mảnh đất miền Trung cong như đón gánh mẹ
Suốt một đời dầu dãi với nắng mưa... (NS Nguyễn trí Quyết)


Chào bạn đọc

Bánh mỳ có gì lạ không mà kể. Thế mà lạ do đi đâu người viết cũng không thấy nơi nào có hình ảnh các em bé bán bánh mỳ giống ở thành phố QT năm xưa. Ngày xưa các em bé bán bánh mỳ đêm thường mang bao mỳ nóng một bên vai đi bán quanh thành cổ. Cách cột bao mỳ nóng của mấy em này chỉ có ở QT. Bao bánh mỳ lấy từ vải đựng bột mỳ tại các lò mỳ dùng xong cho mấy em này, do đây là mối ban đêm của mấy lò mỳ trong thành phố. 

Chỉ có đêm về mới có tiếng rao bánh mỳ nóng của các em. Dĩ nhiên là mỳ không. Người viết còn nhớ  thời đó một ổ mỳ không như thế giá  2 đồng. Bất hạnh cho các em nhỏ này, rao bán như vậy bao lâu mới hết bao mỳ? Bờ vai một lớp tuổi thơ Quảng Trị ngày đó do cảnh nhà cực khổ phải lam lủ như thế để giúp gia đình, cha mẹ...

Người viết sau ngày, vào nam có thấy chợ đò có bán mỳ không. Nhưng khác với QT do trong nam,không có các em nhỏ đi bán rao bánh mỳ không ban đêm như ở QT ngày đó. Người ta bỏ mỳ không trong các cần xế lớn bán dạo hai bên đường phố. Lên xe đò, có các em nhỏ bán mỳ Sài Gòn bỏ sẵn trong bao ny lon dài. Xe mỳ xá xíu, mỳ thịt nguội ba tê gì cũng có. So ra xe mỳ Qt và Huế nhỏ hơn xe mỳ xíu trong nam.



 BÁNH MỲ NÓNG THÀNH PHỐ QUẢNG TRỊ XƯA




           Bánh mỳ 
NÓNG này phân biệt với mỳ xíu trong phần kế. Các lò bánh mỳ còn ra giả chạng vạng tối để phân phối cho các em bé bán mỳ rao vào ban đêm . Vài chục ổ bánh mỳ nóng dòn , loại 2 đồng (như trong hình) được các em bỏ vào trong hai lớp bao mỳ trắng , mang một bên vai,  vừa đi nhanh vừa rao khắp các con đường ngoại ô thành phố. Tôi còn nhớ như in rằng không bao giờ thấy các em bé bán mỳ này mặc quần dài, chỉ những chiếc quần đùi và đi chân đất. Lại một điều nữa, nghề rao mỳ nóng ban đêm chỉ có các em trai thôi.

Lấy mỳ xong, là các em tản mác khắp các huớng , càng đi xa trung tâm thành phố càng tốt. Những nơi này người ta đang chờ các ổ mỳ nóng các em đem tới. Khách đàng hoàng thì họ lựa nhanh cho các em . Khách khó tính thì lôi ra bỏ lại , nắn bóp coi ổ nào dòn hơn , làm nhàu nhèo các ổ mỳ của em thật tội nghiệp !
Đi được một khoảng ngắn , em lại rao lên "mỳ nóng ồ..."
Tiếng rao lan dần qua các phường quanh thành phố về khuya. 


MỲ XÍU





           dưới hình mũi tên đỏ chỉ chiếc xe mỳ xíu QT

       Ổ mỳ xíu vào lúc này tại QT không có bỏ rau , dưa leo , đồ chua giống trong Sài Gòn, hay vào thời này. Ổ mỳ xíu Qt đơn giản, chỉ quan trọng là thịt xíu kho "thấm tháp" và nước xíu thật ngon để chan vào giữa như người viết miêu tả tiếp sau.

Khoảng mười giờ đêm thì rạp xi nê Đại chúng đã tan khách. Khách về túa ra đủ mọi ngả đường. Phần tôi thì hay thả bộ men theo con đường Lê thái Tổ lên đến phố, rồi từ đó tôi sẽ theo con đường chính Trần hưng Đạo xuôi về quá Trại Tuyển Mộ NN, gặp đường Lê V Duyệt  để về nhà.

Giờ này quanh chợ tỉnh cửa sắt trước những cửa tiệm đều đã đóng kín mít, quanh mấy góc phố chỉ còn thấy mấy chiếc xe ‘mỳ xiu’ thôi. Nhắc đến tiếng ‘mỳ xíu’, hồi đó tôi hay thắc mắc: phải chăng tiếng này phát xuất từ tiếng Tàu là bánh mỳ ‘xà xíu’ hay ‘xíu mại’ gì đó rồi người QT mình đơn giản đi gọi là ‘mỳ xíu’ cho gọn chăng? Tôi hay ghé mấy xe mỳ xíu này mỗi khi đi xem phim trên phố về. Trên con đường phố ban khuya, vừa đi tôi vừa gặm ổ bánh mỳ nóng dòn, thơm phứt, thật là thú vị!

    Tôi để ý thấy, mấy xe bánh mỳ đêm ít khi đi xa tận mấy xóm ngoại ô.  Các người bán mỳ xe này chỉ loay hoay quanh phố thôi. - Dạo đó có hai lò mỳ lớn là Đắc lập gấn nhà máy đèn và Vạn Hoa gần miếu Ông Voi đường Quang Trung cạnh chợ. Sau này còn có thêm một lò mỳ và kem gần trường trung học Nguyễn Hoàng như lò kem Thanh Long của thầy Lê hữu Thăng , lò mỳ ngọt Liên Thịnh, lò kem gần trường Nguyễn Hoàng... Chiếc xe bán mỳ xíu trông nhẹ nhàng hơn chiếc xe phở nhiều. Ba bánh xe  làm từ bánh xe đạp. Phía trong thùng xe chú không đựng củi, chỉ một ít than nho nhỏ, lúc nào cũng có sẵn vài ba ổ mỳ nóng sẵn. Phía trên thùng xe có chắn 3 mặt kính hẳn hoi, trong đó có những lớp bánh mỳ sắp ngay ngắn màu vàng hươm. Tầng trên chú cón chưng một ít phó mát - (fromage) loại đắt tiền của Pháp như ‘La Vache Qui Rit’ , hay một tảng phó mát hình khối tam giác màu vàng bình dân và rẽ tiền hơn. Hinh như khách của chú đa số chỉ ưa hương vị mỳ xíu tự tay chú làm hơn. Tôi cũng vậy, tôi chỉ thích loại mỳ xíu của chú bán thôi. Nói là tiếng mỳ xíu chứ thật ra không mang một chút hơi hám gì của Tàu cả mà ‘xíu’ ở đây hoàn toàn Việt nam hay nói cho đúng là hoàn toàn Quảng trị ! Nhìn mớ xíu của chú kho từ thịt heo, lẫn một ít chả cắt mỏng, ngoài ra không có thêm thứ gì cầu kỳ cả. Lạ thay, khi chú bỏ thứ xíu này vào trong ổ mỳ nóng dòn, tôi cảm thấy hương vị mỳ xíu QT rất riêng,  thấm thía, ngon hơn bánh mỳ thịt nguội trong Nam nhiều lắm. Bánh mỳ thịt nguội trong Nam tuy có vị ngon béo , chua ngọt đầy đủ nhưng thiếu cái đậm đà của ổ mỳ xíu QT, một thứ đậm đà khó diển tả vô cùng . Đó là những lúc tôi còn đủ tiền, đi xem phim về hết tiền chỉ đủ mua ổ mỳ không.  Chú không hẹp hòi gì, xẽ mỳ, chú chan thêm cho một xí nước xíu nữa là xong.

 
chiếc xe mỳ xíu chú Hưng  gần ngã tư Quang Trung 

    Một điều lạ, bánh mỳ xe về đêm không bao giờ cất tiếng rao cả . Chú [chú Hưng ]lần lượt đẩy xe qua từng góc phố chờ khách. Có người lại chỉ bán cố định một chỗ về đêm. Thỉnh thoảng chú khơi lại lò than trong thùng xe, ngước mắt nhìn năm ba người bộ hành qua lại như mời mọc, đón chào.

Phố càng khuya càng vắng khách dần. Thật lâu mới có một chiếc xe tuần nhà binh chạy qua hay một chiếc honda đi đâu, lái vội về nhà. Có lúc chú yên lặng đứng nghe tiếng đại bác từ hướng Gio linh, Đông hà vọng về. Lúc đó hình như trên mặt chú hình như thoáng một nỗi buồn xa vắng./.

ĐHL edit


BẢO VỆ VÙNG TRỜI

 CÁC THẾ HỆ PHI CƠ TIÊM KÍCH CÓ NHIỆM VỤ TỐT TRONG NGHÊNH CHIẾN PHI CƠ ĐỊCH Trong một cuộc phỏng vấn dành cho giới nghiên cứu chuyên môn về ...