Monday, August 22, 2022

THẾ GIỚI CON NGƯỜI ĐÂU PHẢI CHỈ CÓ NAM VÀ NỮ


 Tin giờ chót  phái tính NAM , Nữ và ....X

sex: Male

sex: Female

sex: X



 NGOÀI phái tính NAM VÀ NỮ NAY HỘ CHIẾU HOA KỲ SẼ CÓ THÊM phái X

SEX ...X 

BỘ NGOẠI GIAO HOA KỲ KỂ TỪ NGÀY 11/4/2022 SẼ PHÁT HÀNH PASSPORT HỘ CHIẾU CÓ THÊM GIỚI  'X' ĐỂ THỂ HIỆN TỐT HƠN  CHO CÔNG DÂN MỸ NÀO KHÔNG PHÂN BIỆT ĐƯỢC GIỚI TÍNH, GIAO GIỚI,  HAY KHÔNG  THUỘC GIỚI NAM HAY NỮ

The Department of State will soon begin issuing U.S. passports with an “X” gender marker to better represent nonbinary, intersex and gender non-conforming Americans, the agency announced Thursday.

U.S. Passports To Allow 'X' Gender Marker From April 11 | HuffPost Latest News


***


THÌ RA THẾ GIỚI CON NGƯỜI ĐÂU PHẢI CHỈ NAM VÀ NỮ


Chào bạn đọc

Có thể chúng ta thường nghe những từ "ái nam ái nữ" hay " bán nam bán nữ" cũng có thể là "lại đực lại cái" bao lâu nay để nói về tình trạng nam không ra nam nữ không ra nữ. Dần hồi thời nay chúng ta thường nghe hay đọc quen những từ đồng tính lesbian gay  v v
Ngày xưa chúng ta ít nghe hay có nghe cũng là chuyện 'động trời'? đau khổ thay cho những bậc cha mẹ có con cái lâm vào bệnh này vào thời trước. 

Nhưng thời này dân trí đã cao nhờ vào sự giao thiệp rộng rãi với thế giới. Nhờ đó chúng ta thấy xã hội VN chúng ta ít bị sốc khi bàn về chuyện này. 

Nói như vậy tức đồng nghĩa các cặp đồng tính đi tràn lan ngoài đường nay đã quen mắt.

Nước ngoài chuyện này càng lúc càng bình thường. Ngày 20 tháng Mười Một hàng năm là ngày ĐỒNG TÍNH tại Hoa Kỳ. Luật pháp các tiểu bang tại Mỹ dần hồi hợp pháp hoá các cặp đồng tính trong nhiều vấn đề liên quan luật pháp. Các nước Tây phương còn đi trước một bước sớm hơn Hoa Kỳ trong vấn đề này. Có một điều hiện nay chúng ta có thể đi đến một cách nhìn nhân văn rất khác:

THẾ GIỚI LOÀI NGƯỜI  ĐÂU  PHẢI CHỈ NAM VÀ NỮ THÔI

Mời bạn đọc tìm hiểu thêm trong bài viết đã khai triển dưới đây

*


I - ĐỒNG TÍNH KHÔNG PHÂN BIỆT MỘT AI

  Tim Cook là CEO của Apple một hãng Iphone lớn nhất thế giới trong  tiết lộ riêng tư của Tim Cook tự cho công luận biết ông là một "GAY' là một điều văn hóa đông phuơng không thể ngờ được ?
Vậy quan niệm  giới tính phái tính, giống là hai quan niệm hay quan điểm khác nhau tuỳ theo văn hoá. 

Sự chấp nhận phái tính, giới tính tùy thuộc vào mức độ quan niệm đạo đức hay giới tính tự nhiên tuỳ thuộc vào dân trí và trào lưu văn hoá Đông hay Tây phuơng.

Chúng ta nên đi đến sự thỏa thuận chung cho vấn đề giới tính để đối xử công bằng cho con người khi cùng sống chung dưới bầu trời tự do và hay nói khác đi là dưới "cái vòm nhà chung" là Địa Cầu chăng ?

Câu hỏi này còn tuỳ thuộc vào xã hội và nền văn hoá. Cũng có khi chúng ta nói rằng còn tùy vào mức độ dân trí.

Apple CEO Tim Cook acknowledged publicly for the first time that he is gay.

 

"Let me be clear: I'm proud to be gay, and I consider being gay among the greatest gifts God has given me," he wrote in a column in Bloomberg Business Week.

...hãy cho tôi nói rõ điều này: tôi tự hào tôi là người đồng tính. Tôi cho rằng đó là một trong những phần thuởng lớn nhất mà Chúa đã trao cho tôi.
Trong suốt quá trình nghề nghiệp, tôi cố gắng hết sức để giữ cho được mức độ  căn bản riêng tư. Một chút gì khiêm tốn, tôi đã tránh chú ý quá về cái tôi của mình...



Phong trào tranh đấu của người đồng tính, lưỡng tính và chuyển giới tại Hoa Kỳ
 
      Một hài nhi vừa khóc oa oa chào đời người ta thuờng nhìn vào nhũng bộ phận sinh dục để gán cho một giới tính ngay lúc đó là NAM hay NỮ. Và từ đó bệnh viện tại hay các nơi hộ sản cấp giấy chứng sinh theo hai giới tính NAM , NỮ MALE vs FEMALE,  không ai cho cái giống thứ 3 hay thứ 4 nào đó. Giấy khai sinh tại các nước Tây phương giới tính SEX chỉ cho hai giới là NAM (male) hay NỮ(female).  Xã hội càng ngày càng lộ rõ sự thiếu thốn trong phân giống này khi càng lúc càng nhiều rắc rối về vấn đề xã hội về vấn đề yêu đương đồng tính (homosexual) và giữa những người lesbian (đồng tính nữ) hay những người gay(đồng tính nam) càng lúc càng xảy ra nhiều. 

 tờ khai sinh của cựu TT  Barack Obama 

 
ông Barack Obama lúc tranh cử tổng thống bị ông Donald Trump đồn thổi ông Obama không sinh ra tại Hoa Kỳ, do vậy mới tung khai sinh của ông ra để chứng minh ông sinh ra tại Hawaii



    Tại vùng Vịnh Bay Area tiểu bang California, theo thống kê Hoa kỳ năm 2011 đã có tổng cộng tới 34 ngàn cặp đồng tính nữ (lesbians) và nam (gay). Họ sống với nhau chính thức hay không chính thức có nghĩa là họ được giấy "kết hôn" hay "chưa kết hôn". 


   Người ta gọi những cặp này là hôn nhân đồng tính(same sex marriage) và từ đây chúng ta đi ngược lại vấn đề cho một hài nhi khi cất tiếng khóc chào đời gán cho chúng hai giới NAM male và NỮ female đã đầy đủ chưa ?



   Chắc hẳn là không!




II-  PHÂN BIỆT PHÁI TÍNH VÀ GIỐNG RA SAO?

     A- PHÁI TÍNH (sex) trên giấy tờ hành chánh ví dụ thẻ căn cước-ID-, đơn xin việc nhất là tại Tây Phương một cá nhân điền đơn thường khai rõ là đàn ông (male) hay đàn bà (female) cũng như nước ta có đề Nam hay Nữ đây là tính cách hành chính hiện hành công nhận phái tính con người chỉ có HAI phái tính nam và nữ.

  Theo các nhà xã hội học và nhân chủng học danh từ PHÁI TÍNH (sex) chỉ là sự phân biệt theo cơ thể hay sinh học, những hình trạng bên ngoài như dương vật, dịch hoàn,  âm vật hay bên trong như cơ quan sinh dục , tử cung, tinh nang buồng trứng , ống dẫn trứng... mà phân biệt. Có khi người ta phân biệt theo chiều cao hay tính năng bắp thịt mà phân biệt giữa Nữ và Nam. Đó là phái tính (sex) thông thuờng xã hội chấp nhận phái tính con người sinh ra chỉ nằm trong hai phái. Sự phân biệt này đã đủ chưa khi cái hậu quả hiện nay chúng ta thấy quá nhiều trường hợp: hai người tuy cơ quan sinh dục giống nhau-trong trường hợp hai người gay lấy nhau hay hai người lesbian đám cưới nhau?

    Sự thiếu hụt này làm các nhà xã hội học đưa ra một từ khác là GIỐNG (gender) để phân biệt. Khác với sex phái tính dựa theo hình trạng sinh lý , thấy được -sờ được mà hài nhi "bị gán" cho Nam hay Nữ khi mới chào đời. Giống /gender/ là sự phân biệt giữa NAM và NỮ thực sự , xét đoán theo góc nhìn xã hội(social) cùng văn hóa (culturral) để phân biệt. Bé gái mới sinh ra là gái thật đó có nghĩa là có cơ quan sinh dục nữ đàng hoàng, thậm chí lên 12- 13 tuổi vẫn có kinh nguyệt như bao người nữ khác mà vẫn là bị gán vào dạng "ái nam ái nữ"-lesbian? tại sao vậy? bé này thích hớt tóc kiểu con trai , ưa chơi thể thao với bạn trai thích hội họp với bạn trai , thậm chí thích luôn ăn bận theo kiểu con trai ! một tâm hồn con trai đang trổi dậy trong "thân xác nữ" đó. 


    B- GIỚI TÍNH  (gender) 

  Ngược lại cậu bé lúc sinh ra vẫn có cơ quan sinh dục nam hẳn hòi, mười tuổi trở lên lại đổi giọng, hay chơi "đồ đoàn" với bạn gái, thích đi múa với nữ , thích bắt chước bôi son...đi đứng ỏng a ỏng ẹo, thậm chí giọng nói khang khác, có dáng điệu đi như con gái , ăn bận theo kiểu con gái...hình như dân mình gọi là "bà bóng " đó mà. Trường hợp này tính sao? giấy khai sinh là Nguyễn văn A , Trần văn B là phái tính NAM đàng hoàng mà

Chính vấn đề này là đó là tổng hợp tính chất xã hội, văn hóa khi đứa bé đó lớn lên chung đụng, giao tiếp với mọi người để các nhà xã hội học dùng từ GIỚI TÍNH   -gender- qua lăng kính này, để phân biệt tính ĐỰC hay CÁI cho người đó

    Nói như thế, ngang đây người ta lại dùng GIỐNG ĐỰC (masculine) và GIỐNG CÁI (feminine) để phân biệt hai loại người trong phạm vi GIỐNG (gender). khác với nam và nữ trong phái tính (sex) thông thuờng mà chúng ta thấy trong giấy khai sinh hay các hình thức hành chính khác.


    Rõ ràng rằng  phái tính (sex) của một người lệ thuộc vào chức năng sinh học (biological) không ăn nhập gì với giới  gender: đực (masculine) hay cái (feminine) của người đó.  Giới tính được xác định sau này khi cá thể đó lớn lên giao thoa với xã hội cùng văn hóa (gender). Theo các nhà tâm lý học, hoạt động xã hội có chức năng giúp phái tính  thể hiện hay có hành vi rõ ràng qua hoạt động xã hội phân công hay truyền đạt tập cho một phái tính trở thành giới tính đó ví dụ chơi đá banh cho con trai , tập bắn súng ,,con gái tập nấu ăn thêu may ,nhảy dây v v. 


 III-  GIỚI TÍNH   (GENDER) LUÔN ĐI SAU PHÁI TÍNH (SEX)

 
   Các nhà nghiên cứu  cho rằng gender bộc lộ qua hành vi, thái độ của con người qua quá trình giao tiếp hay xã hội hóa qua chức năng giới tính (gender roles). Rõ ràng, hành động anh hùng khi chọn công việc nguy nan khó nhọc như xung phong vào lính cứu hỏa, lính trận, hay cứu người đó là thái độ (behavior) có chất nam tính (masculinity) trong hành động. Ngược lại sự thẹn thùng, yếu đuối , thích dịu ngọt , chưng diện...phần nhiều nằm trong thái độ cùng hành vi nữ tính(femininity). Sự cộng huởng giữa hành vi thái độ với cùng văn hóa sống là định nghĩa tính nam và nữ nói khác đi là giống đực và cái, nó cần thời gian, như thế luôn đi sau giới tính lúc mới sinh ra.

     Làm cha mẹ sinh con ra và chỉ biết khái quát nó là trai hay gái (sex) trong phút ban đầu. Không có cha mẹ nào biết trước được con mình sẽ là Đực hay Cái (masculine - feminine) đúng nghĩa theo quan niệm về GIỐNG khi con mình lớn lên. Xã hội Tây phương đi trước một bước về xã hội học (sociology) tâm lý học (psychology) và nhân chủng học( anthropology), do vậy họ không có nhiều phản ứng trong
 các phong trào bình đẳng giới tính hay phong trào đấu tranh của các đoàn thể gays và lesbian [còn gọi là queer movements ]. Riêng các nước Á châu , thí dụ VN còn xúc động mạnh về phong trào người đồng tính, đưa đến bao buồn rầu ưu tư cho các bậc phụ huynh cùng gia đình. Dân trí càng cao sự xúc động này sẽ ít dần, xã hội có thể tạo quyền bình đẳng giới tính cho các tập thể lesbians và gays.

IV- ĐỒNG TÍNH  GAY- LESBIAN HAY CẢ VÔ TÍNH: KHÔNG PHẢI LÀ MỘT BỆNH TÂM LÝ

   Cho đến năm 2013 đã có tổng cộng 13 quốc gia trên thế giới, ngoại trừ Hoa kỳ công nhận hôn nhân đồng tính. Trong số này có Anh , Bỉ, Canada, Thụy sĩ , Na Uy , Thụy điển...điều này theo các nhà tranh đấu cho là cuộc chiến văn hóa (culture war) chống lại cách nhìn bảo thủ của Hoa kỳ. Đã là cuộc chiến văn hóa thì đồng tính không phải là một chứng bệnh mà cách nhìn và lối nhìn của một xã hội đối với phái tính cùng giới tính. Người bảo 
thủ, người ta định nghĩa theo "giáo điều" một niềm tin tôn giáo và không muốn sai lệch đi trong định nghĩa hôn nhân cho đến giới tính có từ ngàn xưa ví dụ: con người nếu không nam thì nữ, không trai thì gái. Hay hôn nhân là sự kết hợp giữa người nam và nữ, không ngoại lệ. 

  Nhân loại càng phát triển không những về khoa học mà cả ngay cả các ngành khác cũng phát triển theo thời gian. Cho đến một thời điểm như cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 các nước tiên tiến đã nhận thức ra một sự thật đáng bàn:

đồng tính vô tính không phải là một bệnh tâm lý, bệnh xã hội nào cả mà nó là một thể loại của giới tính thôi. Các phong trào tranh đấu quyền bình đẳng cho giới tính họ từng xác định đó là phong trào tranh đấu về văn hóa thúc đẩy xã hội và ngay cả chính quyền công nhận họ.


   Sự tranh đấu này coi bộ khá thành công tại Mỹ cho đến năm 2014 đã có 26 tiểu bang hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính và 24 tiểu bang còn cấm chỉ.  Kết quả này chứng minh rằng các nhà chính sách , làm luật họ bắt đầu nao núng , vì sự thật là sự thật...có cái gì thay đổi trong quan niệm chỉ có "hai giới tính" trong cộng đồng xã hội và những giới tính còn lạ lẫm đó ắt hẳn không là BỆNH thế thì phải chăng đó là một loại giới tính ? 


                                 ***

     IV- GIỚI TÍNH THỨ 3 (third gender): kathoey và Thái Lan 




      một tiến trình chuyển giới toàn bộ tại Thái Lan
  

     Tại Thái lan phong trào chuyển giới (transgender ) -nam thành nữ hay nữ thành nam - phát triển mạnh để giúp những người muốn sống thật với giống (gender) của mình. Đa số là những tâm hồn nữ sống trong "thể xác nam" . Cái nghề ăn nên làm ra và một số sau khi chuyển giới cũng đã lường gạt biết bao nhiêu tiền bạc của các "đấng mày râu" chính hiệu ! Kẻ ít tiền thì chuyển giới "một nửa" ví dụ mặt mày, nhũ hoa ...nhưng cũng có nhiều ca phẫu thuật tinh vi cho kẻ nhiều tiền giải phẩu toàn bộ các bộ phận của người có nhu cầu chuyển giới luôn.


một 'người đẹp Thái' sau khi giải phẫu chuyển giới 
    


  Đời sống càng nhiều phức tạp hơn khi nhìn về giới tính và những rắc rối khi những người con trai tại Thái đang có nhu cầu chuyển giới (transgender) cho họ.  Kathoey còn gọi là katoey đó là tên những người nữ đã được chuyển giới. Những chàng gay tại Thái lan đã có nhu cầu như vậy. Tại Thái người ta coi đây là "giống thứ 3" sau hai giống NAM và Nữ thông thuờng xưa nay. Chuyện lạ đời này dần dà không còn lạ ở Thái Lan nữa mà là một ngành giải phẩu hơn cả thẩm mỹ giá tiền rất cao cho giới kathoey. Khách Tây phương du lịch nhất là các tour tình dục (sex tour) họ còn gọi đây là "lady boy


V- RẮC RỐI PHÁT SINH


   Nều coi các người đã chuyển giới ví dụ các Kathoey này là "giới thứ 3"hay "giao giới"(intertwined sex), một vấn đề tế nhị xảy ra tại đây nảy sinh ra: phòng vệ sinh nào dành cho họ giữa hai phòng nam và phòng nữ theo thói quen xã hội. Thế mà một trường học tại Thái đầu tiên họ có huớng giải quyết. Trường trung học Kampang có một nhà vệ sinh riêng, có vẽ dấu hiệu hình người chia đôi, một nửa màu xanh bận quần dài nửa kia màu đỏ lại bận váy ngắn. Vị hiệu trưởng có quyết định kia sau cuộc khảo sát tại trường ông,ngôi trường có sĩ số 2,500 học sinh nhưng có tới 10% học sinh "CHUYỂN GIỚI". Tương tự với trường có nhiều trường đại học đã có nhà vệ sinh riêng màu hồng cánh sen cho giới Kathoey. Từ đó bộ giáo dục Thái nảy sinh ra ý tưởng tương tự. Tuy nhiên một số trường bắt họ phải bận áo quần nam giới dù có trường cho họ mang một số trang sức , tóc kiểu nữ cùng làm móng tay. 

phòng vệ sinh cho vô giới, trung tính, hay chuyển giới tại Mỹ   

 VI - PHÁI TÍNH THỨ 3  (THIRD SEX)                                                              

   Chuyện chúng ta đáng bàn những cái giấy khai sinh của xã hội hạn hẹp trong hai chữ Nam và Nữ thiết nghĩ đã đủ chưa khi chúng ta biết đến có những người đàn bà tại Tây phương họ không biết chọn nhà vệ sinh(restroom) nào vì trong thâm tâm họ tự biết họ không phải một trong hai phái tính nam và nữ kia? Một thí dụ rõ ràng nhất nếu bạn là nam khi vào phòng vệ sinh bạn sẽ thấy cảm giác khó chịu khi biết trước một anh chàng gay đang vào phòng cùng lúc với bạn. Hay bạn là đàn bà, bạn sẽ thấy khó chịu khi một người lesbian đang cùng vào phòng restroom cùng lúc với bạn hay ngồi đâu đó gần bạn.
  Với định nghĩa và cách nhìn thông thường người ta phân biệt GIỚI TÍNH ra các loại sau

*Bình thuờng hay dị tính -heterosexual: nam nữ bình thuờng lấy nhau. Nam thì yêu nữ hay nữ thì yêu nam đây là bình thường 

  *Đồng tính : homosexual ví dụ lesbians hay gays

  *Lưỡng tính: bisexual cũng là lesbian nhưng lại lấy chồng, hay một anh chàng gay lại phải đi lấy vợ: cũng có con cái đàng hoàng như người khác .trong trường hợp này, có những cặp vợ chồng lấy nhau ròi sau này đau khổ phát giác ra vợ mình là 1 lesbian hay chồng mình là 1 chàng gay !

 - Chúng ta phải kể tới vô tính hay vô giới  (nonconforming gender), không có nhu cầu tình dục hay tính dục; thành phần này rất ít không đáng bàn

   Hiện nay VN không còn lạ gì với chuyện đồng tính nam hay nữ. 

* ĐỒNG TÍNH ẢO (virtual homosexuality)

Ngoại trừ các trường hợp bẩm sinh, VN còn để ý chuyện "đồng tính ảo" do giao thiệp và cách sống bị hấp thụ lâu ngày mà thành. Internet lâu ngày thâm nhập vào lứa tuổi thanh thiếu niên cũng gây ra hội chứng ảo này

Có một tờ báo  VN có ý kiến sau: 

"Đồng tính ở cả nam và nữ, về bản chất tâm lý, không có tội dù rằng chưa thể hoàn toàn bình thường nếu xét theo hệ quy chiếu chuẩn mực xã hội. Gia đình, xã hội nên tôn trọng và chấp nhận, tránh mọi sự kỳ thị, phân biệt đối xử. "

(http://soha.vn/song-khoe/cha-me-can-biet-nguyen-nhan-ngay-cang-nhieu-tre-dong-tinh-20140621092029095.htm)


   Cho đến một lúc nào đó xã hội con người nói chung sẽ đi đến cách thức giải quyết vấn nạn phái tính giới tính cho con người. Đó là sự giáo dục và giải thích rất rõ ràng trong xã hội để tránh những vấn nạn kỳ thị, bất công giữa người và người cũng như đạo đức hóa cách nhìn của xã hội đối với vấn đề phái và giới tính.

Rắc rối lắm thay, chuyện con người!


 PHẦN KẾT

    Theo quan niệm nhân ái thì không ai sinh ra lại muốn mình thành gay hay lesbian hay một người nào đó. Theo quan niệm duy tâm thì "trời sinh vậy". Xã hội bảo thủ ngay tại Hoa kỳ không cho phép các cặp đồng tính có giấy tờ hợp pháp để có quyền lợi ngang với các công dân bình thuờng suy ra cũng khá bất công. Họ là những người làm việc, học hành xong cũng đóng góp cho xã hội ngang bằng những công dân khác nhưng lại bị kỳ thị vì "giói tính" khá đặc biệt của họ. Xã hội bảo thủ còn khư khư lấy định nghĩa thế nào là hôn nhân theo quan niệm cũ chưa hẳn là hoàn toàn chân lý khi chưa giải thích và nghiên cứu hết hoàn toàn để phân chia ra bao nhiêu giới tính thực sự của loài người. Các ngành nhân chủng, tâm lý, xã hội, sinh học...chưa có kết luận cuối cùng thì con người vẫn còn bị vi phạm nhân quyền như tình trạng bất công đã diễn tả phần trên.  Phong trào tranh đấu của giới đồng tính hàng năm vẫn diễn ra mạnh tại các nước Tây phương , nhất là tại Hoa kỳ. Con số các tiểu bang chấp nhận hôn nhân đồng tính coi bộ tăng dần. Chuyện gì đưa đến kết quả trên. Có thể họ đang định nghĩa lại hai định nghĩa nhân quyền và dân quyền trong đó đang có mặt những công dân đồng tính. Sự thật họ không phải là những người phạm pháp , phạm luật gì cả , họ đang sống dưới sự che chở của hiến pháp. Cuối cùng nếu chúng ta tin rằng giới tính là một thuộc tính vô hình được bàn tay nhiệm mầu của tạo hóa ban cho, thì con người đành chịu do không ai muốn ( hoặc chẳng muốn) mà được. Sự chuyển giống chuyển giới hiện nay đang rầm rộ nổi lên trong xã hội khi y khoa phát triển cao ; âu cũng là hoàn thiện bước cuối cùng ý muốn của tạo hóa ban cho từng người mà thôi. /.

ĐHL edition 23/8/2022

Sunday, August 21, 2022

TÌM DẤU VƯỜN XƯA

 

Friday, October 1, 2021




tiếng hát Ngọc Lành / người Động Đền Sơn Mỹ Hàm Tân



                                                ***

ĐỘNG ĐỀN LAGI  HÀM TÂN THÁNG 1/2017

Rằng xưa có gã từ quan
Lên non tìm động hoa vàng ngủ say
Thôi thì thôi để mặc mây trôi
Ôm trăng đánh giấc bên đồi dạ lan  (nhạc Phạm Duy/ thơ Phạm thiên Thu)



    TUỔI GIÀ lãng đãng trôi về như đám mây trời bềnh bồng vô định chúng ta chẳng biết đâu là điểm dừng? Mây trôi như cuộc đời người cho đến lúc nào đó thì đám mây không còn nữa nó sẽ hòa lẫn vào hư không.

   Bạn hãy dành giây phút đừng bon chen lo lắng nữa ngồi một mình ngắm mây trôi. Lúc này tâm trí ta chắc sẽ nhớ về một không gian nào đó lúc xuân xanh. Ngày đó có những vườn xưa đơm hoa kết trái, thi nhau vươn lên như những ước vọng của tuổi trẻ tràn đầy hi vọng hướng đến tương lai.

   Giờ chẳng còn chi họa chăng còn lại chút nào thời gian eo hẹp cho chúng ta cùng hoài niệm. 

   Có đâu một Động hoa Vàng cho những lớp tuổi già lụ khụ, họa chăng trong mơ tưởng đó thôi...

                                                    ***

LỐI CŨ, VƯỜN XƯA 

ĐỘNG ĐỀN HÀM TÂN THÁNG 1/2017

Hai vợ chồng tôi về thăm Việt Nam một tháng thì riêng tôi mất hết 4 tuần bệnh hoạn. Những lúc khoẻ người tôi hay ngồi dưới mái nhà xưa mà ba tôi thời sinh tiền từng ở. Cảnh vật đổi thay, gốc cây nhành lá cũng thay đổi. Gốc phượng già mà ba tôi gầy dựng cũng không còn. Gốc đào vườn cũ chỉ còn một hai gốc già cỗi bật gốc chuẩn bị làm củi tới nơi?

Mấy cây dừa vườn vườn cũ nay cũng lần lượt 'đội nón' ra đi do sâu bệnh?

Hầu hết những cây trồng trước đây đều biến mất!

Cái giếng cũ di tích của vườn cũ còn lại. Ngày xưa vợ tôi từ trên dốc đi dạy về thấy nó, tôi và đứa em trai liền hộc tốc lên dốc gánh về. Cả nhà nhờ vào cái giếng này để rửa ráy. Nước uống thì gánh xóm trên. Xóm tôi ở có thể không bao giờ quên ơn cái giếng nhà dì Rợ. Nhà dì Rợ sát chân dốc Tân Sơn nên mạch nước uống vừa trong vừa sạch.

Giờ xóm thôn đã có nước máy. Những người gánh nước thuê nay đà mất việc. Cái việc gánh nước uống cho bà con trong xóm cũng kiếm đôi ba lon gạo trong ngày...

Tôi ngồi đây, dưới mái nhà cũ nay đà xiêu nát dành làm căn nhà bếp núc. Một mình độc ẩm ly cà phê nhìn vị trí gốc phượng vĩ năm xưa.Năm đó ba tôi ra đi thì cây phượng này chuẩn bị ra hoa.

Nay chỉ là những gợn đất cát nho nhỏ dấu vết của rễ cây bị bới lên làm củi. Tất cả thứ cây tại vùng này đều không có tuổi thọ do nạn sâu rầy. Những lá cây bạch đàn, rừng bạch đàn là mồi ngon phát triển cho chúng rồi hậu quả cho nông nghiệp là cây cối bị thối rễ do con sùng?

Tôi chỉ biết để dòng tư tưởng miên man về quá khứ: một vườn xưa đầy ắp kỷ niệm, giờ chẳng còn chi ngoài những gốc đào cuối cùng năm xưa khi chúng tôi ra đi nó vừa lên vài ba lá. '

Nay chỉ còn là gốc bật ngã nghiêng?


Quá khứ mù sương như núi đồi trùng điệp. Thời gian trôi xa về phía đó, bao ngõ cũ xa vời mịt mờ kỷ niệm, nên mỗi khi về tôi ngồi nhớ lại hình ảnh xa xưa, bao người năm cũ...


Một mai khi quá khứ sẽ vùi lấp nhiều thứ do lớp lớp thời gian chồng chất lên nhau. Từng thế hệ nối tiếp qua đi, biết ai kể lại chuyện xưa khi dấu vết chẳng còn? Có nỗi buồn sâu lắng len lén dâng lên trong hồn tôi khi nghĩ về điều này. Một mình tôi cảm nhận được nó do hôm nay tôi còn về đây, vẫn ngồi trước hiên xưa. Tôi thư thả nhắp từng ngụm trà, cốt để cho dòng suy tưởng cùng nhiều hình ảnh miên man trong đầu. 

Thời gian! tổng hợp của đổi thay, là định luật cuộc đời. Biết thế, nhưng khi ngồi một mình dưới mái nhà năm cũ, tôi cảm thấy hình bóng người xưa nay về lại bên tôi, một khoảng nhớ nhung nào đó sâu thẳm trong lòng.
   







                          đường xưa lối cũ








TIẾNG SÓNG BIỂN



   Thôn xóm đổi thay cũng như hàng ngàn, vạn nơi khác. Tất cả đều 'cởi bỏ lớp áo cũ' bạc màu phong sương để thay vào làn vải mới, màu mè, se sua lạ lẫm. 


CÂY SANH VÀ AM TRONG XÓM GẦN NHÀ MẸ TÔI  (hình tháng 1/2017)

Còn may có những thứ còn sót lại trong nhiều đổi thay đó. Về xóm nhà ba mẹ tôi, Cây Sanh (Xanh) trong xóm tôi vẫn còn. Hơn hai mươi năm xa vắng, nay cây sanh ra dáng cổ thụ xứng đáng có một miếu mạo to lớn dưới mấy tàng cây xanh ngắt. Nhưng người xóm cũ nay mỗi lúc mỗi vắng, các bậc trưởng thượng lần lượt "quy tiên". Rồi hình ảnh "hương tàn bàn lạnh" dưới gốc quả thật làm lòng tôi se lại. Mấy lứa thanh niên hồi đó,  nhỏ hơn tôi nay đã quá tứ tuần, ngũ thập, làm ông bà nội ngoại cả rồi! Tôi rất có ý muốn khuyên các em này hãy thành lập làm sao có một "ban trị sự việc xóm việc làng" cùng sự đóng góp nhang khói của trong xóm,  duy trì cho được "XUÂN THU NHỊ KỲ" , cốt giữ cho được cái vẻ tôn nghiêm dưới cây sanh kỷ niệm, sau là níu kéo cho được "giềng mối xóm làng" -sợi dây thân tình càng lâu chừng nào càng quý chừng đó?



Trong vườn nhà mẹ tôi sáng đó, tôi vẫn ngồi yên bên ly cà phê cùng  bình trà rẻ tiền. Chợt một cảm giác bồi hồi dâng lên khi tôi nghe tiếng sóng biển theo gió rì rào mang lại!






Vợ chồng tôi đã ra thăm lại biển. Biển Cam Bình nay đã khác nhiều. Nhiều resort thi nhau mọc lên. Chủ nhân không biết họ từ đâu tới? Thỉnh thoảng trên web người ta có giới thiệu vài lần. Nhưng lần tôi về này, nhìn chung cách làm ăn ở bãi biển này xem chừng ế ẩm, có thể do khách hàng thi nhau tìm nơi mới lạ khác chăng? Thời buổi mọi nơi đều thi nhau làm nhà nghĩ bãi tắm, du lịch- chỉ một đoạn ngắn từ đây lên Bình Châu đã có quá nhiều resort như vậy thì "cung nhiều hơn cầu" làm gì không ế ẩm? Ngư dân nay ít dần, người ta đi làm nghề khác do bãi biển dành cho du lịch hay họ chẳng có khả năng sắm ra thuyền máy ra xa. Nhìn bao quát , người tắm biển nay đông hơn người kéo lưới. 


  vc ĐHL về thăm thôn cũ Cam Bình tháng 1/ 2017 

                       Cam Bình Resort 1/2017

Những hàng phi lao ken dày che chở cho nhiều dảy quán mua bán sát bờ. Bình Châu xa xa. Nơi đó không còn như xưa, không là một vùng hoang sơ mà thay vào đó là những bãi tắm và du lịch hạng sang.

Nhắc hai chữ Bình Châu đó là kỷ niệm nhọc nhằn mấy mươi năm trước hiện về. Đó là hình ảnh những toán gánh thuê trong đó có tôi gánh hàng cho con buôn men theo bờ cát trong ánh sáng mờ mờ của sao đêm vượt qua nhiều con lạch ngầm để tới được đó. Nơi đó mới có xe đò chở hàng vào tới trong kia. Còn chúng tôi sau khi nhận vài chục đồng bạc lại men theo bờ biển về lại thôn trang thì trời sáng bạch. 

Hôm nay về đây, tôi nhìn chiếc xe bò trang hoàng 'hoa lá cành' để mời khách du lịch đi chơi trên bãi biền này... chỉ ít tiền thôi nhưng tôi thì chẳng muốn làm 'trò này'? Mấy con bò một thời nhọc nhằn kéo gỗ trong rừng, phì phò bọt mép!? Thân phận người chẳng hơn gì: mẻ rìu, bong tay, đôi vai sưng lên do vác gỗ- do đó tôi còn mong chi cái thói 'áo gấm về làng'?




Hình như tôi có cảm giác biển ngày nay có những gì khang khác- lạc loài và mất mát. Xa xa nhấp nhô theo sóng, chỉ một vài con thuyền nhỏ đang bập bềnh, không có gì là đánh cá rầm rộ cả. Có thể mấy con thuyền đó chẳng ra khơi do chẳng là thuyền máy. Thuyền và thúng vẫn y như cũ, có thể ngư dân nay cũng ít dần? Người tắm biển, chẳng ai cần đợi chúng những chiếc thuyền cá mộc mạc, đơn sơ.




 Mười năm nối tiếp mười năm, hay bao nhiêu năm nữa, biển xưa sẽ mãi còn đó. Mai kia, mốt nọ nếu tôi còn về thôn cũ, sẽ còn nhiều thứ mất đi. Duy biển sẽ còn vỗ nhịp, tiếng sóng như gọi tôi về./.

ĐHL 2017

edition 1/10/ 2021

THÚ CHƠI VƯỜN VÀ ĐÁ CỦA NGƯỜI HÀNG XÓM


Sunday, December 31, 2017

NGƯỜI HÀNG XÓM VUI THÚ ĐIỀN VIÊN VỚI... ĐÁ



ĐHL phỏng vấn Scott Lillard người hàng xóm trong thú vui điền viên về ĐÁ


Nói về thú điền viên nhất là người Việt chúng mình ai cũng nghĩ đến vườn hoa đủ loại thi đua khoe hương sắc dưới ánh nắng ấm áp của một buổi sáng đẹp trời. Cũng có thể có ai đó thích một hòn non bộ có chim muông cây cối và suối nước róc rách tất cả đều thu nhỏ trong một khoảnh vườn.


Hàng xóm của tôi, anh Scott Lillard có một thú điền viên trông rất lạ là anh thích sưu tầm và thưởng ngoạn điền viên chỉ toàn là 'ĐÁ'. Mỗi lần đi qua nhà anh tôi thấy anh đứng trầm ngâm ngắm VƯỜN ĐÁ của mình không biết chán?


Scott Lillard & ĐHL chieu 31/12/2017

Sáng sáng chiều chiều anh xăm soi sắp đặt từng viên đá đủ màu đủ cỡ hình thù ra sao thì tôi không hiểu. Rồi anh lại ngắm, xong lại xăm soi sắp đặt, bưng qua để lại.




Có khi tôi thấy anh đi kéo đá từ con suối Penitencia đem về nhà để phục vụ cho cái thú điền viên lạ lùng đó. Anh Scott xây vườn này đã đúng 2 mùa Noel.

Hôm nay ngày cuối năm 2017, tôi ngỏ ý xin anh 10 phút cho cuộc phỏng vấn 'bỏ túi', nhờ anh nói rõ về cái thú điền viên lạ lùng này. Thế mà tôi không ngờ anh vui vẻ bằng lòng ngay. Đúng ba giờ chiều tôi cầm cái máy quay phim qua sân nhà anh ngay để làm cuộc phỏng vấn tuy không chút gì gọi là 'chuyên nghiệp' cả.

Anh cho biết anh tên là Scott Lillard. Tổ tiên của anh gốc xứ Scottland vùng cực bắc  Anh Quốc. Anh đã xây dựng thú vui điền viên với cái vườn này đúng hai năm nay. Scott cho biết tổ tiên xứ Scottland của anh hay có tục xây mộ đá (hay bia đá- (CAIRN) nhưng sang đây anh xây dựng những cụm đá này với dụng tâm NGHỆ THUẬT (art works) kết hợp với LIỆU PHÁP (meditation).



Chỉ trong mấy phút phỏng vấn ngắn ngủi nhưng anh giải thích tận tường rằng liệu pháp theo ý anh trong lối chơi với đá này là định tâm (no noise in head) kết hợp vởi ổn định tâm hồn (calm heart) để sắp đặt những viên đá cao dần lên, phối trí và định lượng ra sao để hình thù khối đá cao bằng con người không bị sụp đổ? Đó là sự tập tành bình thản cho con người. 

Anh cho rằng: con người có sự liên hệ mật thiết và chiêm nghiệm với thiên nhiên và thiên nhiên cũng rất giúp ích cho đời sống tâm linh chúng ta.  Anh chỉ cho tôi thấy những viên đá màu hồng đó là đá LAVA có khi phải đi mua chứ không hoàn toàn lượm lặt từ lòng suối Penitencia trong vùng chúng tôi cư ngụ.

Nói sao cho hết trong non mười phút phỏng vấn? Nhưng sư thích thú của tôi không dừng lại ở những cụm đá nhiều hình thù cùng màu sắc. Tôi thoáng  thấy một chậu trúc vàng Á Châu và anh cũng biết họ tre thì rễ nó lan nhanh nên anh phải giữ trong chậu. Lại có mấy giống xương rồng ở Trung Mỹ. Anh không sưu tầm nhiều về cây cỏ chỉ chú tâm về đá.

Tôi cám ơn Scott nhiều về khúc phim tuy ngắn nhưng khá lý thú này cũng không quên chúc anh Scott và gia đình một năm mới 2018 hạnh phúc./.

DHL ngay cuoi nam 31/12/2017

ĐI CHIẾN DICH CỦA CÁC SVSQ VNCH

ĐI CHIẾN DỊCH- TƯỞNG NIỆM 50 NĂM NGÀY KÝ THỎA ƯỚC "TRÓI TAY QLVNCH"- BA LÊ  27/1/1973 ĐI CHIẾN DỊCH những SVSQ  KHÓA 8/72 ĐI CHIẾN...