Saturday, December 10, 2022

LIỆU ARAB SAUDI BÁN DẦU CHO BẮC KINH LẤY ĐỒNG YUAN ĐỂ HẤT CHÂN USD ĐƯỢC CHĂNG?

 


ARAB SAUDI ĐANG HỢP TÁC VỚI BẮC KINH QUA DẦU VÀ YUAN ĐỂ HẤT CHÂN USD MỸ 

tại cuộc họp thượng đỉnh ngày 9/12/2022 tại vùng Vịnh, Tập hứa sẽ mua dầu và khí đốt qua nhân dân tệ nơi thái tử Arab Saudi Mohammed bin Salman chủ trì đang hứa hẹn sự hợp tác của Arab Saudi nhằm phản bội lại Hoa Kỳ để hất chân USD


 bài dịch thuật dưới đây nhắm vào 2 tiêu đề

 

* KHI ARAB SAUDI BÁN DẦU LÂY NHÂN DÂN TỆ , VỊ TRÍ ĐÔ LA SẼ RA SAO?

 

* VỊ TRÍ CỦA PETRODOLLAR có LUNG LAY CHĂNG và sụp đổ chăng?

 



Vua Ibn Sa’ud của Arab Saudi và cố TT Franklin Roosevelt trên tàu USS Quincy tại Hồng Hải năm 1945

VUA DẦU ARAB SAUDI ĐANG TIẾN TỚI GẦN VỚI ĐỒNG YUAN CỦA BẮC KINH ;

LIỆU ĐỒNG YUAN CÓ HẤT ĐƯỢC VỊ TRÍ CỦA USD TRONG TÌNH HÌNH NÓNG HIỆN TẠI

KỊCH BẢN RA SAO KHI VUA DẦU TRUNG ĐÔNG CHỌN NHÂN DÂN TỆ (yuan)  LÀM CỦA CẢI

 

By  VIVEK KAUL



Vivek Kaul là một nhà văn tự do đã từng làm việc tại các vị trí cấp cao của Daily News and Analysis (DNA) và The Economic Times trước đó. Ông là một nhà bình luận về nền kinh tế Ấn và hiện  bài  của ông xuất hiện thường xuyên trên Mint, BBC, Dainik Jagran, Newslellowry và Bangalore Mirror. Ông hay được trích dẫn trên The Economist, BBC và CNN. Ông cũng là nhà đồng tổ chức podcast kinh tế phổ cập Econ Central cùng với Amit Varma.

Kaul là tác giả của 5 cuốn sách. Cuốn sách thứ năm của ông là Bad Money vừa được phát hành bởi Harper Collins và đã là một cuốn sách bán chạy nhất trên Amazon. 

Ông cũng là tác giả của bộ ba sách Easy Money, một loạt ba cuốn sách về lịch sử tiền tệ và ngân hàng,cùng nguyên nhân gây ra cuộc khủng hoảng tài chính vào năm 2008 và sau đó. 


--------------------


KHI ĐỒNG YUAN ĐƯỢC VUA DẦU TRUNG ĐÔNG CHỌN THAY USD

 Kịch bản dầu mỏ mới dự đoán gì về đồng đô la

Vào giữa tháng 3 năm 2022,  tờ Wall Street Journal đưa tin Arab Saudi  nước xuất cảng dầu thô lớn nhất thế giới từng  đàm phán với Bắc Kinh, khách hàng nhập cảng dầu thô lớn nhất thế giới, để định giá một số dầu xuất khẩu của nước này bằng đồng yuan của Trung Hoa. Tờ Wall Street đã đăng tin báo động rằng: "theo tin từ một số nhân vật tin cậy một hành động như vậy sẽ làm GIẢM SỰ THỐNG TRỊ  của đồng đô la (hay petrodollar)  trên thị trường dầu mỏ toàn cầu ".

Bất kỳ hành động  nào làm giảm sự thống trị của đồng đô la cũng sẽ tác động đến nền kinh tế toàn thế giới. Do đó, điều quan trọng là chúng ta phải hiểu nỗ lực của Arab Saudi trong việc xích lại gần Trung Hoa có ý nghĩa vì sao và như thế nào.

Nhưng trước khi muốn bàn về vấn dề đó, chúng ta cần lật lại một ít lịch sử.


NHÌN LẠI QUÁ KHỨ

Vào ngày 14 tháng 2 năm 1945, Tổng thống Hoa Kỳ lúc đó là Franklin D. Roosevelt đã tiếp một vị khách trên tàu USS Quincy, một con tàu hải quân của Hoa Kỳ đang thả neo ở Hồng Hải. Vị khách mời là Vua Ibn Sa’ud của Arab Saudi, quốc gia có trữ lượng dầu mỏ được phát hiện lớn nhất thế giới

Mặc dù khi đó Mỹ là nhà sản xuất dầu lớn nhất trên toàn cầu, nhưng nỗi lo ngại về mức cung dầu cho xe hơi của Hoa Kỳ sẽ khiến dự trữ dầu nội địa của nước này sụt giảm nhanh chóng. Hoa Kỳ do đó cần đảm bảo một nguồn cung cấp dầu khác đảm bảo. Để đổi lấy việc tiếp cận các nguồn dự trữ dầu của Arab Saudi,  Quốc vương Ibn Sa’ud được Hoa Kỳ hứa hỗ trợ đầy đủ về quân sự cho vương tộc Al Saud. Điều quan trọng cần hiểu ở đây là sự đảm bảo an ninh của Mỹ không được mở rộng cho người dân Arab Saudi  hay chính phủ  nước đó mà là triều đại Al Sa'ud.

Arab Saudi quyết định định giá xuất cảng dầu bằng đồng đô la. Nguyên nhân chính là do Hoa Kỳ đã nổi lên như một nền kinh tế mạnh nhất sau Thế chiến thứ hai, và đồng USD là trung tâm của hệ thống tài chính mới vào thời điểm  lịch sử đó.

Từ ngày 1 đến ngày 22 tháng 7 năm 1944, một nhóm các chủ nhà băng, chính trị gia và nhà kinh tế tập trung tại khách sạn Mount Washington ở Bretton Woods, New Hampshire, Hoa Kỳ. Mỹ đã sẵn sàng đổi đô la thành vàng ở mức 35 đô la cho một ounce ( hay 31,1 gram). Điều này làm cho đồng đô la trở thành đơn vị tiền tệ quốc tế hàng đầu được lựa chọn, vì nó là loại tiền tệ duy nhất có thể chuyển đổi thành vàng. Điều này đã mang lại cho đồng đô la một đặc quyền thống trị. Các quốc gia khác đã phải kiếm được số đô la này để trả cho các mặt hàng như dầu mỏ.  Do vậy Hoa Kỳ có cơ hội được yêu cầu in tất cả số đô la mà họ cần.

Đặc quyền thống trị  này vẫn tiếp tục cho đến ngày nay mặc dù đồng đô la nay không còn có thể chuyển đổi thành vàng. (từ thời TT Richard Nixon)  Hệ thống tài chính quốc tế xuất hiện sau Thế chiến II vẫn là lý do chính. Cùng với vấn đề đó,  tập đoàn dầu mỏ do Saudi Arab dẫn đầu, Tổ chức Các nước Xuất Cảng Dầu mỏ (OPEC), tiếp tục định giá dầu bằng đô la. Do hầu hết các quốc gia nhập dầu, họ cần đô la Mỹ để thanh toán. Để kiếm được số đô la này, họ cần định giá hàng hóa xuất cảng của mình bằng đô la. Việc này về căn bản đảm bảo sự tiếp tục của hệ thống tài chính toàn cầu dựa trên USD.

Điều lý thú là trong những năm qua, các thành viên khác của OPEC, như Iran, đã thử sử dụng một vài loại tiền tệ khác chứ không chỉ đồng đô la làm cơ sở định giá dầu thô. Nhưng dầu tiếp tục được định giá bằng đô la. Tất nhiên, sự đảm bảo an ninh của Mỹ đối với vua Al Sauds là một lý do. Nhưng cũng có một lý do khác.

Trong nhiều năm, Arab Saudi đã xây dựng một kho dự trữ ngoại hối và của cải bằng đô la. Và nếu họ thay đổi giá dầu khỏi đồng đô la, niềm tin quốc tế vào đồng đô la sẽ bị đe dọa. Điều này sẽ tác động tiêu cực đến dự trữ và sự giàu có của họ. Do đó, họ sẽ tiếp tục định giá dầu theo đồng đô la.

Nếu Arab Saudi và OPEC quyết định từ bỏ đồng đô la, điều đó có nghĩa là nhu cầu quốc tế đối với đô la sẽ giảm xuống. Nhưng điều đó đã không xảy ra. Như David Graeber viết trong "Nợ - 5000 năm đầu tiên": “Vị thế toàn cầu của đồng đô la được duy trì phần lớn bởi thực tế là nó, một lần nữa kể từ năm 1971, đồng tiền duy nhất được sử dụng để mua và bán xăng dầu, với bất kỳ nỗ lực nào của Các nước OPEC bắt đầu giao dịch bằng bất kỳ loại tiền tệ nào bị các thành viên OPEC là Arab Saudi và Kuwait - cũng là những chính phủ được quân Hoa Kỳ bảo hộ, chống lại"


HIỆN TẠI RA SAO

                                 dự trữ ngoại hối thế giới  màu xanh là USD màu xanh nhạt chút xíu là dự trữ yuan 


theo biểu đồ trên dự trữ ngoại hối của yuan so với USD nhỏ như cái  nút nằm trong lòng bàn tay 2.4/60 thì KHI NÀO YUAN HẤT CHÂN ĐƯỢC USD trên thị trường tài chính thế giới 



Đồng đô la tiếp tục là trung tâm của hệ thống tài chính quốc tế. Biểu đồ sau đây thể hiện tỷ lệ dự trữ ngoại hối của các quốc gia tính theo các loại tiền tệ khác nhau.

Năm 1999, đồng đô la đã hình thành hơn 70% dự trữ ngoại hối của các quốc gia. Hiện nó đã giảm xuống còn khoảng 60%. Bất chấp sự sụt giảm, đồng đô la vẫn tiếp tục là đồng tiền dự trữ hàng đầu trên toàn cầu. Đồng yuan của Bắc Kinh chiếm khoảng 2,4% dự trữ ngoại hối toàn cầu vào năm 2021.



Điều này xuất phát từ thực tế là hầu hết thương mại quốc tế tiếp tục được thực hiện bằng đô la.(hình trên) Do đó, các ngân hàng trung ương của các quốc gia cuối cùng sẽ tích lũy đô la. Biểu đồ sau đây thể hiện tỷ lệ xuất khẩu được lập hóa đơn trên các lục địa khác nhau bằng các đơn vị tiền tệ khác nhau từ năm 1999 đến năm 2019

Phần lớn thương mại toàn cầu được thực hiện bằng đô la ngoại trừ châu Âu, nơi đồng euro là tiền tệ thống trị. Ngay cả ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, gần 3/4 hàng hóa xuất khẩu được tính bằng đồng đô la.

Các dữ liệu khác cũng cho chúng ta biết rằng đồng đô la vẫn là tiền tệ quốc tế quan trọng. Tính đến tháng 3 năm 2021, khoảng 950 tỷ đô la tiền cash (bạc mặt) đã được người nước ngoài nắm giữ. Con số này chiếm khoảng 44,7% số đô la cash  đang tồn tại. Vào tháng 12 năm 2002, sở hữu quốc tế đối với tiền cash đô la đã ở mức 36,4%. Điều này cho thấy niềm tin của thế giới nói chung vào đồng tiền của Hoa Kỳ.

Hơn nữa, đồng USD vẫn là tiền tệ chính trong ngân hàng quốc tế. Gần 60% tiền gửi vào và cho vay quốc tế bằng USD.

Hơn nữa, tỷ trọng của tiền tệ trong các giao dịch ngoại hối vẫn mạnh. Theo Cơ Quan Khảo sát Triennial của Ngân hàng Trung ương năm 2019 của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế, cuộc khảo sát mới nhất hiện vào tháng 4 năm 2019, đồng đô la được mua hoặc bán trong 88% giao dịch ngoại hối toàn cầu. Tỷ lệ này không đổi trong hai thập kỷ qua.

Với tất cả dữ liệu này, người ta có thể làm gì khi Arab Saudi đang cố gắng tiến gần hơn với Bắc Kinh? Nó có thực sự là một mối đe dọa đối với đồng đô la chăng?

 

BÀI HỌC TỪ QUÁ KHỨ

Hệ thống tiền tệ dự trữ quốc tế không thay đổi nhanh. Khi cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 nổ ra, những nghi ngờ đã được đặt ra (kể cả người viết bài này) về tương lai của đồng đô la. Và chúng ta đang ở đây, gần mười lăm năm, với đồng USD vẫn tiếp tục tăng mạnh.

Bảng Anh là đồng tiền dự trữ quốc tế trước khi có đồng đô la.

Vào cuối Chiến tranh thế giới thứ hai, tổng tỷ giá nắm giữ đồng bảng Anh của tất cả các ngân hàng trung ương ở mức 10 tỷ USD. Con số này gấp hai lần rưỡi so với dự trữ 4 tỷ đô la Mỹ. Sau Thế chiến thứ hai, tỷ trọng của đồng bảng Anh trong dự trữ quốc tế bắt đầu đi xuống từ từ. Nhưng ngay cả vào năm 1965, bảng Anh vẫn chiếm gần 26% tổng dự trữ toàn cầu.

Đây là khi Vương quốc Anh đang ở trong tình trạng kinh tế tồi tệ sau Thế chiến thứ hai. Mặc dù nền kinh tế Hoa Kỳ đã có một số thất bại trong những năm qua, nhưng nó vẫn tiếp tục phát triển. Vấn đề là sẽ không dễ dàng thay thế đồng đô la làm tiền tệ dự trữ quốc tế.


ĐIỀU GÌ ĐANG XẢY RA TRONG NỀN KINH TẾ DẦU MỎ



Hãy xem biểu đồ sau. Nó biểu thị mức tiêu thụ và sản xuất dầu trung bình hàng ngày ở Mỹ trong những năm qua. (biểu đồ)

Sản lượng dầu của Mỹ đã không thể theo kịp mức tiêu thụ trong nhiều năm. Khoảng cách giữa tiêu thụ và sản xuất đã thu hẹp trong thập kỷ qua, và Mỹ hiện sản xuất gần như toàn bộ lượng dầu mà họ tiêu thụ. Nhưng trong nhiều thập kỷ, nước này phải nhập khẩu dầu mỏ. Biểu đồ sau đây cho thấy tổng lượng dầu nhập cảng của Mỹ và lượng dầu nhập cảng từ các nước OPEC.


sau khi ghé Do Thái, TT Biden ngày 15/7/ 2022 tới Arab Saudi yêu cầu nước này bơm thêm dầu cho Hoa Kỳ nhưng sau này Arab Saudi đã thay đổi lời hứa và gia tăng hợp tác với Bắc Kinh 


US security adviser Jake Sullivan announced that Biden intended to visit Saudi Arabia to talk about oil production and the importance of respecting human rights.

Biden wants to lower oil prices, triggered by the Russian-Ukrainian conflict, and for this he requested the efforts of Saudi Arabia, one of the largest producers in the world.

***

Mỹ phụ thuộc rất nhiều vào dầu của OPEC để đáp ứng nhu cầu dầu của mình. Trên thực tế, sự phụ thuộc lên đến đỉnh điểm vào năm 1977, khi nước này nhập khẩu hơn 70% từ OPEC. Tính đến cuối năm 2017, Mỹ đã nhập khẩu gần một phần ba lượng dầu nhập khẩu từ OPEC. Vào năm 2020, sự phụ thuộc đã giảm xuống còn khoảng 11%.

Điều lạ lùng là vào năm 2020, trong khi Mỹ nhập khẩu khoảng 7,86 triệu thùng mỗi ngày, thì nước này đã xuất khẩu khoảng 8,51 triệu thùng mỗi ngày. Điều này khiến Mỹ trở thành nước xuất khẩu dầu ròng sau nhiều năm.

Do đó, sự phụ thuộc của Mỹ vào Arab Saudi và OPEC đã giảm đáng kể trong những năm qua. Và cho rằng nó không cần phải bận tâm nhiều về bảo đảm an ninh mà nó đã cung cấp cho vương triều Al Sauds. Nói  theo nghĩa đó, chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ ở Trung Đông không cần phải tuân theo những gì người Al Saud muốn

Như tờ Wall Street Journal đã cho hay: “Người Arab Saudi tức giận vì Hoa Kỳ không ủng hộ việc họ can thiệp vào cuộc nội chiến Yemen và về việc chính quyền TT  Joe Biden cố gắng đạt được thỏa thuận với Iran về chương trình hạt nhân của nước này”.

Trong kịch bản này, việc Vương quốc Arab Saudi cố gắng xích gần hơn với Trung Hoa, quốc gia mua hơn 1/4 lượng dầu xuất cảng của Ả Rập Xê Út là hợp lý. Và một cách để phát triển gần hơn là định giá dầu theo đồng yuan của Bắc Kinh. Tất nhiên, điều này sẽ làm tổn hại đến đặc quyền thống trị của đồng đô la, do khi đó một nước nào đó sẽ có quyền chọn mua dầu bằng một loại tiền tệ khác ngoài đồng đô la.


TƯƠNG LAI


Đối với việc Saudi dẫn đầu OPEC định giá dầu bằng đồng nhân dân tệ, một số điều cần phải xảy ra. Đầu tiên, vương quốc này cần có khả năng di chuyển các nguồn dự trữ và của cải hiện có ra khỏi đồng đô la. Điều quan tâm là việc Arab Saudi nắm giữ trái phiếu kho bạc Mỹ đã giảm trong những năm qua. Nó đạt đỉnh khoảng 184,4 tỷ đô la vào tháng 2 năm 2020 và giảm xuống còn 125,3 tỷ đô la hai tháng sau đó. Tính đến tháng 1 năm 2022, nó ở mức 119,4 tỷ đô la, cho thấy rằng rất khó để di chuyển của cải ra khỏi đồng đô la vượt quá một điểm. Chính phủ Hoa Kỳ phát hành chứng khoán tài chính được gọi là trái phiếu kho bạc để tài trợ cho thâm hụt tài chính của mình hoặc chênh lệch giữa những gì họ kiếm được và những gì họ chi tiêu.

Quy mô thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ gần 23 nghìn tỷ USD. Cho đến nay, nó là thị trường trái phiếu lớn nhất trên thế giới và có tính thanh khoản cao nhất. Người mua luôn có thể tìm thấy người bán và ngược lại. Đây là một yếu tố chính khác đã đảm bảo rằng các quốc gia thích giữ dự trữ của họ bằng đô la.

Hơn nữa, dữ liệu từ Tổ chức Phức hợp Kinh tế cho thấy rằng vào năm 2020, tổng kim ngạch xuất cảng dầu của Ả Rập Saudi sang Trung Hoa đạt 24,7 tỷ USD. Vì vậy, nếu Saudi quyết định bán dầu cho Trung Quốc bằng nhân dân tệ, họ sẽ được trả bằng nhân dân tệ. Nước này sau đó có thể sử dụng số nhân dân tệ này để mua hàng từ Trung Quốc.


Tổng nhập cảng của Arab Saudi từ Trung Hoa vào năm 2020 đã ở mức 31,8 tỷ USD. Vì vậy, tất cả đồng yuan kiếm được từ việc bán dầu có thể được sử dụng để mua hàng nhập cảng của Trung Hoa.


Về mặt lý thuyết, chúng ta có thể định giá thương mại dầu giữa Arab Saudi và Trung Hoa bằng đồng yuan. Tuy vậy chúng ta nên biết Mỹ vẫn có sức mạnh quân sự lớn nhất trên toàn cầuTrong quá khứ, các nỗ lực của các quốc gia nhằm định giá dầu bằng các đơn vị tiền tệ khác với đồng đô la đã không có cái kết tốt đẹp.


Như Graeber viết: Khi Saddam Hussein thực hiện một bước đi liều mình khi một mình Iraq dám chuyển từ đồng đô la sang đồng euro vào năm 2000, tiếp theo là Iran vào năm 2001, điều này nhanh chóng cho chúng ta thấy hình ảnh Hoa Kỳ bỏ bom và chiếm đóng quân sự.”

Thứ đến, mặc dù việc định giá dầu cho Trung Hoa bằng đồng yuan có thể chỉ ở mức độ lý thuyết, nhưng còn nhiều yếu tố khác sẽ ảnh hưởng đến việc OPEC có thể định giá một phần chính xuất cảng dầu của mình bằng đồng yuan sang các nước khác ngoài Trung Hoa.

Arab Saudi và các nước OPEC khác sẽ làm gì với tất cả yuan có được? Họ có thể mua hàng nhập cảng của Trung Cộng. Nhưng sau tiền yuan dư thừa tiếp đó sẽ làm gi? Tất cả tiền yuan bán dầu xong không thể ngồi đó, các vua dầu cần phải kiếm được một số lợi nhuận. Thị trường trái phiếu Trung Hoa, mặc dù có quy mô rất lớn, nhưng lại có tính thanh khoản cao.

Quy mô tổng thể của thị trường trái phiếu Trung Hoa (trái phiếu doanh nghiệp, tài chính và trái phiếu chính phủ) vào cuối năm 2020 ở  khoảng 18,6 nghìn tỷ USD.

Hầu hết các trái phiếu này do các ngân hàng thuộc sở hữu chính phủ nắm giữ và không bao giờ được giao dịch một cách sôi động. Điều này có nghĩa là nếu OPEC định giá dầu bằng đồng yuan, tổ chức này sẽ không có nhiều con đường đầu tư cho số tiền mà tổ chức này kiếm được sau khi họ bán dầu ra. Đó là một vấn đề mà đồng đô la không bao giờ gặp phải. Bằng cách bán dầu bằng đô la, số tiền mà các vua dầu kiếm được có thể dễ dàng được đầu tư vào trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ và các chứng khoán khác được định giá bằng đô la.

Ngoài ra, chính phủ Trung Hoa nếu muốn thế thì  phải cho phép tiền di chuyển tự do ra vào Trung Hoa?

Để điều đó xảy ra, Bắc Kinh  phải đặt đồng nhân dân tệ tự do và cho phép các lực lượng thị trường xác định giá trị của nóđiều này không đúng như hiện nayGiá trị của đồng yuan, Bắc Kinh luôn bắt ép cố định so với đồng đô la. Nếu đồng yuan được thả cho tự do, nó có nhiều khả năng tăng giá so với đồng đô la. Điều này sẽ khiến hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc trở nên đắt đỏ và đó là điều mà Bắc Kinh không bao giờ muốn thế.


Do đó, bất kỳ việc định giá một tỷ lệ dầu nào trong OPEC bằng đồng yuan, nếu có, sẽ chỉ diễn ra với tốc độ chậm. Nguyên nhân chính của điều này là tiền không thể tự do di chuyển ra vào Trung Hoa, khiến thị trường trái phiếu Trung Hoa có tính thanh khoản cao.


Ngoài ra, cho phép tiền tự do rời khỏi Trung Hoa có nghĩa là tiền tiết kiệm của Trung Hoa cũng có thể rời khỏi nước này. Nhưng đó là  tối kỵ của mô hình phát triển Trung Hoa, trong đó chính phủ có thể chuyển các khoản tiết kiệm khổng lồ vào các lĩnh vực mà họ muốn. Chính phủ sẽ không muốn cho đi lợi thế này khi cho phép tiền tự do rời khỏi nội địa.

Hơn nữa, Bắc Kinh lại cần phải đồng ý với ý tưởng người nước ngoài khi họ sở hữu trái phiếu Trung Hoa phải giống như người Mỹ. Như Robert D. Blackwill và Jennifer M. Harris viết trong War by Other Means: “Một bước đi đáng chú ý trong định hướng của Bắc Kinh đã mở ra vào tháng 3 năm 2012, khi Nhật Bản trở thành quốc gia phát triển lớn đầu tiên nhận được sự ủng hộ của Bắc Kinh khi đầu tư vào nợ của chính phủ Trung Hoa [trái phiếu chính phủ ]. ”

 

Trung Hoa đang dần đi đến ý tưởng này. Một nghiên cứu do Viện Kinh tế mới nổi của Ngân hàng Phần Lan thực hiện chỉ ra: “Khoảng 10% trái phiếu chính phủ của Trung Hoa nằm trong tay nước ngoài”.


Vào năm 2021, một phần ba số nợ của chính phủ Hoa Kỳ là do người nước ngoài nắm giữ. Thật thú vị, con số này ở mức 40,2% vào năm 2019. Tỷ lệ sở hữu nước ngoài đã giảm trong hai năm qua chủ yếu do Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, sau đại dịch covid, đã in tiền và mua trái phiếu chính phủ và các trái phiếu khác để giảm lãi suất. giá.


Chúng ta cũng lưu ý điều như Blackwill và Harris viết: "Thế giới không có tiền lệ nào cho một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu mà không được quản lý bởi một quốc gia dân chủ." Mặc dù điều này nghe có vẻ giống một cách nhìn của phương Tây, nhưng nó thực sự quan trọng, vì không có nhiều quốc gia dân chủ giàu có trên thế giới nào tin tưởng Trung Hoa để có dự trữ ngoại hối của họ bằng đồng  yuan và đầu tư số dự trữ đó vào trái phiếu chính phủ Bắc Kinh.


Điều này giải thích tại sao bất chấp sự trỗi dậy nhanh chóng của Trung Hoa, tổng tỷ lệ dự trữ ngoại hối bằng đồng yuan của Trung Hoa vào năm 2021 chỉ ở mức 2,4%. Tỷ lệ dự trữ bằng đồng bảng Anh lớn hơn nhiều ở mức 4,7%. Đồng yên Nhật ở mức 5,9%.

 

KẾT LUẬN NGẮN



Trong khi tương lai của đồng yuan với tư cách là đồng tiền dự trữ quốc tế dù rất lạc quan vẫn rất khó có khả năng nó sẽ thay thế đồng đô la làm đồng tiền dự trữ quốc tế một cách mau chóng. Trên thực tế, như nhà kinh tế Trung Hoa Andy Xie đã nói trong hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008: “Không có sự thay thế nào cho đồng đô la như một loại tiền tệ giao dịch ở châu Á”. Ông cảm thấy rằng dù đồng yuan sẽ thay thế đồng đô la ở châu Á không thôi, nhưng cần mất từ 30 đến 40 năm.

 Tiếp theo cho đến nay, những gì Andy Xie nói hồi đó xét ra nay vẫn đúng./.


 Vivek Kaul 


dịch thuật ĐHL 

MỰC TÍM MỒNG TƠI


 MỒNG TƠI- từ ca dao và đã vào thơ


Nhà nàng ở cạnh nhà tôi,
Cách nhau cái giậu mùng tơi xanh rờn.
Hai người sống giữa cô đơn,
Nàng như cũng có nỗi buồn giống tôi.
Giá đừng có giậu mùng tơi,
Thế nào tôi cũng sang chơi thăm nàng...

.(Người Hàng Xóm-  thơ Nguyễn Bính 1940)

Bài thơ ngày xưa của Thi Sĩ Nguyễn Bính từng viết bên hồ Trúc Bạch Hà Nội, đâu phải chỉ lời thơ chất phát chân thật như ta tưởng; hình ảnh dậu mồng tơi đã vào thơ mới với bao lãng mạn, trữ tình. Nói như thế, mồng tơi trong ca dao ngày trước chỉ là hình ảnh đơn thuần, chất phát chăng? chưa hẳn, nếu chúng ta khám phá ra rằng khóm cây có màu lá xanh non mơn mởn kia, mấy chùm trái lúc chín chuyển qua màu đen tuyền vẫn mang nhiều nét "ướt át, tình cảm" chẳng kém gì thơ văn hiện đại:

Gần nhà mà chẳng sang chơi

Để em hái ngọn mồng tơi bắc cầu

 Mồng tơi chẳng bắc được đâu

Em cởi dải yếm bắc cầu anh sang…

Ngày xưa là ngày xưa nào? Ôi! ca dao xưa sao  tình ý lại ‘đong đưa’ đến thế. Những ví von hư cấu từ cái “cầu mồng tơi”  cho đến "dải yếm" của nàng chỉ là ẩn dụ cho tình yêu trai gái đang đạt đến phúthuận lòng để nàng sẵn sàng ‘cho đi' tất cả... 

  

                      BỤI MỒNG TƠI NHÀ TÔI



Đó là chuyện mồng tơi trong ca dao hay thơ. Trở về thực tế trong đời, hôm nay người viết đang đứng trước khóm mồng tơi sau vườn. Số hạt mồng tơi do bà con bên quê nhà gửi qua, nay đã

 leo giàn. Mới leo giàn thôi, nhưng tôi đã thưởng thức được hai bữa canh mồng tơi do bà xã tôi nấu. Khóm mồng tơi sau khi ra lá lại bắt đầu có trái. Những chùm trái xanh non tuần trước nay đang chuyển thành màu đen hạt huyền. Một chút nào bâng khuâng, do màu đen của trái mồng tơi làm tôi đang đứng ở đây nhưng hồn tôi bất chợt trôi về nửa thế kỷ trước, một thời nhỏ dại của MỰC MỒNG TƠI.

Ngày xưa đó chắc còn nhiều bạn còn nhớ đến hạt mồng tơi chín, chúng từng được chúng ta tạm dùng làm mực tím “viết chơi”. Viết mà chơi - đồng nghĩa với viết tạm thôi, do thứ mực này không thể nào thay mực viên được. Ôi chao, chúng ta phải hái tới nhiều chùm hạt mồng tơi đen nhánh, xong ép ra thứ nước tím rồi chấm, rồi viết trên trang vở học trò.

Những lứa tuổi thơ cứ tiếp nối đi qua. Làm sao chúng ta quên bờ dậu nghiêng nghiêng cho cây mồng tơi vắt vẻo, lá xanh đến mát mắt cùng những hạt đến hồi chín muồi đen nhánh. Ai từng 'phát minh' ra loại mực này? có thể đó là những lúc cạn mực, hay bình mực đổ rồi không còn một giọt? cũng có thể là một cái thú khám phá hay tò mò của tuổi nhỏ học trò. Có con chim sâu nghiêng đầu trên cành dậu mồng tơi lắc lẻo, chúng vội bay đi khi tôi thơ thẩn tìm cho đủ số hột mồng tơi chín đậm đen nhánh để vào nhà 'chế ' ra mực. Một ước mơ nho nhỏ của tuổi ấu thơ đó là 'làm mực'. Đó là lúc cái quán đầu xóm không còn mực viên để bán cho cậu học trò. Trước sau gì, mực mồng tơi cũng không nộp bài được,  do mực là mực và mồng tơi là mồng tơi. Thực tế  đã phá đi bao thứ tưởng tượng trong trí óc thơ ngây.

 


Dù sao chăng nữa, "mực mồng tơi" màu tím nhạt một thời góp công giúp cho tôi tập vài nét nguệch ngoạc trên giấy học trò...tiếc rằng nó không thể tồn tại lâu dài để trở thành một kỷ niệm nào đó cho mình.

Thật vậy, mực mồng tơi làm sao để sánh với những thứ mực thật và ngay cả những thứ mực cao cấp sau này nằm trong các thứ “bút bi” mà thời đó hay gọi là "bút nguyên tử". Tuổi lớn khôn đi kèm với bút giấy đắt tiền và những câu thơ, lời văn lãng mạn đa tình nào đó.  xa rời một thời với "mực mồng tơi" cho những ai hay thương về kỷ niệm ấu thơ mới còn chút gì nhớ đến nó và viết cho thứ mực này một vài câu an ủi.

Người đời, biết bao nhiêu văn nhân thi sĩ từng viết về kỷ niệm ngày xưa thơ mộng của tình yêu đôi lứa, bao trang tình sử lãng mạn, sầu thương nào đó. Nhiều áng văn chương hay thơ tình mơ mộng từng được nắn nót trên nhiều trang giấy đẹp...

Và thời gian qua mau, quê hương tiếp tục tô bồi thêm tuổi lớn. Những trang giấy pellure màu xanh mơ mộng, màu hồng tình yêu, dần dà thay thế cho trang giấy vở học trò. Nhiều loại mực và viết đắt tiền sẽ dần hồi là phương tiện cho lứa tuổi biết yêu, đã giã từ tuổi nhỏ.

Có khi nào bạn và tôi, thoáng một giây phút nào đó cùng nhớ về ngày xưa bé bỏng với hình ảnh bình MỰC MỒNG TƠI? Hình ảnh đó thực sự đã trôi xa về miền dĩ vãng

NHƯNG CHÚNG TA VẪN THƯƠNG HOÀI MỘT THỜI CÓ MỰC MỒNG TƠI

 

Những cô cậu học trò nay bước vào thời viết máy. Chúng ta tự hào làm sao khi bước vào thời trung học. Chúng ta lại “hãnh diện” khi trên túi áo trái lại lấp ló nắp viết máy màu vàng óng ánh. Tuyệt đỉnh ước mơ là ngòi pilot hay tạm được thì có  cây viết máy parker. Những thứ viết này đều tiện lợi cho học trò trung học, chẳng còn là thời tiểu học - lớp ba lớp tư… với ve lọ, mực viên cùng cái cán viết cùng mấy thứ lưỡi viết chấm mực thô sơ, lạc hậu.


Thời thế đổi dời vùn vụt.  Có mấy ai tưởng tượng ra đời sống hôm nay chúng ta đang sống với thời đại “a còng”. Thật vậy, chắc hẳn là không ai lường được cái cảnh bưu điện - giây thép nay người làm việc lại phải ngồi không việc. Cuộc đời thật lắm đổi thay.

Cảnh đợi cánh thư xanh người yêu từ phương trời xa tít ngày qua ngày ngóng bác bưu tá viên đầu ngõ nay quả không còn. Đánh giây thép “tích tịch tè tè…” rồi cũng bác bưu tá viên đó, vài chữ trên tờ điện tín khẩn cấp nay cũng đi vào dĩ vãng. Thế đó, thế gian biến đổi khôn lường không ai ngờ được. Nhưng đố ai biết được, có thể mai đây sẽ có một ngày-  bạn cũng như tôi thèm và nhớ làm sao một “lá thư xanh” với đôi dòng chữ tự tay người viết xuống. Có thể lúc đó, có ai cho là chuyện  “huyền thoại” mà thôi. Thời buổi hiện đại, bạn thân lắm thì sẽ hiện trong iphone đôi dòng "mét- xịt", thế là đủ  ấm lòng rồi. Ngày đó trong tương lai không xa, người viết tin rằng sẽ tới thật đó bạn ạ. Đó là tương lai gần; khi thiên hạ lười viết chẳng cần nắn nót nét chữ làm chi. Ngón tay nay quen rồi khi chỉ biết gõ và bấm thôi.  Những dòng "mét xịt" trong Iphone sẽ thay cho hàng chữ dịu dàng trìu mến trong lá thư xanh nào đó. Phong bì và những con tem không ai còn nhớ. Hình ảnh tờ giấy viết thư loại pelure màu xanh hi vọng hay hồng tình yêu sẽ không ai nhớ hay biết đến nữa! Những thứ đó sẽ là “đồ cổ” trong một bảo tàng văn hóa nào đó. Chúng ta đang sống trong buổi giao thời giữa viết và giấy vẫn còn cùng máy tính điện tử.  Giữa những chiếc iphone càng lúc càng tinh vi và những con 'rô- bốt tin học'…tất cả sẽ  thay người cùng viết và giấy một thời đã dùng chúng trong trao đổi tâm tư.

Một ngày, sẽ có người mong nhìn lại một thời mực tím cùng đôi dòng tự tình trên trang vở nhưng sẽ không còn tìm ra nữa. Ôi Những câu thơ nắn nót công phu ghi lại từ một bài thơ lãng mạn đa tình của một thi sĩ nổi danh. Thật vậy, một thời có nhiều bài thơ tình hay và rung động  đến não lòng làm người ta phải nắn nót chép lại, e ấp cất dấu bên trong cuốn vở học trò hay cuốn sổ nhật ký ngày xanh.

 Còn nhiều chuyện để nhắc lại một thời VIẾT và GIẤY. Lãng mạn hơn một chút, chúng ta có thể gọi đây là Nỗi Buồn Bút Mực. Nếu ai còn đi ngược thời gian xa hơn nữa sẽ còn nhớ lại ngày  xưa còn bé, một thuở dại khờ bên dậu mồng tơi mà thương về một sắc tím thời gian trong đó có MỰC MỒNG TƠI. Thơ thẩn tuổi già, có những buổi chiều mây trời bảng lảng, có khi chúng ta thả hồn trôi về dĩ  vãng mà thương về hình ảnh ngày xưa./.


ĐHL EDITION 10/12/2022

Wednesday, December 7, 2022

FOX NEWS VIẾT GÌ VỀ DONALD TRUMP- MỘT CÁO PHÓ CHÍNH TRỊ

 


LIZ PEEK VÀ BÀI ‘CÁO PHÓ CHÍNH TRỊ’ CỦA FOX NEWS DÀNH CHO DONALD TRUMP SAU THẤT BẠI CỦA ỨNG VIÊN TNS CH WALKER TẠI TIỂU BANG GEORGIA TRONG VÒNG TRANH CỬ VÒNG NHÌ (run-off)


Liz Peek is an American conservative commentator and business analyst on the finance industry and government.

Liz Peek là một bỉnh bút gia bảo thủ cùng là nhà phân tích gia  doanh nghiệp vê lỉnh vực tại chính cùng chính quyền

FOX NEWS MỘT ĐÀI TRUYỀN THÔNG CÁNH HỮU TỪNG ỦNG HỘ Ô TRUMP BAO LÂU NAY NHƯNG SỰ ỦNG HỘ NÀY ĐÃ CHẤM DỨT TỪ KHI DONALD TRUMP THẤT BẠI SAU CUỘC BẦU CỬ 2020 VÀ NHỮNG TAI TIẾNG DỒN DẬP ĐẾN TỪ TRUMP

SỰ thất bại của Herschel Walker một người được ô Trump kỳ vọng và ủng hộ là cú giáng cuối cùng từ những tai tiếng thất bại của CH đều do ô Trump ủng hộ mà ra.

*

ỨNG VIÊN CH HERSCHEL WALKER THỪA NHẬN THẤT CỬ VỚI ỨNG VIÊN DC LÀ RAPHAEL WARNOCK  VÀ KHÔNG MUỐN TRANH CHẤP THÊM NỮA

Trong một bài viết ​​có tiêu đề "Herschel Walker  vừa làm một CÁO PHÓ CHÍNH TRỊ cho Donald Trump",  tác giả  Liz Peek bà cho rằng thất bại của ứng viên Thượng viện  tiểu bang Georgia người mà Trump lựa chọn rất cẩn thận đã báo hiệu cho đảng CH rằng đã đến lúc nó sẽ tiếp tục qua nhiều thất bại liên tục khác.

Trump and Walker tại và thất bại tại Georgia 


Trump và Dr. OZ và thất bại tại Pennsylvania 

Bà Liz viết: “ Quả là sự sỉ nhục hiếm hoi mà con người đó phải chịu khi không giành được nhiệm kỳ thứ hai trị vì tại Phòng Bầu Dục tiếp tục gây cho đảng của ông ta  mất thế đa số tại thượng viện tới BA LẦN – đã đến lúc Donald Trump phải từ bỏ chính trị do đó là điều đúng đắn cần làm cho đảng của ông ta, cho đất nước và cho chính ông ta."

Tất nhiên, ô Trump chẳng bao giờ chịu rời bỏ chính trị, khi ông Trump đã tuyên bố ứng cử tổng thống cho năm 2024. Tuy vậy, bà Peek lập luận ô Trump quả là cái vốn thắng lợi cho phía Đảng Dân chủ, những đối thủ từng được các nhà tài trợ chi ra những khoản tiền to lớn để đánh bại các ứng viên do Trump ủng hộ trong cuộc  bầu cử giữa kỳ vừa qua- những người từng có động lực đầy quyết tâm để không bao giờ muốn Trump trở lại Phòng Bầu Dục.


Bà Peek tin tất cả những điều xảy ra cho thấy ô Trump đang là một quyền lực đang lụi tàn, một con người sẵn sàng bị một đối thủ trẻ hơn hạ bệ dễ dàng.


"Cuối cùng, ô Trump sẽ gặp  các đối thủ như Thống đốc Florida Ron DeSantis hoặc Thống đốc Virginia Glenn Youngkin, những đối thủ không chỉ nổi tiếng hơn ông Trump mà họ sẽ còn nhận được tài trợ  nhiều hơn",


Bà Peek kết luận. "Ông Trump đã tấn công, nói xấu mạt sát cả hai đảng viên Cộng hòa Ron DeSantis, Glenn Youngkin, khiến những ai muốn giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử tương lai sẽ xa lánh  Trump hơn nữa. Đã đến lúc cựu Tổng thống Trump nên ý thức ra rằng việc ở lại cuộc tranh cử năm 2024 chỉ làm xói mòn thêm di sản của ông ta. Donald Trump  phải tránh sang một bên và để đảng Cộng hòa giành chiến thắng vòng tiếp theo.


ĐHL LƯỢC DỊCH 


NGUỒN FOX NEWS


Herschel Walker just wrote Donald Trump's political obituary | Fox News

THƯƠNG VỀ QUẢNG TRỊ DẤU YÊU

 

BÀI TÁI ĐĂNG cho bạn đọc còn nhớ thương về ngày xưa Quảng Trị (ĐHL)


Tôi hay hỏi chính tôi tại sao tôi hay viết về Quảng trị? Một điều dứt khóat rằng tôi không mơ làm một nhà văn mà tôi viết do tôi thương tôi nhớ về kỷ niệm vĩnh viễn chẳng trở về. Bao lâu nay với những dòng viết vội nhưng tôi mang hòai bão vẽ lại hình ảnh một Q trị ngày xưa nay nhạt nhòa trong trí nhớ bao người.

Vài con đường thân thương quanh góc phố nhỏ hay mái trường một thưở học trò. Thành Cổ rêu phong phủ kín năm nao, cùng bao nhiêu thứ khác giờ chẳng còn chi. Chúng nay đã là "cổ vật vô giá" trong lòng người.

Ai hay tìm bóng cố nhân - những người năm cũ nay đã lần lượt "rũ áo phong sương"?

Ôi thời gian! vòng tuần hoàn vạn thuở nhưng là "vị đắng" cho kiếp thế nhân, ngắn ngủi, tầm thuờng trước tạo hóa vô cùng hay khổ đau vì biến thiên nhân thế?!

Người Quảng Trị ra đi, đi mãi.  Người Quảng Trị lưu hương từng đếm bước thời gian để ngày mai trở lại. Bao kẻ tha phương chợt nhận ra: họ chẳng còn chi khi đi tìm đường xưa lối cũ?

Có người may sao "trút gánh phong sương " nơi 'chôn nhau cắt rốn' . Nhưng cũng có kẻ vẫn mãi cất bước lưu phương mang theo nỗi lòng thổn thức. Người Quảng Trị tìm an ủi trong lời thơ tiếng nhạc, mong phai đi bao buồn thuơng lưu luyến trong lòng. 




hính dưới: con đường chính Trần Hưng Đạo ở trên sẽ qua Kho Gạo An Toàn và Ty Cảnh Sát cùng cái hói: đoạn này hướng lên Bệnh Viện và Trường Bồ Đề (sắp đến ngã ba phở Ông Ngẫu)





người Quảng Trị ra đi 



                                                        ***
           v/c tác giả  tham dự Đại Hội 60 Năm  NH Quang Tri 2012












Tiếng hát Tuấn ngọc vẫn vang lên bên tôi trong blog của Văn Thanh tùng với bài Hoài cảm .." còn đâu mùa cũ êm vui...sương buồn che kín hồn người..qua dần những tháng cùng ngày...".


    Ca Sĩ Lê Mậu Duân Bích La Thượng  Triệu Phong Quảng Trị


Hôm nay, sau mấy năm viết bài này tôi thật hạnh phúc được đón nhận một giọng ca truyền cảm chan chứa chất giọng quê hương của Lê mậu Duân. Những bản nhạc từ một tâm tình chân thật đầy tình cảm lồng trong một tâm hồn nghệ sĩ đã sống lại qua một giọng ca điêu luyện và hồn hậu nhưng đầy rung cảm của anh. Từ tâm tình của lính như Kẻ Ở Miền Xa, Thư về Em Gái, Thành Đô... nối tiếp về nỗi xúc động đối với tình quê hương, tình mẹ, tình người và người... như Lạy Mẹ Con Đi, Tâm Sự Người Hát Nhạc Quê Hương, Tình Ca Quê Hương...tất cả đều được giọng ca 'rất Quảng Trị', 'rất Quê Hương' do Lê Mậu Duân chuyên chở.

Càng mừng hơn khi tình cảm dành cho quê mình- Quảng Trị- sau này vẫn còn nhiều "tiếng hát tiếp nối" của thế hệ trẻ như Lê Thu Uyên, Bạch Trà và nhiều tiếng ca trẻ khác như trong "Em Có Về Quảng Trị với Anh Không"cùng nhiều bài hát khác. Người Quảng Trị hôm nay linh cảm rằng: dường như đó là "trái ngọt" sinh ra từ vùng đất "cày lên sỏi đá"- nhưng tâm hồn chân chất cùng tràn đầy hay tiếp nối một tình quê tràn đầy, tha thiết...

Em có về Quảng Trị với anh không?

Trong bão táp nghe gió Lào quạt lửa

Mảnh đất miền Trung cong như đón gánh mẹ

Suốt một đời dầu dãi với nắng mưa...  (nhạc Nguyễn chí Quyết) 


                      tình yêu quê hương QT và nhiều tiếng hát tiếp nối

Người viết đã bao lần  lắng đọng tâm hồn mình trong nhiều bài hát về quê hương Quảng Trị.  Đó là khi "cố nhân xa rồi có ai về lối xưa ". Và có ai về lối xưa? vẫn ngân vang tiếp nối tiếng hát của "người muôn năm cũ ", lúc tiếng hát cố ca nhạc sĩ Duy Khánh trong bản Làng Tôi "mơ trong bóng ngày về..quê tôi chìm trong trời mờ sương..là bao nguồn yêu thương " đang mong chờ bước chân viễn khách về thăm khung trời kỷ niệm dù chỉ một lần. Vẫn âm vang bên tôi tiếng ca gợi nhớ của Anh Thơ- bản Giọt Mưa Thu, "ngoài hiên giọt mưa thu thánh thót rơi...". 


                                          
Có thể giờ này trong cơn mưa dầm Quảng trị, vẫn những giọt mưa day dứt không thôi. Viễn khách đang trầm tư, một mình bên ly cà phê phố cũ như cố tìm dư hương ngày tháng xa xăm. Lại một mùa đông rét mướt giăng màn trên quê hương, trở lại. Ngày đó cũng là đây, cả thành phố  như ẩn mình trong cơn lạnh đầu mùa. Những năm còn xuân xanh trong dĩ vãng, có những anh học trò hay chính là mấy kẻ tình si từng e ấp tiếng hẹn, đợi chờ ai một thuở mới yêu ./.

ĐHL  edit 7/12/2022

"TRẠM XÁ" TRONG TÙ

  KỶ NIỆM  "TRẠM XÁ" CỦA TÙ CẢI TẠO tại ÁI TỬ QT thân nhớ và biết ơn  BS Quân Y Hoàng thế Định Đinh hoa Lư   Tác giả bài này có dị...