Phản ứng hạt nhân của vũ trụ đã xảy ra từ xưa. Đối với mặt trời Cứ mỗi giây đồng hồ mặt trời biến đổi 600 triệu tấn hydrogen thành helium phóng thích một năng lượng khổng lồ không thể tưởng tượng nổi. Sức mạnh hạt nhân rõ ràng là sức mạnh của Vũ Trụ hay của Thượng Đế.
KHI CON NGƯỜI ĐÃ NHÚNG SÂU VÀO THẾ GIỚI MẦU NHIỆM CỦA THƯỢNG ĐẾ VỀ SỨC MẠNH VŨ TRỤ HAY HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ PHẢI CHĂNG NHÂN LOẠI ĐANG PHẢI TRẢ GIÁ?
A BOMB ON HIROSHIMA CITY JAPAN 6/8/1945
Thưa bạn
Câu hỏi đó chỉ dành cho chúng ta khi bình tâm suy nghĩ.
PHẢI CHĂNG SỨC MẠNH HẠT NHÂN CHỈ NÊN NẰM TRONG TAY SINH LINH THUẦN THÁNH
Sự xâm phạm vào thế giới của hạt nhân nguyên tử trong lúc bản chất của loài người hay sự thật của thế giới nhân quần còn quá nhiều điều bất hảo. Thế giới bất lương đã từng bốc trần sức mạnh nhiệm mầu của hạt nhân nguyên tử một sức mạnh tầm vóc của vũ trụ mà thượng đế đã nắm quyền cai quản.
NHƯNG LOÀI NGƯỜI ĐÃ VÀ ĐANG LẠM DỤNG NÓ
Hậu quả thảm khốc thứ hai này chắc chắn đã và đang giáng vào nhân loại những đòn trí mạng?
PUTIN đang dùng lá chắn hạt nhân nguyên tử để thôn tính và xâm lăng và y đang thành công trong việc sáp nhập các phần đất của Ukraine thành lãnh thổ của Nga.
Hiện nay Tây phương đang ngần ngừ trong việc chấp nhận Ukraine thành NATO trong lúc cuộc chiến đang xảy ra.
VẤN ĐỀ UKRAINE THÀNH NATO TỨC NHIÊN LÀ XẢY RA CHIẾN TRANH NGUYÊN TỬ VỚI NGA
RÕ RÀNG ĐỘC TÀI PUTIN TỪNG BƯỚC CHIẾN THẮNG KHI DÙNG SỨC MẠNH HẠT NHÂN LÀM TÊN LÍNH XUNG KÍCH MỞ ĐƯỜNG
THẾ GIỚI CHÚNG TA ĐANG VÀO THẢM HỌA KHI VŨ KHÍ HẠT NHÂN VÀO TAY CÁC TÊN ĐỘC TÀI HIẾU CHIẾN
Ngày PHÁN XÉT QUÁ GẦN khi các núi vũ khí hạt nhân ghê rợn đang nằm trong tay loại người ĐỘC TÀI GIAN TRÁ
Thế giới hiện tại đang lay hoay, hỗn loạn tâm trí do Putin tha hồ bắt nạt dọa dẫm nhân loại bằng VŨ KHÍ HẠT NHÂN mà sức mạnh dọa nạt của tên độc tài hiếu chiến này là CÓ THẬT
Bầu trời Đông Á có một bạo chúa là Kim Jong Un, hắn càng lúc càng có cơ hội thủ đắc vũ khí hạt nhân.
Thế giới nhân quần cuống cuồng lo sợ là có thật.
Cho đến nay, chúng ta tự hỏi BẢN CHẤT của nhân loại hay loài người nói chung có ĐỦ PHẨM CHẤT LƯƠNG HẢO để dấn sâu vào thế giới NHIỆM MẦU CỦA SỨC MẠNH HẠT NHÂN HAY CHƯA?
CON NGƯỜI LÀ THIÊNG LIÊNG DO THƯỢNG ĐẾ SINH RA NAY Ý NGHĨA ĐANG MAI MỘT DẦN TRONG THỜI ĐẠI THÔNG MINH NHÂN TẠO, ROBOT VÀ CÁCH MẠNG VỀ GENE
trí thông minh nhân tạo AI do con người tạo ra nhằm dần dà lấy đi chức năng của hóa công. Những loài robot có tính năng giống người sẽ do con người tạo ra chúng có thể quan hệ xác thịt giống người sau khi có khả năng tư duy để tạo ra hàng loạt robot khác. Những loài robot biết giết người và tính toán để giết người trong quân sự cũng được sản xuất hàng loạt. Các nhà bác học đã cảnh báo trong tương lai robot sẽ chỉ huy và làm chủ con người.
Con người đã biết lợi dụng và kiến tạo ra sức mạnh vũ trụ trong vũ khí hạt nhân để thôn tính và giết chóc lẫn nhau; rõ ràng là một sự trừng phạt của thượng đế khi sức mạnh hủy diệt của nó đã thành hiện thực trong quá khứ và đe dọa nhân loại trong chiến tranh hiện nay.
xã hội càng lúc càng đông giới LGBTQ (lesbian, gay, bisexual, transgender, queer)
Người ta ngợi khen và tự mãn về gene và di truyền học nhưng đã đạp đổ giới hạn của hóa công để tự tạo nên những sinh vật ngoại hạng chứ không phải là người. Có một loại người thời nay sinh ra chỉ là kết quả của một sự phối hợp hoàn toàn nhân tạo không nguồn gốc không do quan hệ trời ban giữa nam và nữ. Họ là ai? đó là giống người ngoại hạng đến từ một cõi u minh xa lạ? Rồi những con vật quái đản do con người tạo ra những con người robot sẽ xuất hiện chúng sẽ quái đản đến mức ngang tầm với "quan hệ nam nữ" mà Tạo Hóa ban cho con người.
xã hội càng lúc càng đông giới LGBTQ (lesbian, gay, bisexual, transgender, queer)
Thế giới sẽ đi về đâu? Hãy nhìn sự gia tăng của giống người không nam chẳng nữ càng ngày càng gia tăng trong xã hội?
Có thể đây là sự trả lời của Thượng Đế
KHI CÁNH CỬA NHIỆM MẦU CỦA TẠO HÓA đã bị nhân loại đạp đổ tự ý xông vào tự tung tự tác lạm dụng tự kiêu? Trong đó phải chăng loài người đã LẤN QUYỀN VÀ LẠM QUYỀN THƯỢNG ĐẾ VÀO HAI THẾ GIỚI DI TRUYỀN CÙNG HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ?
Putin đang dùng thanh kiếm hạt nhân làm mũi tiên phong đi đe dọa và xâm lăng nhưng thế giới dù chống cự đến đâu nay cũng đành bó tay trước núi vũ khí hạt nhân mà Nga đang thủ đắc. LHQ kêu gọi bao nhiêu cũng đành thúc thủ.
CÁCH MẠNG về khoa học kỹ thuât và phát triển vật chất nhưng khi nhân loại còn thui chột về đạo đức cùng triết lý nhân sinh thì sẽ đem lại khủng hoảng.
Hậu quả này không từ ngoài vũ trụ đưa lại cho con người mà do nhân loại tự tạo lấy.
Nhất là lúc SỨC MẠNH HẠT NHÂN HAY SỨC MẠNH VŨ TRỤ LẠI LỌT VÀO TAY BỌN ĐỘC TÀI BẤT HẢO ./.
BÓNG MA CỦA CHIẾN TRANH NGUYÊN TỬ ĐANG PHỦ CHỤP LÊN NHÂN LOẠI NHẤT LÀ TỪ KHI ĐỘC TÀI PUTIN ĐE DỌA CHIẾN TRANH HẠT NHÂN TRONG CUỘC CHIẾN XÂM LĂNG UKRAINE ĐANG DIỄN RA HIỆN NAY
Bài tái đăng này nhằm mục đích đưa độc giả về lại khởi thủy của Phương Trình Vật Lý Nguyên Tử có tên là Phương Trình Einstein E= mc2
Đó là một phương trình chỉ rõ sức mạnh hạt nhân và từ công trình khoa học nay lại gián tiếp biến thân thành thảm họa diệt vong cho nhân loại
CHIẾN TRANH HẠT NHÂN- NGÀY TẬN THẾ
--------------------------
LỜI GIẢI THÍCH CỦA BÁC HỌC ALBERT EINSTEIN VỀ E= mc2
"Theo Đặc Thuyết Tương Đối, khối lượng và năng lượng là hai dạng thức biểu hiện khác nhau trong cùng một vật chất: quan niệm này hơi xa lạ với một học lực bình thường. Hơn nữa Phương Trình E bằng m c bình phương trong đó năng lượng E có được từ tích số giữa khối lượng (m) với bình phương tốc độ ánh sáng (C2) cho chúng ta thấy một khối lượng rất nhỏ vật chất cho ta một đại lượng rất lớn về năng lượng và ngược lại. Thực ra, khối lượng và năng lượng tương đương nhau theo công thức đã đề cập trên. Điều này đã được Cockcroft và Walton chứng minh qua thực nghiệm vào năm 1932 "
"It followed from the special theory of relativity that mass and energy are both but different manifestations of the same thing -- a somewhat unfamiliar conception for the average mind. Furthermore, the equation E is equal to m c-squared, in which energy is put equal to mass, multiplied by the square of the velocity of light, showed that very small amounts of mass may be converted into a very large amount of energy and vice versa. The mass and energy were in fact equivalent, according to the formula mentioned above. This was demonstrated by Cockcroft and Walton in 1932, experimentally."
Bác Học Albert Einstein giảng dạy tại đại học Princeton USA (1941)
ngày 1/10/1940 bác học Albert Eistein được nhập tịch làm công dân Hoa Kỳ
***
E= mc2 là phương trình nổi tiếng của Einstein. Đặc biệt nhấn mạnh về một thể năng lượng E tương đương tích số giữa khối lượng m với bình phương tốc độ ánh sáng (c). Thoạt nhìn chúng ta xem chừng đơn giản nhưng thực ra nó chứa đựng bao vấn đề hệ trọng từ phương trình trên từ sự song hành ý nghĩa giữa vật chất và năng lượng.
PHÂN TÍCH PHƯƠNG TRÌNH EINSTEIN QUA LÝ THUYẾT HẠT NHÂN
Năng lượng thuần nhất trong trạng thái động nó đang nằm ở dạng HẠT (particle) cùng mang khối lượng. Tuy nhiên, phương trình nhìn ngược lại nó cũng ngầm mang ý nghĩa rằng cần một năng lượng thật lớn mới tạo được một khối lượng thật nhỏ vật chất.Từ đó chúng ta thấy rằng E= mc2 toát ra ý nghĩa rằng vật chất và năng lượng là hai đại lượng có thể hoán đổi nhau được. Chúng là hai khía cạnh nằm trong vật chất nào đó.
Vào thế kỷ 18 chúng ta có Nguyên Lý Bảo Tồn Khối Lượng (Principal of mass conservation) của nhà hóa học Pháp Antoine Lavoisier (1743-1794) ; vật chất không bao giờ mất chỉ biến thể thôi. Thật vậy, đốt một que củi sau đó chúng ta cân lại từ khí thải ra, tro bụi sau khi cháy nếu cẩn thận thì nó hoàn toàn bằng khối lượng ban sơ. Qua thế kỷ 19 các nhà khoa học như Rumford, Sadi Carnot, Ludwig Boltzman... lại chú trọng đến Nguyên Lý Bảo Tồn Năng Lượng (the Law of conservation of energy), họ cho rằng năng lượng nằm ở nhiều dạng: ánh sáng, sức nóng, chuyển động, thế năng...nhưng năng lượng không tự nhiên mà có nó phải do vật chất biến ra và tổng số năng lượng tạo ra nếu cộng lại không bao giờ bị biến mất đi.
E=mc2 & NGUYÊN LÝ THỨ BA hay PHƯƠNG TRÌNH "THẾ KỶ" EINSTEIN
Bắt đầu thế kỷ 20, Albert Einstein đã khám phá ra Nguyên Lý thứ BA , nối kết hai nguyên lý sơ khai trên thành một nguyên lý mà chưa ai ngờ tới, đó là ĐỊNH LUẬT BẢO TỒN VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG( Einstein's Conservation Law). Khác với những gì thông thường chúng ta hay nghĩ do hệ quả của nguyên lý này hết sức hệ trọngcho hiện tại và cả tương lai.
Bạn đọc hãy tưởng tượng bình phương tốc độ ánh sáng (C2 ) một đại lượng quá to tát khi dùng tới từ "quadrillion"ngàn triệu triệu mới nói hết sự to lớn của nó. Với công thức hay nguyên lý Einstein E=mc2 thế giới hiện đại đã và đang bước vào thời kỳ của NĂNG LƯỢNG HẠT NHÂN ( nuclear energy).
Điều thông tuệ nhất của bác học Einstein là ông đã nhận chân ra NĂNG LƯỢNG và VẬT CHẤT là 2 thể hoàn toàn khác biệt cùng ở trong một vật thể.
Vật chất có thể chuyển hóa thành năng lượng E. thí dụ một nguyên tử Hydrogen đơn thuần căn bản gồm 1 proton. và hạt proton này (subatomic particle/ hạ nguyên tử) có khối lương:
0.000 000 000 000 000 000 000 000 001 672 kg
Tuy khối lượng này quá nhỏ, nhưng vô số nguyên tử hydrogen cùng Oxygen hợp lại với nhau ( hằng số Avogadro 6.022x 1023) thì nó sẽ tạo nên một thực thể có tác động rất lớn trong vật lý.
lấy thí dụ, trong một ký lô gam nước nguyên chất chúng ta có khối lượng hydrogen tương đương mass H = 1kg x 2/18 =0.111kg (một phân tử gram nước có 2g hydrogen và 16g oxygen) Công thức Einstein sẽ cho ta một năng lượng hết sức lớn E = mc2 với hệ thống m kg s m: khối lượng tính bằng Kg c: tốc độ ánh sáng gần bằng 300,000,000 m /sec E: Joules = 0.111 x 300,000,000 x 300,000,000 = 10,000,000,000,000,000 Joules
Joule là năng lượng tương đương khi bạn thử làm rơi 1 cuốn sách lên sàn nhà . Và khi nhìn năng lượng của khối lượng hydrogen từ 1 kg nước tinh khiết chuyển hóa thành thì thực là lớn kinh khủng!
Vì đó là năng lượng tạo ra khi chúng ta đốt hết hàng trăm ngàn gallons dầu khí mới có được! Nếu như chúng ta chuyển đổi tất cả kg nước kia bao gồm 0.111kg hydrogen và 0.889kg oxygen thành năng lượng thì nó sẽ tương đương với nguồn năng lượng từ 10 triệu gallons dầu khí.
( E (viết hoa) là năng luợng hạt nhân là tích số mc2 năng lượng ở đây không phải là dạng năng lượng vật lý thông thường mà là thể dạng NĂNG LƯỢNG hạt nhân E )
Bác học Albert Eistein đã nói .: .. ...Vật chất và năng lượng là 2 biểu hiện khác nhau hoàn toàn trong cùng một vật thể, chuyện này xem chừng xa lạ đối với những nguời có tri thức trung bình...
VẬT CHẤT NÀO MỚI TẠO RA NĂNG LƯỢNG HẠT NHÂN E? Vấn đề chúng ta đặt ra là sự thực chúng ta có khả năng chuyển hóa MỌI THỨ thành năng lượng E (Einstein) được hay không?
NẾU ta hiểu phương cách duy nhất để khối lượng 1 kg nước này biến thân hoàn toàn thành năng lượng hạt nhân E thì 1 kg nước đó phải bị Hủy Diệt (annhilated ) toàn bộ ‘tính vật chất’ của nó?
Muốn có tiến trình hủy diệt TÍNH VẬT CHẤTcủa khối nước kia, đòi hỏi phải có khối lượng tương đồng PHẢN VẬT CHẤTbằng nó, tương đồng khối lượng nhưng mang toàn âm điện (negative charge).
Loại PHẢN VẬT CHẤT có HIỆN HỮU và người ta thấy được nó. Đó là các HẠT HẠ NGUYÊN TỬ(subatomic particles)-đứng sau và nhỏ hơn cấu trúc căn bản của nguyên tử-trong quá trình phân rã phóng xạ. Một thứ chúng ta có thể thực hiện được trong phòng thí nghiệm. Nhưng hạt này có tính tự hủy và khó sống còn cùng lúc đối với các chất liệu bình thường như nước. Với lý do này chúng ta không thể nào đem 1 kg nước trộn lẫn với 1 kg "phản vật chất nước" để cho ra năng lượng được. Hiện tượng đặc biệt của các hạt căn bản như PROTON chẳng hạn nó có tính nối kết. Nhân của hydrogen gồm chỉ 1 proton đơn thuần thôi. Nếu có 2 protons thì nó lại là nguyên tử helium. Đây là lối giải thích cách thành lập các nguyên tố... và cứ như thế tiến trình này cứ nhân lên mãi có nghĩa tăng số protons trong nhân (nucleus) lên cho đến các nguyên tố NẶNG NHẤT; thí dụ: Uranium trong nhân có 92 protons. Chúng ta cũng có thể kết hợp hai proton tự do (hydrogen nuclei) với nhau để có một hạt nhân helium ban sơ [ Deuteron -hình trái ]. Tiến trình này đòi hỏi hai proton này lao vào nhau với tốc độ cực nhanh. Chuyện này xảy ra ở mặt trời chúng ta trong phản ứng sơ khai bước 1
1H + 1H --> 2H + antielectron + neutrino
Nhưng với kỹ thuật tối tân của con người như lasers, từ trường, hay tại tâm của bom nguyên tử chúng ta có thể thực hiện được và gọi đó là: PHẢN ỨNG TỔNG HỢP HẠT NHÂN (nuclear fusion).
Có gì thú vị khi chúng ta ép buộc tổng hợp hạt nhân như thế kia? Khi các protons (dương điện tử) bị tổng hợp nó sẽ mất đi một phần khối lượng tương đương 0.7% tổng số khối lượng tổng hợp (sự mất đi từ các hạ nguyên tử positron và neutrino trong hình trên). Nếu chúng ta chuyển ngược khối lương này ra năng lượng theo công thức E = mc2 thì đó là năng lượng khổng lồ cho chúng ta sau khi tổng hợp và mất một số lượng rất nhỏ chất liệu hạt nhân như đã nói.
CHẤT LIỆU HẠT NHÂN LÀ GÌ?
Chúng ta trở ngược lại hỏi vậy thì chất liệu hạt nhân là gì?
Từ những nguyên tố nặng hơn sắt (Fe) tất cả đều không ổn định. Có một số lại RẤT KHÔNG ỔN ĐỊNH. Có nghĩa rằng nhân của chúng quá nhiều dương điện tử hay có nhiều dương điện (positively charged protons) chúng đẩy lẫn nhau đưa đến tình trạng phân tán bất cứ lúc nào! Nên chúng ta gọi NHỮNG NGUYÊN TỐ NÀY CÓ TÍNH PHÓNG XẠ.
Lấy thí dụ, nguyên tố Uranium có tính phóng xạ với 92 dương điện tử Protons
Từng giây đồng hồ hàng loạt nguyên tử Uranium tan rã thành từng nguyên tố mới và dĩ nhiên là nhẹ hơn vì ít protons hơn. Lại có một lượng nhỏ bị mất đi và nó đã chuyển hóa thành năng lựơng một lần nữa theo công thức E=mc2. Tiến trình này gọi là PHẢN ỨNG PHÂN HẠCH HẠT NHÂN (nuclear fission) Cả hai phản ứng hạt nhân nói trên đều có phóng thích một khối lượng nhỏ vật chất để chuyển hóa thành năng lượng, một năng lượng khổng lồ theo công thức Einstein. Xem chừng ngang đây chúng ta đã quen dần cách dùng nó.
Phản ứng Tổng Hợp Hạt Nhân -nuclear fusion- là những vũ khí mới hơn đang có trên nhiều đầu đạn hạt nhân hiện đại. Phản ứng phân hạch (nuclear fission) xem chừng đã cổ hơn và nó ít sức mạnh hơn hiện nay, tuy thế cũng gây bao tang tóc trong Thế Chiến Hai (NAGASAKI + HIROSHIMA) hay các vụ tai nạn tại nhà máy điện hạt nhân.
Quả bom nguyên tử đầu tiên Hoa kỳ thử nghiệm tại quận SOCORRO , NEW MEXICO, U.S.A.sáng sớm 16 tháng 7 1945 , năng lượng tương đương 18 ngàn tấn TNT.
NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI CŨNG TỪ NGUYÊN LÝ NÀY
Năng lượng mặt trời cũng từ kết quả E =mc2. Phản ứng nhiệt hạch tại tâm mặt trời (nuclear fusion), tổng hợp giữa tritium H3và deuterim H2cho ra helium H4 và năng lượng mặt trời còn gọi là tia bức xạ mặt trời. Phản ứng này cách xa trái đất tới ngót 90 triệu dặm nên năng lượng đã yếu lần cho khi đến trái đất. Tuy vây theo tính toán cũng còn một năng lượng tương đương 400 watts trên mỗi mét vuông mặt địa cầu, đủ cho 4 ngọn đèn 100 watt cháy sáng. Nếu ứng dụng sức nóng này qua các tia phản chiếu ở các tấm gương đun nguồn chất lỏng, và dù còn 30 phần trăm thôi chúng ta cũng có nguồn điện cho nhân loại. Ý niệm này là khởi đầu của từ "Thermal Solar " nguồn nhiệt lấy từ mặt trời.Sự tìm tòi khám phá khoa học cùng lương tâm một nhà khoa học là chân lý và tìm tòi khoa học. Thế hệ tương lai hòa bình hay thảm nạn đều do con người quyết định. Còn khoa học thì mang tính tự nhiên và khách quan.
LỜI TIÊN TRI VỀ CHIẾN TRANH NGUYÊN
TỬ CỦA BÁC HỌC ALBERT EINSTEIN
Tôi không cần biết Thế Chiến III đánh nhau về vũ khí nào, nhưng Thế Chiến IV thì loài người chỉ còn gậy, đá để đánh nhau mà thôi.
“I know not with what weapons World War III will be fought, but World War IV will be fought with sticks and stones"--Albert Einstein
Bác Học Albert Einstein có thể hiểu trước đươc công thức này sẽ đưa đẩy nhân loại về đâu? Khoa học đang phục vụ chiến tranh vào thời đại của ông. Trước đại họa nhân loại khi quân phát xít Hitler và Nhật đang ngày đêm ráo riết hoàn thiện những quả bom nguyên tử đầu tiên, mới đào tỵ sang Hoa kỳ cùng với hai nhà khoa học Do thái khác là Leo Szilard và Eugene Wigner năm 1939, ông đã khẩn khoản với TT Franklin D Rosevelt xin ngân sách hoàn thiện gấp Dự án Manhattan.(Manhatten Project) để sở hữu vũ khí nguyên tử trước phe Trục (phát xít)
Oái ăm thay công thức E=mc2 đầu tiên phục vụ CHO NHÂN LOẠI LẠI BẰNG CHẾT CHÓC KINH HOÀNG từ hình ảnh ghê rợn của HAItrái bom nguyên tử thả xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki Nhật bản vào hai ngày 6 và 9 tháng 9 năm 1945!?
Sau thế hệ của Bác Học Eisntein cùng các nhà bác học vật lý khác sức mạnh vũ khí hạt nhân đã được càng cường quốc quân sự thi đua phát triển một cách gay gắt.
Thế giới từng ngày đứng trước sự đe dọa của Thế Chiến Thứ 3 tuy Bác Học Einstein không còn nữa nhưng những gì ông tiên tri trước cho thảm họa diệt vong của Thế Chiến 3 nếu có thì di sản của nó để lại cho nhân loại NẾU CÒN THÌ CHỈ LÀ GẬY GỘC mà thôi. Lý do Phương Trình E=mc2. của nhà bác học này khám phá ra nó từng ứng nghiệm qua những quả bom nguyên tử với sức tàn phá giết chóc ghê hồn ./.
ĐHL tái biên soạn & Edit
30/92022
NGUỒN
EINSTEIN EXPLAINS THE EQUIVALENCE OF ENERGY AND MATTER
Ngoài kia gió sương mờ. Lìa cây lá giang hồ. Về đâu! Về đâu! Ngày xuân thoát đi dần,,,
(TIẾNG THỜI GIAN/ LÂM TUYỀN)
Bạn mến
THỜI GIAN VẪN LẠNH LÙNG TRÔI. Vẫn còn may mắn cho bạn cho tôi còn chứng nghiệm thời gian qua mau và nhận thức ra rằng cái sân ga cuối đường tàu đang đến. Có thể lúc nào đó chúng ta buông tiếng thở dài. Có cái gì ray rứt buồn bã cho những ngày tháng còn lại, một vài sân ga chặng cuối xa xa kia? Con tàu thời gian vẫn miệt mài chạy về hướng trước. Tàu sẽ tạm dừng lần lượt bỏ lại trên những sân ga hiu hắt bên đường cho một vài người khách bước xuống và họ vẫy tay chào...
Những tâm hồn hoài cố hay nhắc lại chuyện xưa. Ai đó sẽ nâng niu, trìu mến những hình ảnh, nhiều mẫu chuyện tưởng như vụn vặt xa xăm nay được ta cho chúng 'hồi sinh'. Có người sẽ cho là vô ích và hoài phí thời gian. Người hoài cổ hay nhớ nhung những gì đã mất, chuyện đã rồi âu sẽ hoài phí cái "vốn thời gian" eo hẹp còn lại chăng? Chúng ta chưa chấp nhận thế, giá như thời gian còn lại, cái vốn eo hẹp kia còn đậm nét, sưởi ấm tâm hồn kéo đó là những ngày ta tưởng như sống lại với quá khứ mến yêu. Có ích gì chăng mỗi khi lớp tuổi 'về chiều' bỗng dưng hoang phí chặng cuối của chuyến viễn hành này với những mộng mị hão huyền, phi thực?
Hôm nay ngó lại mình, ừ nay ta "tóc bạc da nhăn" rồi thì làm sao có một "Hằng Nga" trong mộng? Tình yêu nào tương hợp như thuở thanh xuân để còn chút gì rung động cho trái tim già cỗi? Có ai đó sống với hoài niệm quá khứ, nay được tô bồi, vun xới để trở về sống cùng hồn người, lúc đối diện với chất thật của chính mình? Thời khắc ta đang trở về, tâm tưởng quy hồi, nâng niu kỷ niệm.
Có khoảnh khắc nào đó của thực tại, dù đôi vai gánh nặng thời gian nhưng bạn và ta sẽ sống lại với cái ta đầy hoài niệm đầy tố chất của tâm linh. Giá trị của thời gian, do những gì đã qua đi vĩnh viễn chẳng quy hồi, những tố chất của sự thật do chúng ta từng mộng mơ rất thật. Cái thuở ban đầu cho bao đứa học trò, biết bao hoài bão cho tương lai chưa tới. Thật vậy, quá khứ là dưỡng chất của ngày qua 'nuôi sống' cái ta già cỗi hôm nay.
Hiện tại hôm nay chẳng khác chi gốc cây tỏa bóng che chở cho ta nhưng chính gốc cây này đã bám sâu vào lớp đất quá khứ, một quá khứ của mộng mơ nhưng cũng đầy trãi nghiệm để cho cây đời Hiện Tại của chúng ta vươn lên, vui sống. (Jules Beaulac). Thế thì chúng ta làm sao quay lưng, chối bỏ cùng dập vùi quá khứ trong bóng tối của lãng quên?
*
Con tàu thời gian tiếp tục gom góp bao nhiêu tiếc nuối quay quắt nhớ ngày tháng cũ. Những hình bóng mỹ nhân, những làn mi cong vút và những bờ môi mộng ướt đa tình và biết bao đôi mắt đắm đuối si mê ...
Nói sao hết, nhớ sao vừa? nhưng hình ảnh đó đã trôi dạt về cuối chân trời kỷ niệm, nhạt nhòa, thật xa.
Dẫu sao bạn và tôi hôm nay vẫn cám ơn đời, cám ơn người đã cho chúng ta cơ hội ngồi đây mà trầm tư hay viết nhiều dòng suy niệm.
***
MÙA ĐÔNG TRỞ LẠI khi chuông nhà thờ dồn dập đổ hồi báo tin một mùa GIÁNG SINH mới đang đến. Ngoài trời tuyết rơi dày thêm. Giờ cũng là lúc gánh nặng thời gian đang trao lên đôi vai nhân thế thêm một tuổi đời. Có những háo hức chờ đợi cho mùa lễ, những lễ hội đến và đi.
Nhịp điệu đó xảy ra bao nhiêu cho một đời người? được bao lần vui sướng, những luân khúc hân hoan? Mấy lần ta xun- xoe trong tà áo mới hay chưng đèn kết hoa, tiễn đưa đông lạnh mà háo hức đón mùa xuân nồng ấm trở về. Lúc này, thế nhân có thể quên đi bao xúc cảm cất giữ tận đáy lòng, những sợ hãi lo âu, và nay cầu xin khấn nguyện.
Thời gian như tiếng chuông chùa từ lưng chừng đồi, ngân nga trầm mặc hay những hồi chuông từ nóc giáo đường, vang vọng giục giã hồn ta. Có khi, thời gian cũng là tiếng chim reo vui buổi sáng, chúng đón chào ánh nắng ban mai.
Tuy vậy, thời gian chẳng chờ đợi ai; vẫn bình thản lướt qua ngàn cây nội cỏ như 'thách đố' với vòng tuần hoàn của bốn mùa vạn vật.
Có thể bạn cùng ta cùng đồng tâm trạng trong một sáng tinh mơ nào đó khi huơng trà nhè nhẹ bốc lên từng sợi thơm ngát. Có thể tâm hồn chúng ta thanh thản, tiêu sái, phóng khoáng hay có thể là thoát tục nhất trong giây phút này chăng? Có khi nào chúng ta ước ao: mình là "ông tiên" đang thiền định giữa lưng chừng hòn non bộ ngoài kia bỏ đi hay quên đi bao tục luỵ cuộc đời. Hay chúng ta mơ màng mình là một ông Thọ đang ngồi trên mình nai trong bức hình xuân trên vách núi của hòn non bộ kia?
Bạn có nghe 'tiếng thời gian' chăng? Đó là lúc không gian thật tĩnh lặng, khi tâm hồn thanh thoát vượt ra khỏi những tính toán lo toan trong một ngày bình thuờng. Bạn -Ta, hãy cùng nhau chiêm nghiệm thiên nhiên khi từng sợi nắng mong manh chiếu vào khu vườn. Vài con chim nào hót líu lo mừng một ngày nắng ấm hay vài đám mây thẩn thờ không biết về đâu? Chính là lúc tâm hồn bạn -ta trầm định, ngó lại mình và tự biết rằng ta vẫn là ta. Hay lúc này đây ta suy nghĩ chính là lúc ta biết ta đang hiện hữu (Rene Descarters: Je Pense; donc Je suis).
Vậy thì cho đến một lúc nào đó chúng ta không còn nghe được "Tiếng Thời Gian", không còn phân biệt được đông qua xuân đến, chính là lúc ta không còn là ta nữa? Đó là khoảnh khắc chúng ta chấm dứt suy tư. Tất cả đều trở thành hư vô, trống rỗng. Đây là lúc chúng ta không còn là chủ nhân cái thân tạm bợ và bất thường này.
Có người lữ khách nào đó đang xuống ga. Trước sân cái ga tàu vắng vẻ, lơ mơ sáng tối, lữ khách vẫy tay chào con tàu đang lao về hướng trước, con tàu xa dần và khuất hẳn ./.
Người Quảng Trị ngay ở thành phố vẫn gọi tiếng "triêng" thay cho "gánh" mới lạ. Triêng hay gánh đậu hũ từ Huế ra tới Quảng trị của các o, các mệ gánh rao hàng ngày không khác chi nhau. Một đầu là hũ đậu, nó được bao quanh một lớp vải rơm để giữ nóng. Phía đầu gánh khác là cái thùng gỗ đựng những thứ cần thiết như chén muỗng , đường , chanh hay vài thứ linh tinh khác. Thau nước rửa chén nằm dưới, vài miếng lá chuối giữ nước khỏi chao. Tôi không biết miêu tả thế nào cho tận tường gánh hàng đậu hũ, nhưng có điều tôi chưa quên là tiếng rao mỗi lần ngang ngõ - Ai ... đậu hũ!? Cũng chiếc áo dài bạc màu cùng chiếc nón lá đã đổi màu xam xám cùng dáng gánh nhẹ nhàng của o, hàng ngày chẳng hề thay đổi.
gánh đậu hũ Huế
Xóm của Tống thị Huê, người bạn học đồng lứa, ở đầu con kiệt đi vào xóm của mấy chị Ba, chị Tha có hàng đậu hũ này. Mẹ chị Tha và chị Ba, nhà sát cạnh ông Cai Hy đều là quen biết với nhà ngoại tôi cả. Tôi hơi dông dài ở đây, do mệ Cai Hy là thân mẫu bác Hy, chú Thuận (đại úy Thuận ngang lứa với đại úy Nguyễn Bích).
Triêng đậu hũ của mẹ các chị nói trên đi bán hàng ngày. Đó là triêng hàng quen mắt với người viết. Hàng ngày đều thấy mệ gánh ngang ngõ nhà ngoại tôi, tức là con đường Ngự chạy tuốt lui sau đám ruộng phía sau. Xóm Cửa Hậu chúng tôi thật lạ. Không kêu thì thôi, nếu có người kêu o lại, thế là con nít người lớn đều tụ lại mua thêm. Có thể ăn đông người vui hơn, đỡ "ô ngai" hơn. Thật thế nếu có vài người cùng ăn đậu hũ, tự nhiên ai cũng thấy vui, quên bẵng đi không khí oi nồng mùa hạ. Nhớ làm sao mấy đứa con trai lứa của em tôi, ngõ nhà chú Huỳnh Chốn, bác Hà công Kinh, chú Phan Hưu đều gần cửa ngọ với nhau. Triêng đậu hũ đặt xuống là cả bầy con nít cỏ cả tôi 'bu' lại...
O múc đậu vào chén thật khéo. Nhẹ nhàng, o vớt từng lát đậu mỏng manh nóng hổi vào chén xong, o thêm muỗng đường cát trắng tinh, một múi chanh nhỏ xíu. Tay o sao nhanh và uyển chuyển quá đi thôi. Việc làm của o bán đậu hũ không dư không thiếu. Ngó vậy mà o cho nhanh không làm ai đợi lâu. Một đời "buôn gánh bán bưng", thân quen trong mọi ngã đường quanh xóm. Nhà nào kêu thì o gánh vào. Khách trong nhà ngồi ngay trước hiên thuởng thức mấy chén đậu trưa hè. Tình làng nghĩa xóm càng đậm đà, khách ăn không ai xa lạ, mua- bán giúp nhau.
Tôi lại có dịp ghi nhớ cái gia tài, nói đúng hơn là chút vốn liếng cỏn con của o lúc này . Mấy cái chén nhỏ được úp trên cùng, nhưng chúng là chén sành. Mấy cái muỗng cũng bằng sành, khum khum xếp một lớp với nhau. Múi chanh xanh vỏ, thơm thơm mát dịu. Trộn tan xong muỗng đường , chén đậu hũ chưa nguội. Vị đậu hũ nóng tan đều vào lưỡi, thoảng mùi thơm chanh tươi làm người ăn khoan khoái trong lòng! Khách thuờng kêu thêm chén thứ hai nên hàng mau hết. Gánh hàng ít khi phải đi bán thật xa, từ đầu đến cuối phường là hết. Hồi này còn có những gánh chè môn sáp. Tôi tin rằng thứ chè này do người Trung bày ra đầu tiên. Người Trung hay trồng môn khoai phòng khi thiếu đói, giáp hạt. Ngay từ cung đình Huế vua còn ưa ăn canh mít non, mắm nêm thì chè môn chắc không thể nào thiếu ở chốn Hoàng Cung. Hồi đó. chị thằng bạn tôi cùng phường có gánh chè môn sáp ngon "trứ danh". Đó là lời đồn thôi, do tôi chưa hề ănchè môn sáp của chị bạn tôi nấu do hàng ngày ngay sáng tinh mơ là chị đã gánh lên chợ Tỉnh (chợ Quảng Trị ngày xưa). Vậy là khách ăn của chị đâu phải là người trong phường tôi, mà là dân trên phố. Một buổi sáng sớm, đi ngang qua xóm thằng Mẹo, tôi có dịp thấy chị gánh hàng chè môn này lúp xúp ra khỏi con kiệt. Những mâm chè môn màu lam nhạt, múc sẵn ra chén, chồng lên nhau từng lớp.
Giờ tôi xin trở lại chuyện triêng đậu hũ. Nên chăng tôi phải nhắc lại với bạn đọc rằng: ngày đó tôi chẳng hề nghe chuyện "cạnh tranh" buôn bán như thời nay. Trời hè nóng bức, chiều chiều người trong thôn đã thấy triêng đậu. Dáng mệ, dáng o, lúp xúp gánh từ xa. Người ta đợi, triêng đậu tới gần.
Tiếng là ăn nóng, nhưng khi ăn xong lại thấy mát mẻ trong người. Người lớn kinh nghiệm điều này. Tôi tin thế, do khi mồ hôi ra bớt, trong người cảm thấy mát hơn. Con nít thời nào cũng ưa ăn cà-rem. Nhưng trời hè, càng ăn nước đá càng cảm thấy nóng, không mát chút nào? Người viết cũng xin mở ngoặc thêm một ít ở đây: triêng đậu thường xế trưa mới bắt đầu bán. Mấy gánh bún xáo, cháo hầm, cháo bánh canh...mấy o đi bán từ sáng sớm.
*** O gánh nhịp nhàng. Cái đòn gánh cong cong, mềm mại bao ngày trên vai. Gánh đậu còn xa tôi đã nhận ra o. O sắp đặt cho gánh đậu gọn gàng làm sao! Múi chanh cắt rất nhỏ, đến mức tôi không nghĩ rằng tôi cắt được. Tính toán chi ly o kiếm đồng lời. Tô đường cát trắng mịn, loại đắt tiền, o xúc thật khéo bỏ lên mặt chén đậu nhỏ- không quá ngọt, mà cũng không lạt để khách phải nài. Sau này, trong nam cũng có đậu hũ, xuơng xâm xuơng xáo... người ta muốn nhanh nên nước đường nấu sẵn, đen sì; tôi chẳng ưa.
Quảng Trị vào hạ, nắng Nam Lào gay gắt như đổ lửa. Một thời, máy nước đá chưa nhiều trong thành phố. Thật ra trong những phường ngoại ô, bà con ưa ăn đậu hũ hơn là những thau nước trà đá chanh đường. Vào nam, tôi vẫn thấy người trong này làm đậu hũ. Người ta làm đậu lại bỏ trong những song nhôm trắng xóa. Thế là nguội mất, không nóng bằng thứ đậu hũ gánh ngày xưa. Nay tuy đậu hũ không lạ với bà con bên quê nhà. Thế mà thiếu? Thiếu là thiếu cái khung cảnh ngày đó. Khung cảnh mà người ở trên hay cuối phường đều là bà con cố cựu, cùng sống, cùng lớn lên từ thời Pháp, thời đệ Nhất Cộng Hòa. Từ đầu đến cuối phường đi bộ "chưa tàn điếu thuốc",gần nhau đến thế nhà nào cũng biết tên nhau, chẳng ai xa lạ.
Tuổi già lẩn thẩn, hay nhớ về hình ảnh nào xa lắc...xa lơ, trong đó có gánh đậu hũ lởn vởn hiện về trong trí nhớ tôi. Tôi nhớ sao hình ảnh o giở cái nắp gỗ tròn lên...một màu trắng tinh khôi của hũ đậu, như đám mây trời dày đặc đang thu gọn lại bên trong. Tay o nhịp nhàng với xuống xớt từng vá đậu mong mỏng, mềm mại, vào từng cái chén sành nho nhỏ , xinh xinh, in hình rồng bay, hạc lượn.Một chút tưởng tượng, tôi hình dung cả một bầu trời mây trắng đang quyện mình trong chén đậuvàomột ngày hè ./.
