BÀI TÁI ĐĂNG
The Little Drummer Boy
(Katherine Kennicott Davis)
Come they told me
Pa rum pum pum pum
A new born King to see
Pa rum pum pum pum ...
Lão ngồi đó đã lâu, bên cái trạm đợi xe buýt số 64 tại góc đường Mc Kee và White thành phố San Jose. Mọi người chuẩn bị lên xe nhưng lão chẳng màng gì chuyện xe chạy hay không. Ngồi cạnh trạm xe từ lúc nào, lão không biết về đâu, đi đâu lúc này?San Jose ngày gần Giáng Sinh không mưa, nhưng mây nhiều, làm bầu trời trở nên u ám, ảm đạm. Trời khá lạnh khi đã vào đông. Dù sao ở đây cùng còn may mắn hơn các tiểu bang khác, những nơi đó tuyết giá phủ đầy, nhiệt độ xuống thấp hơn California nhiều nên tai nạn xe cộ thuờng xuyên.
Tôi đứng đợi chuyến xe buýt 64; nó là chặng chót chuyển tiếp thứ hai của tôi trên đường tới trường. Tôi chỉ nhìn thoáng lão già homeless. Một cảm giác ái ngại hay thuơng hại chợt đến.
Lão giờ thôi úp hai bàn tay vào mặt. Lúc này là cơ hội cho tôi thấy được khuôn mặt lão. Một khuôn mặt trông nhăn nhúm như vỏ xoài chín. Râu mọc lởm chởm, mái tóc bạc phơ, cong queo dưới cái vành mũ bạc màu. Hai gò má ông ta xương xẩu, méo mó. Đôi mắt, mí sụp, hơi hé với những tia nhìn xéo, tối sẩm. Mảng da còn lại trên mặt lão mốc thếch, do không tắm gội lâu ngày...
-Rocky! Rocky?!
Tiếng lão kêu con chó.
Chú chó con cột cạnh chiếc xe đẩy mua hàng siêu thị. Chiếc xe đang chất đầy "gia tài' cho lão. Con chó kêu vài tiếng khe khẻ như trả lời. Nó ve vẩy đuôi như muốn cho lão thấy nó nghe tiếng gọi của chủ.
Tội nghiệp cho con chó cũng mang thân phận 'homeless' như chủ khi do màu lông bẩn thỉu không chút gì "mượt mà " như chó "nhà giàu"?
Con "chó homeless" này có vẻ tinh khôn; có thể có chút gì "tinh ranh" mới đúng. Tôi nghĩ vậy cũng phải. Nếu chẳng thế thì làm sao cùng lão chủ 'sinh tồn' dọc theo 'con đường gió bụi, giang hồ'? Nó lay hoay -ngó ngược nhìn xuôi- như muốn chứng tỏ với Lão lòng trung thành, bảo vệ 'cái gia tài' của chủ trong chiếc xe đẩy kia.
Trong chiếc xe đẩy kia, không biết bao nhiêu thứ vặt vảnh, nào cái mền bông dơ dáy ố vàng, nào những mớ áo quần cũ bẩn thỉu, vài ba chiếc giày méo mó sờn gót, mấy cái bao đựng lon nhôm, chai nhựa. Những thứ nhôm nhựa lão lượm hàng ngày sẽ gom lại bán cho các nơi tái chế kiếm vài đồng mua thức ăn. Có thể mấy đồng bạc này lão sẽ mua thuốc hút cho qua cơn ghiền cùng cái giá rét mùa đông chăng? Dỉ nhiên tôi không tả hết những thứ này. Đối với một đời sống bình thường, chiếc xe này nó chỉ là một 'đống rác'trước mắt tôi không hơn không kém. Giờ đây 'đống rác' này là mạch sống, là một 'gia tài bất khả phân li' của Lão.
Tội nghiệp cho con chó cũng mang thân phận 'homeless' như chủ khi do màu lông bẩn thỉu không chút gì "mượt mà " như chó "nhà giàu"?
Con "chó homeless" này có vẻ tinh khôn; có thể có chút gì "tinh ranh" mới đúng. Tôi nghĩ vậy cũng phải. Nếu chẳng thế thì làm sao cùng lão chủ 'sinh tồn' dọc theo 'con đường gió bụi, giang hồ'? Nó lay hoay -ngó ngược nhìn xuôi- như muốn chứng tỏ với Lão lòng trung thành, bảo vệ 'cái gia tài' của chủ trong chiếc xe đẩy kia.
Trong chiếc xe đẩy kia, không biết bao nhiêu thứ vặt vảnh, nào cái mền bông dơ dáy ố vàng, nào những mớ áo quần cũ bẩn thỉu, vài ba chiếc giày méo mó sờn gót, mấy cái bao đựng lon nhôm, chai nhựa. Những thứ nhôm nhựa lão lượm hàng ngày sẽ gom lại bán cho các nơi tái chế kiếm vài đồng mua thức ăn. Có thể mấy đồng bạc này lão sẽ mua thuốc hút cho qua cơn ghiền cùng cái giá rét mùa đông chăng? Dỉ nhiên tôi không tả hết những thứ này. Đối với một đời sống bình thường, chiếc xe này nó chỉ là một 'đống rác'trước mắt tôi không hơn không kém. Giờ đây 'đống rác' này là mạch sống, là một 'gia tài bất khả phân li' của Lão.
GIANG SINH TAI THANH PHO SAN JOSE NAM 2017 (update)
Sợi dây cột chó không được dài cho nó đi xa hơn. Nó chỉ loay hoay, ngửi -ngửi, quanh chiếc xe đẩy như sắp sửa được ăn chút gì? thực ra chẳng có gì cho nó ăn cả!
Thỉnh thoảng lão úp hai tay vào mặt nói lảm nhảm những gì không ai nghe rõ. Thực ra chẳng ai để ý tiếng lão nói, chẳng ai màng nhìn lão. Mọi người lo lên xe cho kịp giờ. Nếu mưa, lão có thể ngồi vào chiếc ghế dài trong trạm để tránh. Chẳng ai xua đuổi nhưng lão sẽ tự lo thân phận mình, cố ý ngồi xa hơn để tránh sự khó chịu cho những người đợi xe.
chó 'tốt phước'
Thỉnh thoảng lão úp hai tay vào mặt nói lảm nhảm những gì không ai nghe rõ. Thực ra chẳng ai để ý tiếng lão nói, chẳng ai màng nhìn lão. Mọi người lo lên xe cho kịp giờ. Nếu mưa, lão có thể ngồi vào chiếc ghế dài trong trạm để tránh. Chẳng ai xua đuổi nhưng lão sẽ tự lo thân phận mình, cố ý ngồi xa hơn để tránh sự khó chịu cho những người đợi xe.
chó 'tốt phước'
Nhìn con chó, tôi thấy tội nghiệp, tuy ở Mỹ mà nó chẳng may mắn. Chẳng bì với mấy con chó 'tốt phước' , được chủ dẫn đi dạo ngày hai buổi. Trời lạnh, những con chó may mắn kia có cái "áo chó " khoác ngoài; trên cổ có người còn đeo thêm cái chuông vàng óng ánh. Sợi dây dẫn chó cũng màu mè thật đẹp! Rõ ràng đó là những con chó nhà giàu, mập mạp đang bước 'đủng đỉnh' theo chủ, bộ lông láng mượt. trông phát ham.
"Chó ốm xấu mặt chủ nhà ", câu này đúng cho ai đang có cơm ăn áo mặc, có nhà cửa, có xe cộ chạy đó đây. Tôi nhìn bộ lông xơ xác của chú "chó homeless" này, dù sao cũng hợp với bộ áo quần bẩn thỉu của chủ nó đang bận.
Lão già và con chó, hai 'chủ tớ' chắc vẫn lang thang trong thành phố San Jose qua mùa đông này? Ngày mai của Lão, tôi không biết được. Ngày tháng tới lão sẽ còn hòa mình với "vũ điệu trần gian" dưới 'thiên đường hạ giới' này; nơi mà hai thái cực sướng -khổ tột cùng mãi quyện vào nhau làm thành một khúc bi ai bất tận của con người.
Lúc trời quá lạnh, có những người homeless nằm chết bên lề đường- trên ghế công viên hay xó xỉnh nào đó ở ngoài các hành lang, góc chợ trong thành phố. Bao cái chết vô thừa nhận cạnh những ngôi nhà bên trong có lò sưỡi ấm áp và thức ăn dư thừa? Nhưng từ lâu chẳng ai thống kê. Thiên hạ chẳng còn ai hơi sức đâu động đến những sự thật đau lòng hay khó chịu cho những gì gọi là "lương tâm" này cả. Vấn nạn homeless đã thành bất trị và kinh niên tại các nước giàu có và sự thật này không ai chối cãi nhưng xã hội vẫn mãi bất lực, chưa tìm ra giải pháp khả thi nào?
Lão già và con chó, hai 'chủ tớ' chắc vẫn lang thang trong thành phố San Jose qua mùa đông này? Ngày mai của Lão, tôi không biết được. Ngày tháng tới lão sẽ còn hòa mình với "vũ điệu trần gian" dưới 'thiên đường hạ giới' này; nơi mà hai thái cực sướng -khổ tột cùng mãi quyện vào nhau làm thành một khúc bi ai bất tận của con người.
Lúc trời quá lạnh, có những người homeless nằm chết bên lề đường- trên ghế công viên hay xó xỉnh nào đó ở ngoài các hành lang, góc chợ trong thành phố. Bao cái chết vô thừa nhận cạnh những ngôi nhà bên trong có lò sưỡi ấm áp và thức ăn dư thừa? Nhưng từ lâu chẳng ai thống kê. Thiên hạ chẳng còn ai hơi sức đâu động đến những sự thật đau lòng hay khó chịu cho những gì gọi là "lương tâm" này cả. Vấn nạn homeless đã thành bất trị và kinh niên tại các nước giàu có và sự thật này không ai chối cãi nhưng xã hội vẫn mãi bất lực, chưa tìm ra giải pháp khả thi nào?
Dĩ nhiên tôi có bổn phận miêu tả cùng nói lên tâm trạng mình với đồng loại. Tôi làm được gì? Chẳng có khả năng nào cả, ngoại trừ thứ cảm giác buồn- trắc ẩn mà thôi.
Xã hội và chính quyền không hẳn làm ngơ với những cảnh đau lòng, bất nhẫn. Cộng đồng văn minh đã và đang góp tay giúp dịu đi thảm nạn trong đó có những người homeless ngày ngày lang thang trên các nẻo phố nơi quê huơng mới tôi đang ở. Có xã hội nào quá toàn mỹ đâu? nơi đây nền văn hóa mới trách nhiệm cá nhân là cao nhất còn tình gia đình nghĩa vụ bà con là thứ yếu. Bởi thế , một ai đó trong xã hội này khi đã lỡ 'sa chân" thì khó lòng ngoi lên đựơc . Có thể tôi nghĩ đúng, lão già homeless hôm nay tôi đang gặp bên cạnh xe buýt này chỉ một lần "đã lỡ sa chân" vì một vấn đề gì đó và "vết dơ" nó vẫn bị xã hội lưu mãi không cho lão một cơ hội hoàn lương?
Lão giờ thôi lảm -nhảm. Lại úp mặt, tìm giấcngủ trong lòng hai bàn tay. Có thể lão mơ về một tiệc hội linh đình nào đó. Cũng có thể lão đang mơ về hình ảnh ngày xưa, lão đang đoàn tụ với gia đình trong một đêm Giáng Sinh bên lò sưởi ấm cúng, cùng quà bánh linh đình... Hồn lão đang bay về một quá khứ xa hơn- ngày xưa lão mới ra đời, còn ngo ngoe nằm trong vòng tay ấp yêu của mẹ hiền:
-Ôi sung sướng và êm ấm biết bao!
Chú chó con vẫn ngó láo liên làm bổn phận canh chừng chiếc xe. Thỉnh thoảng nó ngó lão như đợi chia cho một chút bánh nào? Không thấy gì, con chó lấy chân cào cào vào vài mẩu rác cạnh nó, đôi mắt đen nhánh, ngó láo liên như ra vẻ 'chăm chỉ' với chủ nó.
Chú chó con vẫn ngó láo liên làm bổn phận canh chừng chiếc xe. Thỉnh thoảng nó ngó lão như đợi chia cho một chút bánh nào? Không thấy gì, con chó lấy chân cào cào vào vài mẩu rác cạnh nó, đôi mắt đen nhánh, ngó láo liên như ra vẻ 'chăm chỉ' với chủ nó.
Tôi lên xe buýt, cái trạm xa dần. Dáng ngồi lom khom của lão già homeless, chiếc xe đẩy và con chó xa dần cho đến khi khuất hẳn tầm mắt của tôi./.
ĐHL
20/12/2013
edit by ĐHL Giáng Sinh 2022
