breaking news
Nhưng hôm nay năm 2023 mọi việc đều thay đổi khi làn sóng di dân bất hợp pháp ào ạt tràn vào nước Mỹ tại biên giới phía nam giáp Mễ tây Cơ
==============================
NHỮNG NGƯỜI MỄ ĐỨNG GÓC ĐƯỜNG-hình do tác giả chụp lén qua cửa xe
KHI LÁI XE ra khỏi nhà tôi hay để ý đến những người Mễ đứng bán trái cây ở góc đường.
Chuyện người Mễ và trái cây thì chẳng có gì lạ tại California nói chung, hay trong thành phố San Jose này nói riêng. Đôi ba dòng tôi viết trước hết là miêu tả một người dáng lam lũ, đen đúa, đứng trầm ngâm, lẻ loi, bên các ngã ba, ngã tư, một góc giao lộ nào đó trong Thành Phố. Sau đó có thể người viết có thể nói lên vấn đề cho lớp người gốc Hispanic.
Trước tiên tôi nói đến sự chịu khó hay đúng hơn là kiên trì của những người được gọi là "Người Mễ". Mọi khi đi ngang, tôi thấy họ đứng yên, im lìm không ai hỏi han họ? Những chiếc xe chạy tới, dừng, quẹo rồi rồ ga đi luôn. Thật thương hại cho họ do hiếm khi tôi thấy người dừng xe mua vài thứ trái cây đó. Đôi khi cũng có một kẻ hảo tâm dừng xe. Họ mua xong không lấy tiền thối lui; đó là sự cảm thông của những ai tốt bụng.
Không ai ngừng, do ở đây họ chẳng cần gì ba thứ trái cây kia. Trong vườn người ta trồng cam làm cảnh chơi, rụng hốt đổ rác. Cuối tuần họ đi mua tất cả mọi thứ tại siêu thị. Trái cây ít ai ưa loại chưa qua "kiểm dịch" như những thứ tại góc đường này.
Chuyện đáng lo cho họ là vấn đề ngôn ngữ. Như bạn thấy đó, khi đi bộ ngang tôi nghe họ nói rặc "tiếng Mễ" ... "amigo, amiga"! (tiếng Espagnol là bạn), Họ không biết tiếng Anh. Nhìn nước da thôi, tôi đã đoán được phần nào có thể họ mới qua 'bên đó' qua đây mà thôi.
các ngã tư thuờng là nơi họ đúng bán trái cây
hàng ngày những người gốc Latino này không giấy tờ, thất nghiệp đứng bên đường chờ người thuê mình làm việc
Tôi đoán chắc rằng họ là những người "nhập cư lậu" (undocument immigrants), không giấy tờ. May thay ở đây không có luật xét giấy tờ giữa đường nếu không phạm luật. Đó là lý do tôi thấy "những chợ người", sang sáng quanh các khu 'shopping' từng tốp đàn ông Mễ to con, đứng chờ ai lái xe ngang 'kêu công' thì chở họ đi làm.
Người viết cũng mong giải thích thêm ở bài viết này tiếng "người Mễ" thường được chỉ chung những sắc dân đến từ Nam Mỹ hướng Mễ tây Cơ tới. Nhưng sự thật họ tuy nói tiếng Tây Ban Nha nhưng có thể là người Peru, Honduras, Guatamala, hay các nước khác ở Nam Mỹ như Brazil, Chile chứ không phải chỉ một giống dân người Mễ tây Cơ không thôi. Người Hoa Kỳ gọi những nước Nam Mỹ nói tiếng Tây Ban Nha đều là gốc Hispanic.
KHI LÁI XE ra khỏi nhà tôi hay để ý đến những người Mễ đứng bán trái cây ở góc đường.
Chuyện người Mễ và trái cây thì chẳng có gì lạ tại California nói chung, hay trong thành phố San Jose này nói riêng. Đôi ba dòng tôi viết trước hết là miêu tả một người dáng lam lũ, đen đúa, đứng trầm ngâm, lẻ loi, bên các ngã ba, ngã tư, một góc giao lộ nào đó trong Thành Phố. Sau đó có thể người viết có thể nói lên vấn đề cho lớp người gốc Hispanic.
Trước tiên tôi nói đến sự chịu khó hay đúng hơn là kiên trì của những người được gọi là "Người Mễ". Mọi khi đi ngang, tôi thấy họ đứng yên, im lìm không ai hỏi han họ? Những chiếc xe chạy tới, dừng, quẹo rồi rồ ga đi luôn. Thật thương hại cho họ do hiếm khi tôi thấy người dừng xe mua vài thứ trái cây đó. Đôi khi cũng có một kẻ hảo tâm dừng xe. Họ mua xong không lấy tiền thối lui; đó là sự cảm thông của những ai tốt bụng.
Không ai ngừng, do ở đây họ chẳng cần gì ba thứ trái cây kia. Trong vườn người ta trồng cam làm cảnh chơi, rụng hốt đổ rác. Cuối tuần họ đi mua tất cả mọi thứ tại siêu thị. Trái cây ít ai ưa loại chưa qua "kiểm dịch" như những thứ tại góc đường này.
Chuyện đáng lo cho họ là vấn đề ngôn ngữ. Như bạn thấy đó, khi đi bộ ngang tôi nghe họ nói rặc "tiếng Mễ" ... "amigo, amiga"! (tiếng Espagnol là bạn), Họ không biết tiếng Anh. Nhìn nước da thôi, tôi đã đoán được phần nào có thể họ mới qua 'bên đó' qua đây mà thôi.
các ngã tư thuờng là nơi họ đúng bán trái cây
Tôi đoán chắc rằng họ là những người "nhập cư lậu" (undocument immigrants), không giấy tờ. May thay ở đây không có luật xét giấy tờ giữa đường nếu không phạm luật. Đó là lý do tôi thấy "những chợ người", sang sáng quanh các khu 'shopping' từng tốp đàn ông Mễ to con, đứng chờ ai lái xe ngang 'kêu công' thì chở họ đi làm.
Người viết cũng mong giải thích thêm ở bài viết này tiếng "người Mễ" thường được chỉ chung những sắc dân đến từ Nam Mỹ hướng Mễ tây Cơ tới. Nhưng sự thật họ tuy nói tiếng Tây Ban Nha nhưng có thể là người Peru, Honduras, Guatamala, hay các nước khác ở Nam Mỹ như Brazil, Chile chứ không phải chỉ một giống dân người Mễ tây Cơ không thôi. Người Hoa Kỳ gọi những nước Nam Mỹ nói tiếng Tây Ban Nha đều là gốc Hispanic.
Những người Mễ đứng bán góc đường này chắc là các chủ nông trại đến mùa phân phối họ đi khắp các góc đường trong cái thành phố mang cái tên Mễ là San Jose này để bán cho hết nông phẩm dư thừa của chủ. Họ sẽ không được trả công, sự thật có bán được đồng nào đâu mà được trả công? Đến chiều có sẽ có chiếc xe truck lớn đi thu gom hàng và họ lại.
***
Họ đi đâu về đâu, có thể về các vùng nông trại nơi họ được gặt hái nông phẩm theo mùa với đồng lương rẻ mạt. Những người Mễ này từng 'bán mạng' vượt qua biên giới Mễ-Hoa Kỳ nắng cháy kinh hồn và nhữg rủi ro do cái chết chiếm phần lớn đến với họ. Đó là chưa kể chuyện họ phải trả cho các tên buôn lậu người qua biên giới gọi là Coyote, vài ngàn đô la mới qua được xứ này. Hôm nay họ đứng đây- kiên trì, chịu đựng, như những pho tượng vô hồn. Cũng có lúc tôi thấy một người cầm điện thoại nói chuyện vu vơ với ai đó?
Những người bán trái cây ở các góc đường này; những tốp đàn ông Mễ đứng cạnh các chợ đợi ai đó kêu công; họ chịu khổ vậy làm gì? Tôi cho rằng: có thể cho đời sau của họ, con cái họ sẽ có quốc tịch Mỹ. Có người nuôi mộng mai đây sẽ bảo lãnh hay gửi tiền về quê huơng xứ họ, một nơi đói nghèo và tràn đầy tội phạm Mafia, chết chóc rùng rợn.
"Hi sinh đời bố, cũng cố đời con", câu nói mỉa mai tiêu cực của tình trạng tham nhũng sau 1975 tại Việt Nam nay có thể áp dụng cho những người Mễ nhập cư bất hợp pháp, không có giấy tờ tại Hoa Kỳ. Nước Mỹ dù có khổ đến đâu cũng còn sung sướng hơn quê huơng họ. Xứ Mễ gần nhau trong gang tấc mà cảnh sống khác đây một khoảng quá xa.
Coyotes (1), bọn trùm buôn người tại biên giới Mễ -Hoa kỳ hàng ngày nay còn đưa qua biên giới hàng loạt trẻ con. Con số trẻ em này thuờng lang thang bụi đời tại các nước Trung và Nam Mỹ Châu hay là con cái những gia đình đưa con vượt biên để nuôi mộng cho ngày mai. Họ mưu cầu rằng hàng chục năm sau số trẻ em này sẽ bảo lãnh gia đình họ? Cứ thế, biên giới dài lê thê giữa Mỹ-Mexico chứng kiến hàng chục triệu người vượt biên trong nhiều năm nay dù họ đương đầu với bao nhiêu hiểm nguy chết chóc.
Theo nghiên cứu Hoa Kỳ -(Pew Research Center), chỉ tính riêng người Mễ nhập cư vào Hoa Kỳ, người ta ước lượng vào năm 2017 đã lên tới 11.6 triệu người. Trong đó có tới 43% thuộc diện bất hợp pháp. Người Mễ nhập cư đông nhất tại Mỹ, chiếm tới 25%. Điều này không ngạc nhiên do nước Mễ sát cạnh Hoa kỳ.
Với cái nhìn trong tình người , tôi thấy rõ ràng trước mắt tôi là những hình ảnh thuơng hại. Nhưng với xét đoán lịch sử thì cách đây hai thế kỷ xứ này là của họ. Chiến tranh Hoa Kỳ và Mễ chấm dứt vào ngày 2/2/ 1848 với hiệp Ước Guadalupe Hidalgo họ đã bán California , nhường TEXAS cùng một số đất phía bắc cho Hoa kỳ.
Từ đó khi sự cường thịnh của Hoa kỳ càng lúc càng nhiều lại kéo theo sự vượt biên của người Mễ "về lại cố huơng" để cùng "huởng" chút gì từ sự giàu có đó chăng?
Người Mễ rất "mắn con" khoảng 13, 14 tuổi là sinh đẻ rồi. Cứ thế, tuổi 30 có thể có 'cháu ngoại '!? Gần 20 năm sống ở đây, đi về lại downtown San Jose, những khu vực người Mễ đông gấp đôi ngày xưa, so khi gia đình tôi mới qua vào năm 1995.
Dân số người gốc Hispanic (nói chung là Mễ đa số) chỉ riêng tại California thôi, đã lên đến con số gần 15 triệu người. Khoảng tuổi vị thành niên họ đã sinh con! thế là tạo gánh nặng an sinh xã hội (welfare) cho Chính Phủ. Sự sinh con sớm tức nhiên đa số phải gián đoạn học hành? Rồi con cái họ lớn lên cũng theo cái "vòng lẩn quẩn" đó: đẻ sớm, xin welfare tiếp...và tiếp nối như vậy cả gia đình mấy thế hệ từ ông bà, cha mẹ... lẩn quẩn trong vòng nghèo mãi?
Trong ngành Khoa Học Xã Hội (Social Science) gọi là "poverty cycle", nôm na như người viết vừa giải thích trên.
Trái lại, dân nhập cư gốc Á Châu, họ cũng nhập cư nhưng đa số người gốc Á thoạt đầu cần trợ cấp xã hội nhưng dần hồi họ đều lần lượt ra khỏi vòng nhờ vả vào chính phủ. Đây có thể nhờ vào truyền thống vươn lên, khao khát thành công. Cũng nhờ năng lực hay truyền thống cầu tiến, độc lập để thăng tiến. Chúng ta cũng không quên truyền thống hiếu học khoa bảng cùng đầu óc kinh doanh muốn làm giàu và làm chủ của sắc dân gốc Á.
Trái lại, dân nhập cư gốc Á Châu, họ cũng nhập cư nhưng đa số người gốc Á thoạt đầu cần trợ cấp xã hội nhưng dần hồi họ đều lần lượt ra khỏi vòng nhờ vả vào chính phủ. Đây có thể nhờ vào truyền thống vươn lên, khao khát thành công. Cũng nhờ năng lực hay truyền thống cầu tiến, độc lập để thăng tiến. Chúng ta cũng không quên truyền thống hiếu học khoa bảng cùng đầu óc kinh doanh muốn làm giàu và làm chủ của sắc dân gốc Á.
Đi một vòng khắp thành phố này, hay ngay cả vùng Little SaiGon cũng như các thành phố miền đông Hoa Kỳ Boston, Atlanta, miền trung tây như Dalas, Houston... ở đâu có đông người gốc Á là đông bảng hiệu thương mại, khu mua bán sầm uất cùng nhiều văn phòng bác sĩ, nha sĩ, luật sư gốc Á.
 |
| bảng so sánh học hành giữa hai sắc dân gốc Á Châu và gốc Hispanic của TP San Jose (có mủi tên) màu xanh chỉ số tôt1 nghiệp Cử Nhân màu đỏ chỉ số tốt nghiệp trung học chúng ta thấy người Mỹ gốc Á Châu VƯỢT TRỘI NHẤT |
Bản tính vươn lên của người Mỹ gốc Á đa phần khác với sắc dân gốc Hispanic. Người gốc Latin họ mạnh bạo, làm việc sao cho no bụng và cuối tuần hưởng lạc, nhạc kèn vui chơi múa hát là phổ biến. Họ nhờ vào sức khỏe, làm việc tay chân dễ có tiền ngay để xài. Từ đó có thể tâm lí cạnh tranh, chịu đựng để thành công ít hơn người gốc Á chăng?
Dù sao đây chỉ là ý nghĩ cá nhân, tôi chẳng dám võ đoán.
***
Dân số người gốc Hispanic (trong đó đa số người Mễ) đã lên đến 52 triệu người chiếm 16.7%(2011) của nước Mỹ. Theo đà này, vào năm 2050 họ sẽ đạt đến 132.8 triệu người chiếm tới hơn 30% dân số nước Mỹ? Eo ôi! chỉ nội riêng tiểu bang CALI chỉ vài chục năm nữa người gốc Hispanic sẽ phủ tràn đầy xứ này?!
Nhưng nghĩ cho cùng, một thời đây là đất nước của họ? Có thể người viết có chút gì hài huớc trong đầu khi cho rằng; họ đâu cần súng đạn làm gì, chỉ sinh sôi nảy nở cái kiểu "như thỏ " thế này thì chẳng lo gì con cháu họ sẽ 'về lại cố huơng' một cách êm thấm mà thôi?
Đó là sự suy nghĩ có phần nào "giả tưởng"; sự thật mà người viết muốn nói thêm là người Mễ họ có tinh thần dân tộc cao lắm. Hàng năm vào ngày lễ Độc Lập Mễ tây Cơ tức Cinco de Mayo( mồng 5, tháng 5) người Mễ trong cái thành phố mang tên San Jose lái xe, mang cờ Mễ chạy đầy đường. Thành phố San Jose hàng năm tốn thêm cả 100,000 đô la giữ an ninh cho cái lễ này.
Người Mễ làm lụng cực nhọc, như đã viết trên đa số làm việc tay chân như cắt cỏ làm vườn, phu chợ, bán chợ trời ...họ chịu khó cùng sức vóc rất khỏe. Những chủ tiệm người Việt thuờng thuê người Mễ làm việc. Dĩ nhiên ai cũng hiểu, do những công việc nặng nhọc- họ quan niệm "thuê một người Mễ bằng ba bốn người VN"! Người VN tuy yếu ốm nhưng nhờ vào cái đầu, một thời gian ngắn vài thập niên định cư tại Mỹ, người VN ta đa phần làm chủ.
Lạ một điều, xứ này xưa nay giờ "của Mễ", nước Mễ giáp biên, quan hệ Mỹ- Mễ bao nhiêu trăm năm, nhưng người Mễ đa phần chỉ chịu "làm thuê"? Đây là ý nói phổ quát không nhất quán thế. Tuy nhiên nhận xét thế quả là kỳ thị chủng tộc? nhất là người viết đã học ngành Xã Hội Học mà viết vậy là không hay? nhưng sự thật là sự thật biết làm sao?
Như vậy cái truyền thống dân tộc có thể là tác nhân quan trọng vô cùng. Đi một vòng quanh thành phố , không kể doanh nhân, chủ hãng , các văn phòng bác sĩ , nha sĩ tôi thấy hơn 80% là người Mỹ và nguòi VN ; đây cũng là một sự thật theo con mắt người viết.
văn hóa vẽ tường Mexican Muralism đôc đáo của người Mễ tây Cơ
Những cộng đồng gốc Mễ, có đời sống bề bộn , rác rưới đổ vãi. Lái xe chạy ẩu , cuối tuần ồn ào...đó là những gì làm người Mỹ trắng kéo nhau lên đồi cao bao lâu nay.
Vô lý người Mỹ trắng hay dân 'sang' cứ leo lên núi hết ? Nếu vậy thì chỉ nội nửa thế kỷ nữa thôi, dù biên giới Mỹ- Mễ có khóa lại hoàn toàn, theo đà người Mễ sinh con đẻ cái tràn đầy đồng bằng cái nước Hiệp Chúng này. Và giống dân Mỹ trắng chính gốc lai theo câu thơ cụ Tú Xương xưa:
Phố phường chật hẹp người đông đúc
Bồng bế nhau lên nó ở non...
Thế tôi tự bảo mình chớ coi thuờng mà "thuơng hại" người ta đang đứng góc đường hôm nay đây: "Ngó dzậy mà không phải dzậy" ; biết đâu cái kết quả cuối cùng cho 'CHIẾN LƯỢC MỄ HÓA' Hoa kỳ hay California nói riêng có thể từ những góc đường này hay chăng?
VƯỢT BIÊN QUA BIÊN GIỚI MỸ PHÍA NAM, CHUYỆN DÀI KHÔNG BAO GIỜ NGƯNG
Vào nhiệm kỳ cựu TT Donald Trump chiến lược "bức tường biên giới" cùng chính sách khắc nghiệt về nhập cư vào Mỹ đã chận bớt đà gia tăng di dân lậu vào Mỹ từ biên giới phía nam. Cho đến nhiệm kỳ TT Joe Biden thì vấn đề đâu vào đó. Vào nhiệm kỳ TT Joe Biden đã có gần 2 triệu
người di dân lậu bị cơ quan di trú liên bang chận bắt nội trong năm 2021. Điều
này đã khiến TT Biden bị chỉ trích nặng nề. Các tiểu bang CH như Texas và
Florida đã có những chuyến xe bus chở di dân lậu ‘đi đổ’ tới các tiểu bang DC
như Washington hay Massachussette. TT De Santis thì thề sẽ "quăng" các di dân lậu vào tiểu bang nhà của TT Biden là Delaware...
Sự tháu cáy này giữa CH và DC đang vi phạm vào Nhân Quyền cho các di dân bị bắt. Do họ đang bị biến thành 'các viên đạn chính trị' giữa CH và DC tại chính trường Hoa Kỳ.
Di Dân và Nhập CƯ là vấn đề "trường thiên tiểu thuyết' của Hoa Kỳ. Do sự thật lịch sử quốc gia Mỹ muốn hay không cũng là một ĐẤT NƯỚC NHẬP CƯ
NHƯNG con số nhập cư lậu càng lúc càng đông nhất là tại Biên Giới phía nam Hoa Kỳ sẽ trở thành cuộc khủng hoảng nhân đạo.
Thật ra con số đích thực
còn đông hơn con số này vì không biết bao nhiêu người trốn được cảnh sát liên
bang. Trong 9 tháng đầu nhiệm kỳ của TT Biden con số nhập cư bất hợp pháp bị cầm
giữ tạo thành một cột mốc lớn thứ ba suốt 97 năm kể lại.
Chúng ta có thể tính 3
cột mốc cao điểm bất hợp pháp nhập cư qua biên giới Hoa Kỳ:
-
NĂM 1986….1,692,544 NGƯỜI
-
NĂM 2000….1,676,438 NGƯỜI
-
NĂM 2021…..1,956,519 NGƯỜI
TT Joe Biden thật sự mà nói đã có một chính sách "lấp lững" về nhập cư. Chính sự mập mờ này đã gián tiếp tạo thành một LÀN SÓNG DI DÂN VĨ ĐẠI TỪ NAM MỸ TIẾN VÀO HOA KỲ KHÔNG CÒN TRONG TẦM KIỂM SOÁT ĐƯỢC.
Nước Mỹ cần lao động nhập cư nhưng chính sách nhập cư phải nằm trong vòng chính sách và kiểm soát chừng mực mới là CHÍNH SÁCH TỐT.
ĐINH HOA LƯ
EDITION 8/10/2022
người nhập cư lậu tại Texas bị tiểu bang này đem đổ tại tiếu bang DC như Massachussette (Hình trên các dân Venezuela đag chờ ngoài một nhà thờ St. Andrew để nhận thực phẩm cứu trợ ngày 14/9/2022
Illegal immigrants from Venezuela stand outside St. Andrew’s Church in Edgartown, Martha’s Vineyard, Mass., on Sept.14, 2022. (Ray Ewing/Vineyard Gazette/Handout via Reuters)
ĐHL EDITION
[1]: COYOTES :Hàng ngàn trẻ em Trung Mỹ hay Mễ đến biên giới Hoa kỳ không thể tự ý đi một mình chúng . Có những bàn tay tiếp chuyển chúng tới biên giới còn gọi là "coyotes' hay giới buôn người đưa tới.
nhưng buôn người (human traffickers) lại khác human smugglers vì ở đây các em này (hay người lớn) tự ý cần nhóm coyotes này . Trong lúc human trafickers lại lừa bịp , bắt ép mua chuộc con người bán đi trái ý với nạn nhân.
nguồn tham khảo:
What We Know About Illegal Immigration From Mexico
